Sorry! The information you are looking for is only available in Dutch.
Deze opleiding is opgeslagen in Mijn Studiekeuze.
Er is iets fout gegaan bij het uitvoeren van het verzoek.
Er is iets fout gegaan bij het uitvoeren van het verzoek.

Deep Offshore Carbon Sequestration

De zware industrie produceert veel CO₂, maar dat hoeft niet in de atmosfeer terecht te komen.

In 2019 deelden fysicus John Verbeek die als universitair (gast)docent al bijna 10 jaar verbonden is aan de afdeling Geology and Geochemistry van de VU en Harry Doust, emeritus professor Regional & Petroleum Geology, hun dromen met elkaar. Ze wisten alles over olie en gas en hadden het idee dat er een andere manier zou moeten zijn voor het omgaan met en opslaan van CO₂ -uitstoot door de zware industrie. 

Op de VU startten zij het project Deep Offshore Carbon Sequestration (DOCS) en samen met studententeams laten zij zien dat er mogelijkheden zijn om koolstof afkomstig van de zware industrie af te vangen en op te slaan in diepe ondergrondse gesteenten voor de kust van Nederland. Om op die manier bij te dragen aan de reductie van de uitstoot van CO₂. 

#Het kan wel
Een voorbeeldproject voor hen is Equinor dat samen met verschillende partners al meer dan 20 miljoen ton CO₂ heeft opgeslagen in een zoutreservoir in de Noordzee op 800 meter onder de zee. En als het in Noorwegen lukt, waarom dan niet in Nederland dachten zij. Het was de start van DOCS in 2019 waar ieder jaar een nieuw team masterstudenten start en verder bouwt op successen en eerder behaalde onderzoeksresultaten. Het zijn studenten Aardwetenschappen, met grote passie voor de aarde, zand, stenen en vooral de reis door de geschiedenis die je maakt als je via geologie naar wereldproblemen kijkt. Mensen met een groot warm hart voor de aarde. Studenten die graag bezig zijn met toegepaste geologie. Alexandra Siebels, PhD Aardwetenschappen, Jonathan Chin, masterstudent Geologie en kersverse projectleider dr. Anouk Beniest vertellen over het project. Ze signaleren veel kansen, onderkennen de urgentie en kijken naar mogelijkheden om het project te laten landen in het bedrijfsleven. En dat is best een uitdaging. Waarom eigenlijk? Het is toch voor iedereen duidelijk dat het CO₂ probleem gigantisch groot is? 

Alexandra vertelt: “Allereerst, er zijn momenteel drie mogelijkheden om CO₂ op te slaan: in lege olie- en gasvelden, in bestaande olie- en gasvelden en buiten olie/gasvelden in diepere bekkens. Als je CO₂ opslaat in lege olie- en gasvelden dan kun je de infrastructuur gebruiken die er al ligt. Als je kiest voor de opslag in zoutreservoirs moet je de infrastructuur aanleggen. En dat kost geld. Veel geld. En, bij dit soort grote vraagstukken is het (natuurlijk) essentieel dat je ook kijkt naar het economische plaatje.” 

“De vragen die beantwoord moeten worden zijn onder andere: hoe lang duurt het voordat het project loopt, wat zijn de kosten en wat levert het uiteindelijk op? Als je kiest voor opslag in nieuwe reservoirs dan is het voordeel dat je een heel groot gebied kunt bestempelen als opslaggebied, waar je (dus) in een kortere tijd veel meer CO₂ kwijt kunt. En dat is gunstig voor het behalen van de klimaatdoelen in 2050.”

“Ik heb onderzoek gedaan naar de mogelijkheden voor de kust bij IJmuiden, waar een grote staalfabrikant is gevestigd. Zij waren erg geïnteresseerd in de opslag van CO₂, en hebben zich inmiddels aangesloten bij een grootschalig project waarbij CO₂ in oude gasvelden wordt gepompt. Hier missen wij als studenten toch de kennis, ervaring en schaal om het DOCS project daadwerkelijk te implementeren en ieder jaar buigt een nieuwe groep studenten zich over dit vraagstuk. We missen als het ware een vaste kern mensen die zich duurzaam aan het project willen verbinden. We moeten dus nog behoorlijk veel stappen zetten, we zijn er nog niet, maar ons project zou een grote bijdrage kunnen leveren aan het CO₂ probleem. Daarnaast is samenwerking met andere universiteiten die meer over fysica weten ook interessant. Bijvoorbeeld met de TU Delft. De focus ligt nu op het doen van onderzoek en bedrijven prikkelen met onze ideeën. In de hoop dat zij het idee oppikken, erin gaan geloven en er mee aan de slag gaan.”

Jonathan: “Kennis van de ondergrond is cruciaal voor de energietransitie. Ik geloof echter niet dat we helemaal zonder olie en gas kunnen leven, het wordt in zoveel producten gebruikt. Hoewel onderzoek naar alternatieve mogelijkheden nu razendsnel gaat.” Alexandra vult aan: “Het is nu nog niet mogelijk om de zware industrie helemaal te elektrificeren of op waterstof over te laten gaan, maar wie weet komt er inderdaad wel een doorbraak op dit gebied, zoals Jonathan zegt. Daarnaast denk ik dat het mogelijk is om oude infrastructuur te hergebruiken voor CO₂ -opslag. Een beetje recycling kan geen kwaad.” 

In de afgelopen drie jaar is in DOCS 1 onderzoek gedaan naar: 

  • Seismische interpretatie offshore IJmuiden.
  • Screening op volume potentieel en risico's.

In DOCS 2 is onderzoek gedaan naar:   

  • Evaluatie regionale afdichting.
  • Kostenramingen en haalbaarheid.
  • DOCS als veilige bijdrage aan de energietransitie.

En momenteel in DOCS 3 is onderzoek gedaan naar:

  • Uitbreiding van het onderzoeksgebied naar een meer noordelijk gelegen gebied
  • Kernanalyse van het Vlieland Zandsteen Formatie

De derde lichting studenten van DOCS 3 doet een soortgelijk onderzoek als DOCS 2, maar dan in een gebied dat een paar honderd kilometer noordelijker ligt. Voor dit gedeelte van het project wordt een analyse gemaakt van de Vlieland Zandsteen formatie. Dat is een zandpakket op 2000 meter diepte waar mogelijk CO₂ in kan worden opgeslagen. 

Volgend collegejaar gaat er opnieuw een groep studenten met het DOCS project aan de slag.

Dit project is gelinkt aan de volgende SDG's:

  • SDG 12: Verantwoorde consumptie en productie, met aandacht voor de kringloop van materialen
  • SDG 13: Climate action

Alexandra Siebels en Dr Anouk Beniest aan het woord

Misschien ben je hier ook naar op zoek?

Contact

Wil je in contact komen met de initiatiefnemers?

a.beniest@vu.nl