In november 2023 bereikte de EU een voorlopig akkoord over een ‘European critical raw materials act’. In de komende jaren zal naar verwachting de vraag naar zeldzame metalen en grondstoffen naar verwachting exponentieel groeien. Maar hoe zit het met de aanvoer ervan? De delving en het transport ervan gaan gepaard met een hoog risico op verstoringen in de aanvoerketen, mede omdat er vaak geen goede, betaalbare alternatieven zijn. Er is vaak sprake van conflictgebieden, maar tegelijkertijd levert mijnbouw ook kansen op voor de lokale bevolking. In drie colleges belichten drie onderzoekers de complexiteit en verschillende aspecten van deze actuele problematiek.
Opbouw
- College 1 - Energietransitie en klimaatdoelen: klimaatproblemen en oplossingen voor onze toekomst (prof. dr. Ester van der Voet)
Klimaatverandering is misschien wel de grootste uitdaging van het moment. Om de emissies van broeikasgassen naar nul te krijgen, moet het wereldwijde energiesysteem op zijn kop. Alle fossiele infrastructuur moet vervangen worden door een systeem gebaseerd op zon, wind en water. Als het nieuwe systeem er eenmaal is, is de klimaatproblematiek wellicht opgelost, maar de opbouw ervan is een enorme klus, en we hebben er gigantische hoeveelheden materialen voor nodig. Vooral metalen: staal, koper en aluminium, maar ook de zogenaamde ‘critcal raw materials’ (CRM) waaraan leveringsproblemen verbonden zijn. Waar lopen we dan tegenop, en wat zijn oplossingen daarvoor? - College 2 - Goud in Colombia: Sociale mobiliteit en sociale conflicten (dr. Jesse Jonkman)
Colombiaanse goudmijnbouw is een belangrijkste inkomstenbron voor rurale families. Tegelijkertijd wordt deze mijnbouw geassocieerd met criminele groepen en zorgt het voor ontbossing en kwikvervuiling. Hoe ziet de sociale organisatie van deze zogenaamde wetteloze mijnbouw eruit? En hoe is Colombiaans goud verbonden met Nederland? - College 3 - Delving van grondstoffen in de global south – conflict, geweld, armoede? (dr. Steven Van Bockstael).
Grondstoffenontginning in de landen van de zogenaamde ‘global south’ wordt vaak geassocieerd met conflict en geweld, waarbij de ondergrondse rijkdom contrasteert met de structurele armoede in het land. Aan de hand van voorbeelden uit de recente geschiedenis (conflictdiamant, conflictgrondstoffen, kobalt/lithium) kijken we naar de werkelijkheid achter deze verhalen, en beschouwen we pogingen om handelsketens eerlijker en schoner te maken.
Onderwijsvorm: 3 hoorcolleges met enige gelegenheid tot het stellen van vragen.
Studiebelasting: ca. 1 uur per week.
Verwachte voorkennis: Er zijn geen specifieke eisen aan vooropleiding en voorkennis.
Meer over deze cursus
Inleiding
Data, kosten en inschrijven