Afgelopen jaren hebben wij onderzoek gedaan en andere werkzaamheden verricht rond thema’s die relevant zijn voor de ondersteuning en zorg voor kinderen met overgewicht en obesitas, zoals: de ketenaanpak, kwaliteit van leven en praten over gewicht. Dit heeft geresulteerd in onder meer: wetenschappelijke artikelen, scholingen, factsheets, een webtool, een animatiefilmpje, een landelijk model en samenwerkingen tussen wetenschap, beleid en praktijk.
De komende jaren werken we onder meer aan onderzoek in het kader van de netwerkaanpak voor kinderen met (een hoog risico op) obesitas, het ontwikkelen van scholingen en het herzien van de landelijke overkoepelende richtlijn en zorgstandaard voor obesitas. Ons onderzoek centreert zich rond de volgende vier thema’s.
Aanpak Kind naar Gezonder Gewicht
De aanpak Kind naar Gezonder Gewicht staat beschreven in het ‘Landelijk model ketenaanpak voor kinderen met overgewicht en obesitas’ (VU/Care for Obesity 2018)'. Dit model is gebaseerd op wetenschappelijke kennis én ervaringen uit de praktijk. Het model bouwt voort op de landelijke zorgstandaard die weer gebaseerd is op de landelijke richtlijn voor de diagnostiek en behandeling van obesitas. Deze verschillende producten worden momenteel herzien (richtlijn en zorgstandaard) en doorontwikkeld en geëvalueerd (landelijk model). Daarnaast is er onderzoek naar onderdelen van de aanpak, zoals wat er voor zorgt dat kinderen met overgewicht of obesitas een leefstijlinterventie starten en afmaken en de effectiviteit van leefstijlinterventies. Ook dragen we bij aan onderzoek van het RIVM naar de lokale implementatie van de aanpak.
Gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven
Het effect van overgewicht en obesitas op de fysieke gezondheid en de psychosociale gezondheid van kinderen kan groot zijn. De ondersteuning en zorg richten zich daarom zowel op voeding, bewegen en gedragsverandering als op de gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven. Care for Obesity heeft instrumenten voor het meten van gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven onderzocht en beschikbaar gemaakt middels een webtool. Ook is onderzocht welke problemen kinderen met overgewicht, obesitas en ernstige obesitas ervaren als het om hun gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven gaat.
Care for Obesity heeft (in de periode 2019-2021) verdiepend implementatieonderzoek gedaan naar hoe de gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven-vragenlijsten handvatten kunnen bieden in de ondersteuning en zorg voor kinderen met obesitas. Hierbij hebben we onder meer gekeken hoe het meten en bespreken van gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven praktisch geïntegreerd kan worden in deze ondersteuning en zorg.
Vaststellen wat er speelt bij kind en gezin
Wanneer een professional heeft geconstateerd dat een kind overgewicht of obesitas heeft, is het belangrijk een compleet beeld te krijgen van het kind, zijn gezin en hun leefomgeving en de bevindingen te verklaren. Met behulp van deze bevindingen kan een hulpvraag worden geformuleerd. Naast lichamelijk onderzoek is het hierbij van belang vast te stellen wat er speelt bij kind en gezin om inzicht te krijgen in de psychosociale omstandigheden en leefstijlfactoren die een duurzame gedragsverandering in de weg staan of kunnen ondersteunen.
Care for Obesity heeft (in de periode 2019-2021) verdiepend implementatieonderzoek gedaan naar de wensen van de centrale zorgverleners bij het in kaart brengen wat er speelt bij kind en gezin, met als doel centrale zorgverleners te faciliteren en de ondersteuning en zorg voor kinderen en gezinnen te optimaliseren.
Praten over gewicht
Onder het thema praten over gewicht is een aantal subthema’s uitgediept. Zo is gekeken in welke mate er sprake is van stigma door zorgprofessionals die kinderen met obesitas behandelen. Verder is onderzocht in hoeverre zorgprofessionals vertrouwen hebben in hun eigen vaardigheden om gewicht en leefstijl te kunnen bespreken met kind en ouder en welke barrières zij hierbij ervaren. Ook is aan kinderen, ouders en zorgprofessionals gevraagd welke termen zij fijn/niet fijn vinden in het gesprek over gewicht.