Een gezonde en prettige werkplek

Hoe richt je een gezonde en prettige werkplek in

• Verlichting

  Als de verlichting van je werkomgeving tekortschiet of stoort, kunnen je ogen daardoor vermoeid raken. Met goede verlichtingingsarmaturen en zonwering voorkom je dat de verlichting of de zon spiegelt op je beeldscherm. De zonwering moet - afhankelijk van de lichtintensiteit - instelbaar zijn.

• Geluid

  Beeldschermapparatuur brengt over het algemeen niet meer dan een licht gezoem voort, maar in combinatie met de geluiden van andere apparatuur kan dit toch irriteren. Soms is er sprake van een hoge pieptoon, die nauwelijks waarneembaar is, maar ongemerkt toch invloed uitoefent op hoe je de werkomstandigheden beleeft.

• Daglicht en uitzicht

  Daglicht 

  De belangrijkste eigenschappen van daglicht zijn de voortdurende variatie in intensiteit, richting en kleur. Die variatie stuurt de biologische klok van mensen. Het bioritme stuurt belangrijke levensprocessen, zoals hormoonhuishouding, stemmingen, alertheid en lichaamstemperatuur. Daglicht is dus van essentieel belang voor het goed functioneren van de mens. 

  Het daglicht mag ook - indirect - naar binnen vallen door lichtopeningen in de inwendige scheidingsconstructie van een andere ruimte waar het daglicht direct naar binnen valt. 

  Uitzicht

  De meeste mensen vinden een goed uitzicht belangrijk. Een slecht uitzicht of weinig uitzicht kan aanleiding geven tot onvrede. Daarbij nodigt uitzicht op de omgeving uit tot (onbewuste) ‘ooggymnastiek’. De oogspieren ontspannen alleen als ver weg wordt gekeken. Juist bij inspannende visuele taken als beeldschermwerk en lezen van papier kan zo nu en dan even weg kijken in het ‘oneindige’ zeer ontspannend en stimulerend werken. Goed uitzicht houdt in dat men vanaf de werkplek behalve op de omgeving zicht heeft op

  • groen
  • de hemelkoepel
  • objecten die ver weg liggen

  Tips

  • Plaats werkruimten waar meer dan twee uur per dag wordt gewerkt direct aan de gevel (dus bij voorkeur niet aan atria of serres).
  • Houd rekening met ouderen (door afname van de oogfunctie hebben 50-jarigen gemiddeld een twee maal zo hoog lichtniveau nodig als 40-jarigen) en de aanwezige verlichtingssterkte.
  • Gebruik werkruimtes zonder daglicht en uitzicht zoveel mogelijk voor vergaderen of opslag. Als er toch gewerkt moet worden in deze ruimtes, beperk dat dan tot maximaal 2 uur per dag en/of benoem de ruimte als stilte- en wisselwerkplek.

  Arbowet

  In de Arbowet zelf zijn geen concrete eisen gesteld ten aanzien van licht en uitzicht op de werkplek. De Arbowet biedt wel een algemeen kader dat moet stimuleren tot optimalisering van o.a. de verlichting. In artikel 3, lid 1 van de Arbowet staat dat de werkgever er in het algemeen - dus ook als het om verlichting gaat - naar moet streven de arbeidsomstandigheden zo goed mogelijk te maken. Dit betekent dat de werkgever er ‘voor zover redelijkerwijs mogelijk’ voor moet zorgen dat goed licht en uitzicht op de werkplek is gegarandeerd en dat blootstelling aan schadelijk licht wordt voorkomen.

  Arbobesluit

  In artikel 6.3 ‘Daglicht en kunstlicht’ van het Arbobesluit zijn de volgende minimumeisen gesteld ten aan zien van verlichting op de werkplek: 

  • ‘Arbeidsplaatsen en verbindingswegen zijn zodanig verlicht, dat het aanwezige licht geen risico oplevert voor de veiligheid en gezondheid van werknemers.’  
  • ‘Op arbeidsplaatsen komt, voor zover mogelijk, voldoende daglicht binnen en zijn voldoende voorzieningen voor kunstverlichting aanwezig.’ 
  • ‘De voorzieningen voor kunstlicht zijn zodanig aangebracht dat gevaar voor ongevallen is voorkomen.’ 
  • ‘De voor kunstlicht gebruikte kleur mag de waarneming van de veiligheids- en gezondheidssignalering niet wijzigen of beïnvloeden’.

  Artikel 6.4 ‘Weren van zonlicht’ geeft hierop nog als aanvulling: 

  • ‘In een besloten ruimte waar arbeid wordt verricht kan rechtstreeks invallend zonlicht worden geweerd’.

  Bouwbesluit

  Naast het Arbobesluit bevat ook het Bouwbesluit concrete eisen op het gebied van licht. Vooral als het gaat om daglichttoetreding en noodverlichting. Het Bouwbesluit kent geen specifieke eisen op het gebied van uitzicht of algemene verlichting.

  Meer informatie

  www.arboportaal.nl/onderwerpen/fysische-factoren/licht.html/

  www.arboportaal.nl/vragen/daglicht-of-kunstlicht.html

• Kantoorruimten en afmetingen

  Hoeveel ruimte hebben we minimaal nodig om prettig en gezond te werken? In de normen voor kantoorruimten zijn enkele minimumoppervlakken (functioneel werkoppervlak) per medewerker genoemd. De NEN-norm 1824:2010 beschrijft een basiswerkplek met toeslagen voor kasten, overlegmogelijkheid, enzovoort. Werkplekken in groepskantoren of wisselwerkplekken (meer dan 2 uur per dag of meer dan 1 dag per week) moeten aan dezelfde afmetingen voldoen.

  Om het minimaal vereiste vloeroppervlak voor kantoorwerkzaamheden te bepalen, wordt uitgegaan van het aantal werkplekken, inclusief de looproutes in het vertrek.

  Voor een basiswerkplek - bestaande uit een kantoorstoel, een werktafel, een bergruimte onder de werktafel, een staande kast en een beeldschermopstelling - moet een functionele werkoppervlakte van minimaal 7 m2 beschikbaar zijn. Die is als volgt berekend: werknemer 4 + lees- en schrijfruimte 1 + ladenkast 1 + plat beeldscherm 1 = 7 m2. 

  Het is aan te raden om in kantoorvertrekken niet meer dan vier personen te huisvesten, omdat de medewerkers anders last kunnen krijgen van gebrek aan privacy, geluidshinder of onrust.

  Voor het overige meubilair en apparatuur (archiefkasten, printer e.d.) is de minimaal vereiste oppervlakte afhankelijk van de ruimte die ze innemen, en van de ruimte die nodig is om dat meubilair of die apparatuur te gebruiken.

• Veilig werken met laserprinters en kopieerapparatuur

  Arbo & Milieu krijgt regelmatig vragen over mogelijke gezondheidseffecten en -klachten als gevolg van laserprinters en (netwerk of multifunctional) kopieerapparatuur op de werkplek. 

  Bekijk de pagina Werken met laserprinters en kopieerapparatuur

Misschien ben je hier ook naar op zoek?