We leiden studenten en professionals op met kennis van zaken en A Broader Mind. Onderzoek van de VU is grensverleggend, zowel binnen als tussen de disciplines. Onze studenten en medewerkers staan als vrije denkers en met aandacht voor diversiteit, zingeving en medemenselijkheid in verbinding met elkaar en met de samenleving. Dat is de missie van de VU en daarin is te zien hoe sterk duurzaamheid is verankerd in de VU.
De Sustainable Development Goals (SDG’s) zijn de concrete, natuurlijke uitwerking en invulling van de nogal algemene begrippen duurzaamheid en sustainability. Onze verdergaande visie en ambitie blijken ook uit de grote betekenis van speerpunt 1 Duurzaamheid in het Instellingplan 2020-2025. In het verlengde daarvan is ook een Roadmap Sustainable VU Amsterdam 2020-2025 opgesteld met daarin een uitgewerkte visie en verreikende duurzaamheidsdoelstellingen in de clusters Onderwijs, Onderzoek, Valorisatie en Organisatie/Bedrijfsvoering.
Bovendien wordt het toekomstige beleid op een vooruitstrevende en inclusieve manier doorontwikkeld. In 2025 starten we met een Burgerberaad binnen de gehele VU gemeenschap over hoe we een duurzamere universiteit worden. Lees meer over het project.
Roadmap Sustainable VU Amsterdam 2020-2025
De Roadmap van de VU is de leidraad geweest voor het Aurora Sustainable Campus Action Plan. Hierin is de VU als voorbeeldfunctie gevolgd door 8 hoog aangeschreven, onderzoeksintensieve universiteiten in de EU die zich inzetten voor sociale impact en betrokkenheid bij de gemeenschappen. De uitvoering van de roadmap wordt gemonitord (bewaakt) en zo nodig bijgesteld aan de actualiteit door middel van de VU Strategie 2020-2026 Midterm review. In 2025 wordt gewerkt aan een geactualiseerde visie en roadmap voor de periode 2026-2030 waarin ook de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) wordt meegenomen.
In de jaarplancyclus wordt de voortgang via kwartaalrapportages door Bureau Bestuurszaken van het College van Bestuur bewaakt. Bij het opstellen van de Roadmap Sustainable Campus en de andere roadmaps voor duurzaam onderwijs, duurzaam onderzoek en valorisatie zijn studenten en andere stakeholders intensief betrokken. Studenten zijn vertegenwoordigd via Green Office VU en de Studentenraad.
Green Office VU
Green Office VU is het door studenten geleide duurzaamheidsplatform van de VU. Green Office VU speelt een actieve rol in alle duurzaamheidsgerelateerde besluitvorming. De missie van Green Office VU is om een substantiële en duurzame impact te maken door invloed uit te oefenen en samen te werken met de Vrije Universiteit Amsterdam, haar gemeenschap en partners.
Zoals bijvoorbeeld de Nationale Jeugdraad (NJR) de afbakening en bouwstenen definieert, kan iedereen bij de VU actief meepraten, meebeslissen en meedoen bij zaken die voor hen belangrijk zijn. Studenten hebben hierin zeggenschap en eigenaarschap.
Maatschappelijke betrokkenheid
Dat onze visie zich bewijst in de praktijk blijkt onder meer uit de Impact Ranking van Times Higher Education (THE) waar de maatschappelijke betrokkenheid van de Vrije Universiteit Amsterdam sterk naar voren komt. Onderzoek en onderwijs van de VU behoren tot de top van 1.591 universiteiten wereldwijd als het gaat om impact op de Sustainable Development Goals (SDG’s) Industry, Innovation and Infrastructure; Gender equality en Reduced inequalities.
Dit is ook te zien op de speciale webpagina’s over de SDG’s op de VU. De bibliometrische SDG-analyse,ontwikkeld door de VU in het kader van de internationale Aurora-samenwerking, is inmiddels door de Universiteiten van Nederland (UNL) overgenomen. Het duurzaamheidsonderzoek aan alle Nederlandse universiteiten is dus met dezelfde, eenduidige en gevalideerde onderzoeksmethode in kaart gebracht.
Onderwijs
SDG’s worden ook in de cursussen en onderwijsactiviteiten geïntegreerd. Dit is een continue proces om actuele ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid in het onderwijs te integreren. In de inventarisatie van duurzame opleidingen (bachelor, minor, master) is ook aangegeven in welke cursussen en onderwijsactiviteiten er expliciete aandacht is voor de SDG’s.
De VU heeft daarnaast ook 4 profielthema's die gekoppeld zijn aan verschillende SDG's (VU strategie 2020-2025). VU actualiseert het Education Dashboard en geeft daarbij aan welke directe link er met de SDG’s is in de cursussen en opleidingen. De documenten bevatten ook een analyse en een aantal aanbevelingen om duurzaamheid nog verder te integreren in het onderwijs. Daarbij is het ook belangrijk om niet alleen naar de inhoudelijke elementen van de SDG’s te kijken maar ook naar SDG competentie ontwikkeling.
Onderzoek
SDG’s worden ook als richtlijn voor onderzoek en projecten toegepast. Dit is een continue proces om actuele ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid in het onderzoek te incorporeren.De bibliometrische SDG-analyse,ontwikkeld door de VU in het kader van de internationale Aurora-samenwerking, is ook door de UNL overgenomen. Het duurzaamheidsonderzoek aan alle Nederlandse universiteiten is dus met dezelfde, eenduidige en gevalideerde onderzoeksmethode in kaart gebracht. Deze analyse wordt ook gebruikt in het frontend van het research portal PURE, waar binnenkort de meest relevante SDG's bij een profiel of publicatie komen te staan.
Valorisatie
Net als onderwijs en onderzoek is valorisatie – kennisoverdracht voor de maatschappij – een kerntaak van de VU. Valorisatie en impact vinden op verschillende momenten tijdens het wetenschappelijk onderzoek plaats. Ze uiten zich dan in ook veel verschillende vormen: ondernemerschap, samenwerking met externe partijen of bijvoorbeeld deelname aan het publieke debat. Valorisatie, ook op het gebied van duurzaamheid, wordt onder andere gemonitord in het SDG research Dashboard.
Bedrijfsvoering/Campus
De Roadmap Sustainable Campus 2020-2025 maakt op pagina 26 duidelijk dat we al langer ambitieuzer zijn dan het akkoord van Parijs. De VU zet zich in om verder te gaan dan klimaatneutraliteit en werkt aan een netto Positive Impact. Dit betekent dat de VU geen negatieve impact meer heeft op het milieu. Dit vraagt om een circulaire benadering. In 2023 heeft de VU dan ook het charter Race to Zero ondertekend.
De tweemaandelijkse voortgang van het programma Sustainable Campus wordt door het Clusterteam Organization en Green Office VU bewaakt in KPI-dashboard Cluster Organisation. Dit KPI-dashboard maakt de bijdrage aan de SDG’s concreet en zichtbaar, en wordt ook gebruikt om het College van Bestuur (CvB) op de hoogte te houden over de voortgang van het verduurzamen van de campus. In haar online jaarverslag rapporteert de VU transparant over de bijdrage aan de SDG’s. In een interactieve pdf zijn aansprekende voorbeelden voor iedere SDG van de VU weergegeven.
Studenten
Een belangrijk onderdeel van onze visie zijn de studenten. Green Office VU is een door studenten geleide organisatie die al 10 jaar actief is. De focus ligt op 3 centrale thema's: Mensen, Campus en Samenleving. Deze visie wordt gerealiseerd door concrete projecten zoals het verminderen van voedselverspilling, het bevorderen van meer plantaardige opties bij eten en drinken , beter afval scheiden op de campus en het ontwikkelen van programma’s die duurzaamheid in alle aspecten van het universitaire leven integreren.
Green Office VU werkt met 6 parttime studentmedewerkers, ieder met een eigen portfolio. Deze portefeuilles zijn: Management, Campus, Onderzoek, Onderwijs, Community en Outreach. Elk portfolio ondersteunt de implementatie van duurzame ontwikkelingsdoelen binnen hun respectieve domeinen door samen te werken met interne en externe stakeholders binnen de VU.
Tot slot
De SDG’s zijn de concrete, natuurlijke uitwerking en invulling van de nogal algemene begrippen duurzaamheid en sustainability. Onze verdergaande visie en ambitie blijkt ook uit de grote betekenis van speerpunt 1 Duurzaamheid in het Instellingsplan 2020-2025.
In het verlengde daarvan is ook een Roadmap Sustainable VU Amsterdam 2020-2025 opgesteld met daarin een uitgewerkte, integrale duurzaamheidsvisie en verreikende duurzaamheidsdoelstellingen in de clusters Onderwijs, Onderzoek, Valorisatie en Organisatie/Bedrijfsvoering. In 2025 wordt gewerkt aan een geactualiseerde duurzaamheidsvisie en een roadmap voor de periode 2026-2030 waarin ook de CSRD wordt meegenomen.