Studenten als bruggenbouwers
Verschillende studenten deelden hun unieke ervaringen als actieve deelnemers aan feedbackgroepen, programmacommissies, FSR en andere onderwijsgerelateerde posities. Het werd duidelijk dat studenten niet alleen ontvangers van onderwijs zijn, maar ook nauw betrokken zijn bij het vormgeven en verbeteren van het leerproces. Door deel te nemen aan bv. feedbackgroepen worden ze bruggenbouwers tussen medestudenten en docenten, waarbij ze waardevolle inzichten verzamelen over diverse onderwerpen: van specifieke cursusinhoud, collegezaal-ervaringen, tot bredere aspecten zoals de helderheid van online leerplatforms, de effectiviteit van verschillende onderwijsmethoden en de algehele studielast.
"Moedig je studenten aan om verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen leerproces, niet slechts ‘aanwezig’ te zijn in de collegezaal. Een gevoel van verantwoordelijkheid kweken is cruciaal om je studenten effectief te betrekken bij het onderwijs.Dit omvat ook de verschuiving van programma's van puur kennisgerichte inhoud naar nadruk op interpersoonlijke vaardigheden, leervaardigheden en maatschappelijke verantwoordelijkheid." - Docent tijdens een inspiratiesessie.
Uitdagingen binnen cultuur op faculteit: waarom een hiërarchie niet helpt
In het bijzonder viel het Law-in-Society-programma op als een lichtend voorbeeld in het doeltreffend omgaan met perspectieven van studenten. Het programma beschikt niet alleen over een robuust systeem, met bijvoorbeeld feedbackgroepen waar studenten diverse feedback verzamelen en de opleidingscommissie die deze feedback evalueert en selecteert, maar heeft ook aangetoond dat deze input op een constructieve manier wordt geïntegreerd in hun onderwijs.
Het belang van een open dialoog tussen studenten en docenten werd prominent benadrukt, samen met enkele inspirerende succesverhalen. Hierbij werden ook de uitdagingen belicht die studenten tegenkomen bij het initiëren van veranderingen, vooral op het gebied van integratie in grotere faculteiten met elk hun eigen unieke cultuur.
“Een open dialoog tussen studenten en docenten is cruciaal voor betrokkenheid, maar dit blijft marginaal, ook binnen onze faculteit. Om verandering te bewerkstelligen, moeten studenten zich gewaardeerd voelen en moet deze waardering duurzaam verankerd worden op organisatorisch niveau binnen de facultaire cultuur. Een bureaucratische en complexe hiërarchie maakt het heel moeilijk voor studenten om te weten waar ze moeten beginnen." - Docent tijdens de inspiratiesessie.
Naast de successen benadrukt dit ook de essentie van een organisatorische cultuurverandering, open dialoog en voortdurende constructieve communicatie. Hierbij fungeren initiatieven zoals het SaP-programma als een katalysator voor bewustwording van deze uitdagingen en benadrukt de noodzaak om de band tussen studenten en docenten te verdiepen.
“Goed onderwijs bouw je samen. Door iedere stem een plek te geven in de dialoog over onderwijs, scheppen we de ruimte die nodig is voor het nemen van verantwoordelijkheid en eigenaarschap rondom leren.” - Sjirk Zijlstra, onderwijsexpert.
Studenten als teachers: het StuKO-project
Naast het concept van studenten als partners werd ook "Students as Teachers" verkend met docenten. In een gesprek gevuld met succesverhalen, uitdagingen en onderzoek, geleid door Klaas de Zwaan (docent-onderzoeker Media Studies en projectleider bij het VU CTL) werd het StuKo-project onder de loep genomen. Een project dat een bijdrage wil leveren aan de professionalisering van student-docenten.
“Verrijk het onderwijs door meer gebruik te maken van near-peer teaching, waarbij ouderejaars studenten als docenten optreden. In bepaalde situaties kunnen ze met hun frisse blik knelpunten identificeren, omdat docenten soms snel voorbijgaan aan kennis die ze al jaren beheersen en het hen soms ook ontglipt in de collegezaal. Het draait hierbij om de unieke meerwaarde van near-peer teaching, waarbij studenten aanvullend opereren in plaats van vervangend, zeker in een onderwijslandschap dat voortdurend verandert.”
Het event was een inspirerend platform waar studenten, docenten en onderwijsexperts samenkwamen om de rol van studenten als partners in het onderwijs te verkennen. De rode draad was duidelijk: een betrokken, open dialoog tussen studenten en docenten draagt bij aan een dynamisch en verrijkend onderwijslandschap.