Leergang Kunstgeschiedenis VI - Manifesten en utopiëen in de beeldende kunst en bouwkunst | hybride

Van Matisse tot Mondriaan, van Arp tot Zadkine, van Berlage tot Bauhaus: de eerste helft van de twintigste eeuw vormt een van de meest dynamische periodes in de kunstgeschiedenis. Vooral in de jaren voor de Eerste Wereldoorlog en de jaren na de Russische revolutie worden veel utopistische ideeën over schilderkunst en maatschappij verwoord in manifesten over kunst en architectuur. Het is de tijd waarin een architect of vormgever durft te geloven dat kunst en architectuur de mensheid een betere wereld kunnen brengen.

Dromen en verlangens over een nieuwe tijd klinken bijvoorbeeld door in teksten van Kandinsky, Mondriaan en Gropius. Docent Frans Hoekstra bespreekt een aantal van deze fascinerende teksten en brengt ze in verband met het beeldende werk. Daardoor krijgt u een andere kijk op de betekenis en bedoeling van de kunstwerken zelf.

In de schilderijen van Matisse en Picasso verandert de betekenis van kleur en ruimte. De verzelfstandiging van het vlak wordt manifest in ‘Zwart Vierkant’ van Malevich. Daarbij  daagt de lesstof u ook uit om na te denken over de vraag in hoeverre de gedachte dat  kunstgeschiedenis een weg is van figuratie naar abstractie (nog) juist is.

Nieuwe inzichten over ruimte en massa zijn ook van invloed op de beeldhouwkunst, vormgeving en architectuur. In de beelden van Henry Moore, Hans Arp en Giacometti worden klassieke thema’s opnieuw ontleed en vormgegeven. In de bouwkunst leiden ideeën over ornament, materiaal en constructie tot uiteenlopende stromingen.

In Nederland komt dit goed naar voren in de verschillen tussen de architectuur van de Amsterdamse School (Plan Zuid van Berlage) en het Nieuwe Bouwen. Aan het Bauhaus in Duitsland ontstaat een nieuwe vorm van kunstonderwijs, waarbij beeldende kunst, vormgeving en architectuur een maatschappelijk doel dienen.

Onderwijsvorm: 10 hoorcolleges met enige gelegenheid tot het stellen van vragen.

Literatuur: Gedrukte reader. Verplicht boek:
H. Honour en J. Fleming, Algemene Kunstgeschiedenis, Amsterdam,  Meulenhoff, 14^e uitgebreide en herziene editie, 2009 of later verschenen herdrukken. Dit boek wordt gedurende de hele leergang Kunstgeschiedenis (I – VIII) gebruikt.

Studiebelasting: Ongeveer 4 uur per week.

Verwachte voorkennis: Er zijn geen specifieke eisen aan vooropleiding en voorkennis.

Overige informatie: Deze cursus maakt deel uit van de leergang ‘Kunstgeschiedenis’. Alle cursussen uit deze leergang zijn onafhankelijk van elkaar te volgen. U hoeft dus niet bij deel I te beginnen.

Meer over deze cursus
Inleiding
Data, kosten en inschrijven