Al op 25-jarige leeftijd wordt Johann Wolfgang von Goethe (1749-1832) een internationale beroemdheid met zijn roman Die Leiden des jungen Werthers. De roman over de jonge Werther, die zich van het leven berooft omwille van zijn geliefde Lotte, is een scandaleuze briefroman die in heel Europa een golf van ‘Werther’sentiment veroorzaakt. Een jaar later treedt Goethe in dienst van de hertog van Weimar en ontwikkelt zich tot dichter van de ‘Weimarer Klassik’. Zijn klassieke én zijn jeugdig-romantische (‘Sturm und Drang’-)kanten komen bijeen in de geniale tragedie Faust: hierin sluit een geleerde doctor een duivelspact, omdat hij wil weten “was die Welt im Innersten zusammenhält.” Daarnaast schrijft Goethe talrijke gedichten, vanuit zijn spinozistische visie op de fundamentele eenheid van God, natuur en mens.
Tijdens de cursus plaatst Michiel Hagdorn Goethe’s leven en ideeën in hun historische context. Hij behandelt Die Leiden des jungen Werthers, een aantal van zijn beroemdste gedichten (waaronder Ganymed, Über allen Gipfeln, Erlkönig, Kennst du das Land) en het eerste deel van Faust. Bij een aantal gedichten worden muzikale toonzettingen van onder anderen Schubert en Schumann ten gehore gebracht. Van Faust leest de docent enkele passages gelezen en voorziet ze van toelichting. Ook toont hij toneeluitvoeringen van enkele Faust-scènes.
Onderwijsvorm: 10 hoorcolleges met ruimte voor vragen.
Literatuur: Gedrukte syllabus.
Verplichte boeken:
- Goethe, ‘Die Leiden des jungen Werthers’
Er zijn vele Duitse uitgaven beschikbaar; voor de cursus is geen bepaalde uitgave vereist. Een voordelige en informatieve uitgave: Suhrkamp Basisbibliothek. Ook een Nederlandse vertaling ‘Het lijden van de jonge Werther’ kan worden gelezen, bv. de vertaling van Thérèse Cornips (verschillende uitgaven). - Goehte, Faust
Van Faust worden fragmenten in de originele Duitse taal gelezen (en toegelicht), uit de Faust-editie van Albrecht Schöne, (o.a. Deutscher Klassiker Verlag). Voor wie het Duits niet gemakkelijk leest en ook een Nederlandse vertaling wil lezen, is de vertaling van Ard Posthuma een aanrader; de vertaling van Carel Steven Adama van Scheltema is sterk verouderd.
Leessuggestie:
- Rüdiger Safranski, Goethe - Kunstwerk des Lebens (Nederlandse vertaling: Goethe – Kunstwerk van het leven).
Alle behandelde gedichten staan in de syllabus; ze hoeven niet te worden aangeschaft. Voor de liefhebbers, aanbevolen voordelige uitgave: Goethe, Gedichte. Kommentiert von Erich Trunz.
Studiebelasting: nihil.
Verwachte voorkennis: Enige kennis van het Duits is prettig, maar niet vereist.
Meer over deze cursus
Inleiding
Data, kosten en inschrijven
