Akkermans en Jacobs beschrijven loopbaanspijt als de spijt die mensen ervaren door hun keuze voor een bepaald beroep of loopbaanpad. Dergelijke carrièrekeuzes hebben daarom directe (negatieve) gevolgen voor de mentale gezondheid van individuen als ook voor hun werkprestaties.
Volgens Akkermans en Jacobs spelen een onrealistische kijk op loopbanen en te hoge verwachtingen een mogelijke rol onder de jonge doelgroep. Dat kan verschillende oorzaken hebben, bijvoorbeeld onderschatting van de werkdruk, erachter komen dat het salaris op nettobasis te laag is of dat het minder ontwikkelingsmogelijkheden brengt dan verwacht.
Daarnaast spelen ook externe gebeurtenissen een rol, zoals reorganisaties, faillissementen of maatschappelijke ontwikkelingen als Covid-19. Dit zijn zaken die als een “loopbaan shock” ervaren worden. Het onderzoek laat zien dat mensen die meer shocks hebben ervaren, ook meer spijt hebben over hun keuzes. Dit toont eens te meer aan dat er meer belang zou moeten worden gehecht hoe er naar jongeren die met de factoren spijt en shocks worstelen op de arbeidsmarkt wordt gekeken.
Hoe ouder, hoe minder loopbaanspijt
Oudere en meer ervaren werknemers daarentegen zeggen minder spijt te hebben van hun carrièrekeuzes. Het onderzoek toont aan dat loopbaanspijt afneemt naarmate mensen ouder zijn. Vooral vanaf 46 jaar zien de onderzoekers een duidelijke afname.
Akkermans verklaart dat dit komt omdat deze doelgroep vanwege hun jarenlange ervaringen mogelijk meer tijd heeft gehad om bepaalde loopbaanstappen te ondernemen, dan wel zich te hebben neergelegd bij hun huidige loopbaanpad. Deze berustende houding heeft wel als nadeel dat ouderen relatief weinig proactief en mobiel zijn op de arbeidsmarkt, wat volgens het onderzoek de duurzaamheid van hun loopbaan kan ondermijnen.
Advies
Ongeveer één derde van alle Nederlanders en Belgen hebben spijt van keuzes die ze gemaakt hebben in hun loopbaan. Wat de studie vooral heeft aangetoond is dat het stimuleren van een inclusief en proactief loopbaanbeleid met kansen voor iedereen meer dan noodzakelijk is. Het is daarom volgens Akkermans en Jacobs niet meer dan logisch dat bedrijven, organisaties maar ook onderwijsinstellingen bij het loopbaanadvies voor werknemers en afgestudeerde jongeren niet alleen een realistischer beeld schetsen met wat er van hen op de werkvloer wordt verwacht, maar ook hoe zij zelf hun competenties en ambities vorm kunnen geven. Een duurzame loopbaan bestaat immers niet alleen uit prestaties maar moet ook ruimte bieden aan geluk en gezondheid.
