Overheidsinkoop wordt gezien als een belangrijk instrument om de Energietransitie tot een succes te maken. Vanuit juridisch perspectief bestaat de Energietransitie uit een wettelijk en beleidsmatig gestuurde overgang van het bestaande fossiele energiesysteem naar een duurzaam, hernieuwbaar en klimaatneutraal energiesysteem. Aanbestedende diensten en speciale-sectorbedrijven die willen bijdragen aan de Energietransitie, moeten bij het vormgeven en uitvoeren van hun inkoopbeleid de beginselen en regels van het aanbestedingsrecht in acht nemen. In dat kader lopen zij in de praktijk tegen tal van vragen aan. Een aantal van deze vragen komen tijdens deze masterclass aan bod aan de hand van een tweetal thema’s.
Het eerste thema ziet op het gebruik van een aanbestedingsprocedure om te kunnen sturen op zero-emissie en/of emissiereductie. Diana Paans, senior adviseur bij TwynstraGudde, bespreekt een tweetal casus: de aanleg van de 32 km lange waterstofbuis door de Rotterdamse haven door een samenwerking tussen Gasunie en Port of Rotterdam en de emissievrije vervanging van de Westerscheldeferry (veerverbinding tussen Vlissingen en Breskens). Aan de hand van deze praktijkcasus licht zij toe wat belangrijke strategische keuzes zijn bij de voorbereiding, inrichting en uitvoering van een aanbestedingsprocedure in het licht van de te realiseren beleidsdoelen (zero-emissie, beheersen van netcongestie en stikstofproblematiek) in relatie tot de aanbestedingsrechtelijke kaders. In het verlengde hiervan gaat zij in op de vraag of het huidige palet aan contactvormen nog wel toereikend is en of de praktijk niet juist behoefte heeft aan vormen die meer ruimte bieden voor innovatie en flexibiliteit. Ook hier rijst de vraag of en hoe het aanbestedingsrecht grenzen stelt.
Het tweede thema ziet op de aanleg van ‘collectieve warmtenetten’. Tot 2030 moeten 500.000 woningen extra worden aangesloten op een warmtenet. Deze ambities vragen een andere marktordening en een andere wijze van samenwerken. Momenteel is een voorstel van de Wet collectieve warmte (Wcw) in behandeling in de Tweede Kamer die de juridische kaders schept voor de beoogde samenwerking. Deze moet op 1 januari 2026 in werking treden. Van overheden – gemeenten en provincies in het bijzonder – wordt regie en geld verwacht om het publieke belang van de warmtetransitie te realiseren. Maar zij kunnen niet zonder de betrokkenheid van marktpartijen, zoals energie- en warmtebedrijven, netbeheerders, aannemers en projectontwikkelaars. Hun kennis, ervaring en capaciteit zijn onontbeerlijk voor een succesvolle transitie. Tegelijkertijd moeten in een tijd waar de vraag toeneemt en de capaciteit beperkt is, de kosten worden beheerst om de warmtevoorziening betaalbaar te houden. Georg Huith, advocaat en partner bij CroonHuith, zal tijdens dit tweede deel van de masterclass aan de hand van het wetsvoorstel aandacht besteden aan de aanbestedingsrechtelijke aspecten van samenwerking tussen publieke partijen onderling en hun samenwerking met marktpartijen.
Aan het einde van deze masterclass kunnen de deelnemers de aanbestedingsrechtelijke aspecten van de Energietransitie problematiseren en doorgronden. Op basis daarvan kunnen zij in hun dagelijkse (advies)praktijk beter onderbouwde beslissingen nemen met betrekking tot het rechtmatig voorbereiden en uitvoeren van aanbestedingsprocedures met het oog op het realiseren van inkoopdoelen die verband houden met de Energietransitie. Meer in het bijzonder kunnen zij na deze masterclass antwoord geven op onder meer de volgende vragen:
- wat houdt de Energietransitie in?
- hoe kunnen aanbestedende diensten en speciale-sectorbedrijven rekening met de beginselen en regels van aanbestedingsrecht wanneer zij met hun aanbestedingsprocedures inkoopdoelen nastreven die verband houden met de Energietransitie?
- welke impact heeft naar verwachting het wetsvoorstel Wet collectieve warmte op de doelmatigheid (Energietransitie) en rechtmatigheid (Aanbestedingswet) van overheidsinkoop?
Sprekers
Mr. Diana Paans, senior adviseur TwynstraGudde.
Mr. Georg Huith, advocaat en partner CroonHuith.
Meer informatie over deze masterclass
Resultaat
Data, kosten en contact