In 1946 schrijft hij een indrukwekkend essay over schuld en verantwoordelijkheid. Dat essay is het uitgangspunt voor vier colleges over dit onderwerp. De filosoof Karl Jaspers (1883-1969) was de leermeester van Hannah Arendt. Ze beïnvloedden elkaar in hun zoektocht naar een context waarin hun filosofische en politieke zorgen verder konden resoneren, vooral in de nasleep van de Tweede Wereldoorlog.
Hoe kunnen wij de verschillende aspecten van schuld die een rol spelen in het leven van mensen ordenen? En hoe moeten we omgaan met individuele schuld in een wereld die ook buiten individuele beslissingen om voortdurend verandert. Kan er onder dergelijke omstandigheden nog sprake zijn van verantwoordelijkheid en schuld?
In Jaspers analyse speelt het menselijke tekort een centrale rol. Hij onderzoekt manieren om hiermee om te gaan, zoals het durven waarnemen van wat er is (gebeurd), het luisteren naar anderen en het tonen van solidariteit. "Schuld," schrijft hij, "is ook een opdracht tot hernieuwing van het menszijn." Zo wordt schuld niet slechts een last, maar ook een kans om vanuit zelfreflectie en verbondenheid de menselijkheid opnieuw vorm te geven.
Onderwijsvorm: 4 hoorcolleges met ruimte voor vragen na afloop.
Literatuur: Vanaf een week voorafgaand aan de cursus stelt de docent Power Pointpresentaties en bonusmateriaal beschikbaar via haar eigen website maieutiek.nl. Verplicht boek (zelf aanschaffen):
Karl Jaspers, De schuldvraag, Boom (2022), ISBN 9789024442959
Studiebelasting: Ongeveer 2 uur per college.
Verwachte voorkennis: Er zijn geen specifieke eisen aan vooropleiding en voorkennis.
Meer over deze cursus
Inleiding
Data, kosten en inschrijven
