De laureaten zijn, in alfabetische volgorde:
Psycholoog Elsje van Bergen ontvangt de Vidi voor haar onderzoek Opgroeien tussen beste boeken en gunstige genen.
Leest je kind goed omdat je hem of haar hebt voorgelezen en omringd met boeken, of omdat je gunstige genen hebt doorgegeven? En wordt jouw voorleesgedrag beïnvloed door jouw erfelijke aanleg? Van Bergen gaat bij ouders en kinderen uitpluizen hoe genen én de thuisomgeving taal en rekenen beïnvloeden. Zij zal gezinnen toegang bieden tot online taal- en rekenspelletjes om te ontdekken welke factoren van invloed zijn op hoeveel kinderen oefenen en leren.
Lees verder
Politicoloog Naná de Graaff ontvangt de Vidi voor haar onderzoek Mondialisering Ontrafeld? De geopolitiek van technologische ontkoppeling tussen Europa en China.
Het weren van Huawei van de 5G-netwerken heeft technologische ontkoppeling van China onderwerp van een verhit debat gemaakt in Europa. Empirische studies over technologische ontkoppeling zijn in opkomst, maar tot nu toe voornamelijk vanuit beleidsgerichte perspectieven. De wetenschappelijke kennis over deze razendsnelle ontwikkelingen blijft achter. Het onderzoek van De Graaff bouwt voort op enkele baanbrekende academische studies over technologische ontkoppeling tussen Europa en China en zij zal een originele en nieuwe benadering bieden met een focus op de politieke en geopolitieke drijfveren van technologische ontkoppeling, voortbouwend op het begrip techno-nationalisme.
Lees verder
Milieueconoom Toon Haer ontvangt de Vidi voor zijn onderzoek Richting een eerlijke verdeling van klimaat risico’s aan de kust.
Maatregelen om natuurrampen langs de kust te voorkomen richten zich vaak op de bescherming van economisch hoogwaardige gebieden. Daarbij worden de behoeftes van kwetsbare groepen niet voldoende meegenomen, wat leidt tot ongelijkheid in klimaat risico’s. Haer onderzoekt hoe verschillende maatregelen deze ongelijkheid positief of negatief beïnvloeden. Daarnaast onderzoekt hij hoe verschillende adaptatie beslissingen door overheden en huishoudens nu en in de toekomst kunnen leiden tot verminderde ongelijkheid.
Lees verder
Arbeidseconoom Paul Muller ontvangt de Vidi voor zijn onderzoek Krapte op de arbeidsmarkt verlichten.
Sinds afgelopen jaar kent Nederland ongekende schaarste op de arbeidsmarkt. Muller onderzoekt verscheidene oorzaken en beleid gericht op het verlichten van schaarste. Hij kijkt naar oplossingen voor zowel ‘mismatch’ (aanbod en vraag sluiten niet op elkaar aan) als naar een structureel tekort aan arbeid, gericht op vier populaties die een rol spelen in het arbeidsaanbod: werkzoekenden, werknemers, arbeidsongeschikten en migranten.
Lees verder
Politiek econoom Marc van de Wardt ontvangt de Vidi voor zijn onderzoek Overlever. Het blootleggen van het selectieproces van politici in Europa.
Sinds Aristotelis hebben de morele kwaliteiten (virtu) van politici veel aandacht gekregen. Tegelijkertijd weten we weinig over hun deugd-gerelateerde persoonlijkheidskenmerken. Van de Wardt gebruikt persoonlijkheidsmodellen uit de psychologie om hierin een ongeëvenaard inzicht te bieden. Hij onthult de impact van deze persoonlijkheidskenmerken in een aantal cruciale stadia van het selectieproces dat politici ondergaan: van de ontluikende politieke ambitie van burgers, naar de progressieve ambitie van lokale politici, tot het politiek overleven van nationale politici. In elke stap laten Van de Wardt zien hoe persoonlijkheidskenmerken ambitie en het vervullen van ambitie beïnvloeden. Ook onthult hij welke persoonlijkheidskenmerken onder kiezers en partijselectiecommissies gewenst zijn.
Lees verder
Sarah Derks van Amsterdam UMC, locatie VUmc ontvangt de Vidi voor haar onderzoek Maag-slokdarmkankers als dirigent van het afweersysteem.
Maag-slokdarmkanker cellen zijn kampioen in het onderdrukken van het afweersysteem: een belangrijke reden dat immuuntherapie en chemoradiotherapie vaak niet werkt. De aanvrager onderzoekt op welke manier de kankercellen nabije afweercellen inactiveren om deze kennis te gebruiken voor het testen van nieuw afweerstimulerende therapieën in van patiënt-afkomstige tumor modellen in de REACT-studie.
Joreintje Mackenbach van Amsterdam UMC, locatie VUmc ontvangt de Vidi voor haar onderzoek De voorwaarden voor succesvolle preventie van obesitas.
De huidige aanpak ter preventie van obesitas heeft maar beperkt effect. Er zijn aanwijzingen dat commerciële voedingsbedrijven de invoering van effectieve beleidsmaatregelen zoals een suikertaks proberen tegen te houden. Hoeveel invloed die commerciële strategieën daadwerkelijk hebben in vergelijking met andere factoren, zoals publieke opinie en bereidheid tot regulering door de overheid, is onbekend. Mackenbacch ontrafelt de manieren waarop commerciële bedrijven beleid gericht op de preventie van obesitas beïnvloeden, en de voorwaarden waaronder de overheid (mogelijk) strengere beleidsmaatregelen invoert.
Natuurkundige Peter Kraus van ARCNL (Advanced Research Center voor Nanolithografie) ontvangt de Vidi voor zijn onderzoek Superresolutie voor dansende elektronen.
De collectieve dans van elektronen veroorzaakt normaliter afwezige exotische eigenschappen in materialen. Denk bij dergelijke eigenschappen aan faseovergangen van isolatoren naar metalen die geactiveerd worden door warmte, druk of licht. Het begrijpen en technologisch benutten van deze eigenschappen is ingewikkeld, omdat ze plaatsvinden op femtoseconde tijdschalen en nanometer lengteschalen. In HIMALAYA klimt Kraus naar nieuwe niveaus van superresolutiemicroscopie, dat wil zeggen microscopie met nanometerresolutie boven wat gebruikelijke microscopen kunnen waarnemen. Met deze nieuwe techniek zal hij de gecorreleerde dans van elektronen in tijd en ruimte waarnemen om te ontrafelen wat deze exotische materiaaltransformaties drijft.
NWO-Talentprogramma
Vidi is gericht op ervaren onderzoekers die na hun promotie al een aantal jaren succesvol onderzoek hebben verricht. Zij ontvangen 800.000 euro. Vidi maakt samen met de Veni- en Vici-beurzen deel uit van het NWO-Talentprogramma. Het NWO-Talentprogramma geeft onderzoekers de vrijheid om vanuit creativiteit en passie eigen onderzoek te doen. Het NWO-Talentprogramma stimuleert vernieuwing en nieuwsgierigheid. Vrij onderzoek draagt bij aan en bereid ons voor op de maatschappij van morgen. NWO selecteert onderzoekers op basis van de wetenschappelijke kwaliteit en het innovatieve karakter van het onderzoeksvoorstel, de wetenschappelijke en/of maatschappelijke impact van het voorgestelde project en de kwaliteit van de onderzoeker.
Lees verder op de website van NWO