Er worden veel behandelingen aangeboden voor autisme, die buiten de richtlijnen van de reguliere zorg voor autisme vallen. Veel van deze behandelingen zijn controversieel, mede vanwege hun onwetenschappelijke claims. CEASE-therapie claimt bijvoorbeeld dat het autisme kan genezen door tegen haar vermeende oorzaak van vaccins te gaan. Het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport gaf opdracht aan het Nederlands Autisme Register (NAR) om het gebruik van alternatieve behandelingen in kaart te brengen.
De onderzoekers wilden onderzoeken hoeveel mensen deze behandelingen gebruikten. Hiervoor werd een vragenlijst uitgestuurd naar ongeveer tweeduizend autistische volwassenen en ouders en voogden van mensen met autisme, die bij het NAR geregistreerd staan. Daarnaast werkten de onderzoekers samen met een zorginstelling gespecialiseerd in autisme, om inzicht te werven uit meer dan vierduizend anonieme patiëntenbestanden. Uit allebei de studies kwam naar voren dat zo’n 23 tot 30,7 procent gebruikt maakt van alternatieve behandelingen. Bij kinderen is het percentage zelfs 46,4%.
In de meeste gevallen worden alternatieve behandelingen gedaan in combinatie met reguliere behandelingen. Patienten die een homeopathische behandeling kregen, volgden vaker het speciaal onderwijs en hadden hoogopgeleide ouders met een Westerse achtergrond. Onderzoeker Kim Jonkman stelt dat een persoon met autisme vaker terecht komt bij alternatieve behandelingen, als deze persoon meer bijkomende behoeften heeft, bijvoorbeeld een tweede diagnose, en als ze al een intensief traject in de reguliere zorg hebben gevolgd: “Ouders denken dan dat het geen kwaad kan om een alternatieve behandeling te proberen. Maar het kan wel mentaal schadelijk zijn voor de autistische persoon.”
De onderzoekers pleiten dat ouders, behandelaren en mensen met autisme beter geadviseerd en gewaarschuwd moeten worden over de voordelen en de risico’s van deze behandelingen. Daarnaast moet volgens Jonkman de reguliere zorg worden verbeterd: “Men voelt er zich niet snel gehoord. Je moet steeds naar verschillende dokters en overal zijn er wachtlijsten. Daartegenover bieden alternatieve behandelingen één persoon die zegt dat die alles kan aanpakken. Ook schenkt de alternatieve behandelaar veel meer tijd en aandacht dan een huisarts.”