In de media verschijnen vrijwel dagelijks verontrustende berichten over rampen die de Aarde bedreigen, zoals klimaatsverandering, aardbevingen of dalende biodiversiteit. Zusterplaneten Venus en Mars hebben hier geen last van: wat maakt die Aarde zo bijzonder? En is dit de eerste keer dat de aarde hiermee te maken heeft? We weten momenteel veel van de vroegere geschiedenis af, sinds Planeet Aarde 4,6 miljard jaar geleden ontstond. Er waren langere perioden waarin op het eerste gezicht weinig gebeurde, maar ook waren er regelmatig rampzalige momenten waarop het leven op Aarde dreigde te verdwijnen.
Dit alles heeft te maken met een aantal bijzondere componenten van onze planeet die voortdurend met elkaar in interactie zijn. We noemen deze unieke bouwstenen de vier sferen, namelijk de atmosfeer (gassen), de lithosfeer (gesteenten) de hydrosfeer (oceanen, ijskappen) en de biosfeer (het leven). De interactie is momenteel duidelijk te zien: de opwarming van de atmosfeer bevordert het afsmelten van de ijskappen, waardoor de zeespiegel stijgt, met alle gevolgen voor laaggelegen gebieden en het leven aldaar. Een duidelijke interactie tussen atmosfeer, hydrosfeer en biosfeer. In het verleden vonden dit soort interacties voortdurend plaats. Zij hebben uiteindelijk het huidige gezicht van onze planeet bepaald.
Systeem Aarde beschrijft en benoemt de relatieve invloed van elk van die vier sferen. In deze cursus staat de docent stil bij een aantal kernmomenten uit 4,6 miljard jaar aardgeschiedenis en bij de interactie tussen de verschillende sferen. De rode draad is de evolutie en de rol van de biosfeer in de ontwikkeling van onze unieke planeet.
Onderwijsvorm: 6 hoorcolleges met enige gelegenheid tot het stellen van vragen.
Literatuur: Gedrukte syllabus. Docent zal lessuggesties geven tijdens de colleges.
Studiebelasting: Naar eigen inzicht.
Verwachte voorkennis: Zowel mensen met als zonder voorkennis van aardwetenschappen zijn welkom. De docent houdt er rekening mee dat de voorkennis van de deelnemers uiteen zal lopen. Bij basisbegrippen zal wat langer stil worden gestaan. De cursus is eerder gegeven bij HOVO.
Meer over deze cursus
Inleiding
Data, kosten en inschrijven
De aarde als uniek en samenhangend systeem
Meer informatie over de inhoud, onderwijsvorm, literatuur en docent.
Docent
Dr. Simon Troelstra is sinds zijn pensionering als gastdocent/onderzoeker bij de Faculteit der Exacte Wetenschappen van de Vrije Universiteit Amsterdam. Zijn belangstelling gaat naast klimaatonderzoek uit naar de evolutie van het leven, reconstructie van vroegere landschappen en geoarcheologie.
Cursisten over deze docent
- “Zeer gedetailleerde collegemateriaal over de volle geschiedenis van de Aarde.”
- “Docent heeft voor ieder college een hele reeks ‘dia's’ vooraf aan ons gestuurd. Het nakijken van de stof is hierdoor erg fijn.”
- “Compliment voor de voorbereiding van de docent. Heel compleet een zorgvuldig.”
Contact en meer informatie
Praktische informatie
Contact met HOVO