Sorry! The information you are looking for is only available in Dutch.
Deze opleiding is opgeslagen in Mijn Studiekeuze.
Er is iets fout gegaan bij het uitvoeren van het verzoek.
Er is iets fout gegaan bij het uitvoeren van het verzoek.

Tool voor reflectie op interdisciplinaire samenwerkingen

Laatst gewijzigd op 14 december 2023
Deze tool kan worden gebruikt om reflectie te stimuleren bij interdisciplinaire samenwerkingen in onderwijs en onderzoek. Dit stimuleert gedragsverandering om de samenwerking en integratie van interdisciplinair teamwork te verbeteren.

Als je in interdisciplinaire teams werkt, zul je merken dat teamleden verschillend gedrag kunnen vertonen die de samenwerking en integratie beïnvloeden. Het bewust worden van dit gedrag kan de eerste stap zijn naar gedragsverandering en het verbeteren van de teamdynamiek. Deze tool biedt de ondersteuning die je nodig hebt voor dit proces.

De tool bestaat uit een video en verschillende oefeningen om individuele en groepsreflectie te stimuleren, die je kunt gebruiken in je onderwijs of bij interventies voor teamwork in onderzoek. Je laat het door jou begeleide team de video bekijken waarin vier typische gedragingen worden geïntroduceerd. De reflectie-oefeningen gebruik je voor en/of na het bekijken van de video om hen op weg te helpen om deze concepten toe te passen in de praktijk. We moedigen docenten en managers van interdisciplinaire onderzoeksprojecten aan om onze materialen te gebruiken in hun eigen onderwijs- of onderzoek context.

De theoretische basis hiervoor is te vinden in het artikel: 'Epistemic stability and epistemic adaptability: interdisciplinary knowledge integration competencies for complex sustainability issues'. Hierin wordt een gedetailleerde beschrijving gegeven van gedragingen in interdisciplinair teamwork en competenties voor kennisintegratie. Als aanvulling op de video kan dit artikel worden gedeeld met samenwerkingspartners in interdisciplinaire teams om hun begrip van hun gedrag en de effecten ervan op de samenwerking en integratie in hun team verder te vergroten.

Reflectie-oefeningen

  • Reflectievragen

    Om de reflecties op gedrag in teamwork te structureren, kun je schriftelijke reflectieoefeningen toepassen. Deze vragen bieden inspiratie voor mogelijke reflectievragen die je kunt gebruiken. We hebben gemerkt dat het met name belangrijk is om de vragen zeer specifiek te maken en opvolgvragen op te nemen in de oefeningsbeschrijving om het stellen van 'de vraag achter de vraag' te stimuleren.

  • Leerdoelen en protocollen

    Om samenwerkingspartners te stimuleren hun reflecties over hun gedrag om te zetten in gedragsverandering, kun je hen leerdoelen en leerprotocollen laten definiëren. Je kunt dit template gebruiken om een leeractiviteit rondom leerdoelen en leerprotocollen te creëren. Belangrijk in deze oefening is dat ze hun inzichten over hun gedrag vertalen naar een concrete, haalbare leerdoelstelling waaraan ze kunnen werken door middel van een kleinschalige interventie in een enkele bijeenkomst of context.

    In onze mastercursus kregen studenten groen licht om hun protocol in de praktijk te brengen als hun docenten oordeelden dat hun protocol voldoende specifiek, relevant en haalbaar was. Elke student had minstens één ronde feedback van het onderwijzend personeel nodig voordat hun leerdoelen en leerprotocollen voldoende concreet, goed gedefinieerd en afgebakend waren om met de implementatie te beginnen. Ze voltooiden deel 2 van de oefening (een reflectie op de implementatie) nadat ze hun gedragsinterventie hadden uitgevoerd.

  • Groepsreflectieformats

    Aangezien de vier gedragstypen gaan over samenwerken in een team, is het waardevol om niet alleen zelf te kijken naar hoe iedereen in het team zich gedraagt, maar ook naar hoe het team als geheel functioneert. Daarom is het een goed idee om samen met het team te praten over hoe iedereen zich gedraagt. Het moet wel worden opgemerkt dat sommige gedragingen als positiever worden gezien voor teamwork dan andere. Daarom moeten de karakteriseringen met zorg worden behandeld in groepsgesprekken.

    In onze cursus hebben we twee manieren gebruikt om in groepen te praten:

    • In het ene geval gaven teamleden elkaar feedback over hoe ze zich gedroegen en hoe goed ze samenwerkten. Het was handig om dit gesprek wat te begeleiden, zodat de feedback duidelijk en specifiek was. We merkten dat studenten soms best kritisch waren, maar vaak geen verbeterpunten durfden te noemen. Ze wilden waarschijnlijk niet onbeleefd zijn of anderen kwetsen. Het is dus een uitdaging om een goede balans te vinden tussen kritiek geven en opbouwende feedback geven, en daar kunnen docenten en projectmanagers bij helpen.
    • In het andere geval hielden we een interactieve groepsdiscussie met vragen als: hoe beïnvloeden de gedragingen van teamleden de samenwerking? Wat zorgt ervoor dat we niet goed samenwerken? Wat is jouw rol daarin? Wat heb je van anderen nodig om de samenwerking te verbeteren?

4 kenmerkende gedragingen in een interdisciplinair team

Deze video beschrijft 4 veelvoorkomende gedragingen binnen interdisciplinaire samenwerkingen.

De video nodigt je uit om na te denken over gedrag dat je zelf vertoont of observeert in je team. Dit draagt bij aan een beter begrip van de dynamiek in een team en het effect dat het gedrag van teamleden heeft op interdisciplinaire kennisintegratie. Daarnaast biedt het handvatten om zelf de regie te nemen in het beheer van interdisciplinair teamwork.