Alleen kennisoverdracht door eenrichtingsverkeer van de docent naar de student, is niet activerend. Daarom is een hoofdgedachte van activerend leren dat de studenten zelf aan de slag gaan. Kennisontwikkeling vindt pas plaats als de studenten zelf de studieboeken lezen en voorbereidingstaken uitvoeren, waarna tijdens de onderwijsbijeenkomst verdieping plaatsvindt: de zogeheten flipped classroom aanpak. De kennisclip is hierbij vooral een goed middel om als docent de hoofdlijn van de stof en de belangrijkste problemen van een vakgebied goed te belichten. De student bestudeert dat op een zelfgekozen moment en kan zo vaak herhalen als nodig is.
Doordat de student zich in principe goed voorbereidt op een onderwijsbijeenkomst met de kennisclips, komt er tijd vrij voor effectieve feedback mogelijkheden tijdens de onderwijsbijeenkomst. Met de onderstaande tips maak je optimaal gebruik van kennisclips.
Tip 1: bevorder zelfstudie en wees standvastig
Stimuleer de studenten om actief zelfstudieopdrachten, inclusief het bestuderen van kennisclips, te doen. Zonder expliciete instructie hierover kan het aansluitende face-to-face onderwijs mislukken omdat de studenten de clips toch niet blijken te bestuderen. Bekijk de ervaring van docent Annemarie Zand Scholten van de Universiteit van Amsterdam maar eens ter inspiratie. Haar oplossing? Standvastig zijn en het college of de werkgroep gewoon stopzetten als blijkt dat de studenten de kennisclips niet hebben bestudeerd (zodat je laat zien dat je het echt meent). We verwijzen graag naar onze eerdere tip over hoe je studenten stimuleert om aan zelfstudie te doen.
Tip 2: stimuleer het leerproces
De kerntaak van de docent is vooral het begeleiden van de studenten in het leerproces door aantrekkelijke, authentieke en relevante taken en opdrachten aan te bieden. Opdrachten die bijdragen aan het behalen van de leerdoelen en het leerproces op gang brengen. De taken moeten daarbij zo goed mogelijk aansluiten op de voorkennis en de vaardigheden van de studenten.
Tijdens onderwijsbijeenkomsten zorg je dus juist voor verdieping, in plaats van alleen kennisdeling. Bijvoorbeeld door in de bijeenkomst een vaste structuur aan te houden zoals: eerst een samenvatting van de stof door een of twee groepen studenten, dan moeilijke stof bediscussiëren, tentamenopgaven bespreken, een casus uitwerken, veelgemaakte fouten bespreken, een casusuitwerking laten verbeteren op basis van de bespreking en tot slot feedback geven.
Tip 3: zorg voor feedback en feedforward voor studenten
Voor de opdrachten en tijdens de bijeenkomsten zorg je ervoor dat de studenten feedback krijgen op de uitgevoerde taken, en dus ook hun begrip van de bestudeerde kennisclips. Op basis daarvan vraag je ze om hun werk zelf te verbeteren en zich beter voor te bereiden op een opdracht of eindtoets: zogeheten feedforward.
Bedenk dat je als docent in veel gevallen niet zelf de feedback hoeft te geven. Kies er bijvoorbeeld voor om de studenten in groepjes problemen te laten bespreken, in zogeheten buzz-groepen, via de think-pair-share methode, zet polls of quizzes in of pas peer instruction toe. Lees voor meer inspiratie tip 19: hoe zorg je dat studenten echt leren tijdens een college?.
Digitale ondersteuning
Voor al de genoemde functionaliteiten heeft de VU applicaties ter beschikking. Op VU Tools for Education vind je een overzicht van alle beschikbare tools en hun toepassing.