Wie bent u en wat is uw vakgebied?
Mijn naam is Marcel Zwitser, ik ben 53 jaar oud en zit al 44 jaar actief in het vak: mijn eerste spreekbeurt in de derde klas van de lagere school ging over Beethoven. In mijn lagere schooltijd kocht ik alle zes symfonieën van Tsjaikovski met de Berliner Philharmoniker en Herbert von Karajan op lp. Uit mijn middelbare schooljaren herinner ik me eigenlijk hoofdzakelijk de honger om onbekende muziek in platenzaken te ontdekken. Voor mij was het duidelijk dat ik de muziek in wilde. Na studies in muziektheorie aan het conservatorium en muziekwetenschap aan Universiteit Utrecht voltooide ik nog een postdoctorale lerarenopleiding muziek. Mijn proefschrift, een interdisciplinaire studie in muziekwetenschap en historische theologie, leidde tot een zesjarig docentschap aan de University College Roosevelt in Middelburg in christelijke theologie.
Waar komt de passie voor uw onderwerp vandaan?
Ik houd al van muziek zo lang ik mij kan herinneren en momenteel doceer ik programma’s van middeleeuwse tot eigentijdse muziek. Mijn wetenschappelijke oriëntatie op Bach is nauw verbonden met mijn sterke fascinatie voor pneumatologie. Dat is de christelijk theologische leer over de Heilige Geest.
HOVO speelde hier trouwens een grote rol in: HOVO Groningen vroeg mij indertijd of ik in het kader van het Bachjaar 2000 (Bachs 250e sterfjaar) een Bach-cursus wilde geven. Op dat moment wist ik er eigenlijk nog niet veel van, maar met enkele bekende stukken, zoals de Matthäus-Passion, zette ik mijn allereerste HOVO-cursus in elkaar. Na afloop constateerde ik dat Bach wel oratoria voor Kerst, Goede Vrijdag, Pasen en Hemelvaart had geschreven, maar niet één voor Pinksteren. De vraag naar de mogelijke reden van de afwezigheid van een pinksteroratorium liet mij niet meer los en resulteerde uiteindelijk, 12 jaar later, in mijn promotie. Na mijn promotie heb ik mijn onderzoeken verder uitgebreid. Momenteel zit er een document van bijna 300.000 woorden over dit onderwerp in mijn computer.
Wat hoopt u uw cursisten in zijn algemeenheid mee te geven tijdens uw lessen?
Lesgeven aan volwassen cursisten, meestal 50 jaar of ouder, is een unieke ervaring. Mijn cursisten hebben vaak decennia ervaring in het bijwonen van concerten en opera-uitvoeringen. Mijn doel is om hen verdieping te bieden met betrekking tot de muziek waarvan ze houden. Doceren aan HOVO is bijzonder omdat ik te maken heb met een gemêleerd publiek, van nieuwsgierige beginners tot doorgewinterde kenners. De uitdaging voor mij is om mijn colleges toegankelijk te maken voor iedereen, ongeacht hun niveau.
Wat vindt u binnen uw vakgebied het interessantste onderwerp om met cursisten te delen?
Ik wil mijn cursisten graag een dieper begrip meegeven van de muziek die ze liefhebben. Of het nu gaat om muziekgeschiedenis of muziektheorie, ik hoop hun vragen te kunnen beantwoorden en hen te kunnen voorzien van de kennis en inzichten die ze zoeken. Daarnaast wil ik benadrukken dat de grote muziek naar mijn mening niet louter entertainment is: het is geestelijke voeding voor onze ziel.
