Open Onderzoeksinformatie

Betekenis van de Barcelona Declaration

• Open onderzoeksinformatie wordt de norm

  Het eerste beginsel in de Barcelona-verklaring stelt dat open onderzoeksinformatie de norm wordt voor de gegevens die we gebruiken én voor onderzoeksinformatie die we zelf produceren. Wat betreft het gebruik van onderzoeksinformatie maakt team Research Intelligence al gebruik van open source databronnen zoals OpenAlex en OpenAIRE waar dat mogelijk is. De publicatie van de open versie van de Leiden Ranking heeft ook veel scepsis rondom het gebruik van zulke open databronnen weggenomen. Nog niet voor alle informatie zijn open bronnen beschikbaar. We houden nieuwe ontwikkelingen natuurlijk in de gaten, maar werken ook zelf aan het open beschikbaar maken van data. Zo worden de gegevens over de onderzoeksoutput van de VU (zogenaamde metadata) gepubliceerd in de Netherlands Research Portal in OpenAIRE. 

• Werken met diensten en systemen die open onderzoeksinformatie ondersteunen en mogelijk maken

  Om onderzoeksinformatie open te maken is het belangrijk om technische en contractuele belemmeringen weg te nemen. Met dit tweede beginsel verplichten we ons er toe om daaraan te werken, door er voor te zorgen dat onderzoeksinformatie die tijdens het publicatieproces gegenereerd wordt ook open beschikbaar is. Zo stelt de UB in onderhandelingen met uitgevers dat de metadata van publicaties van de VU niet het exclusieve bezit worden van die uitgevers, maar ook open beschikbaar worden gesteld via Crossref. Ook moet het systeem dat wordt gebruikt om onderzoeksinformatie te beheren de mogelijkheid hebben om die onderzoeksdata te exporteren, en dus ook buiten dat systeem te gebruiken is. Die mogelijkheid is er momenteel al. En zoals hierboven al gezegd maken we ook gebruik van die mogelijkheid om onze informatie open beschikbaar te maken. 

• Ondersteunen van duurzame infrastructuren voor open onderzoeksinformatie

  Infrastructuren voor open onderzoeksinformatie maken het mogelijk dat open onderzoeksinformatie beschikbaar wordt gesteld aan gebruikers. Voor gebruikers is vaak niet duidelijk wat een infrastructuur precies doet, tot het moment dat die infrastructuur wegvalt, en alle diensten die erop gebouwd zijn niet meer te gebruiken zijn. Een voorbeeld van zo’n infrastructuur is Crossref, dat metadata over publicaties beschikbaar maakt. Het is belangrijk dat zo'n infrastructuur duurzaam is. De universiteitsbibliotheek heeft een actieve rol binnen de gemeenschap die open infrastructuren ontwerpt en beheert, en ondersteunt zo de duurzaamheid van die structuren. In de toekomst zullen we er ook meer aandacht voor hebben dat de bedrijfsvoering van de infrastructuren die we gebruiken in lijn is met de principes van de Barcelona-verklaring. 

• Ondersteunen van gezamenlijk optreden om de transitie naar open onderzoeksinformatie te bespoedigen

  Hierboven noemden we al dat de UB actief is in de gemeenschap die is ontstaan rond open onderzoeksinformatie. Zo zijn we direct betrokken bij de Coalition for the advancement of Research Assessment (CoARA), bij OpenAIRE, en bij SURF. Binnen die verschillende groepen delen we onze ervaringen, en proberen we gezamenlijk te bewegen richting meer open onderzoeksinformatie. Op termijn hoort daar ook bij dat we kijken naar een open systeem om de onderzoeksinformatie van de VU te beheren. De huidige opties zijn vooralsnog van onvoldoende kwaliteit.