Maar deze studenten weigerden zich hierbij neer te leggen. Zij stelden kritische vragen en dat leidde tot iets bijzonders: de oprichting van het studentencollectief Diverse and Inclusive Values for Earth Sciences (DIVES). DIVES creëert een open ruimte, waarin docenten en studenten met respect in gesprek kunnen gaan over hun – soms tegenstrijdige – meningen. Daarnaast geeft het collectief tips en tricks aan de docenten. Inmiddels wordt er bij twee andere masterprogramma's naar een eigen ‘DIVES’ toegewerkt.
Bevraag dominante perspectieven!
De groep studenten vond dat hun master een gebrek aan diversiteit in perspectieven vertoonde op gebieden zoals heteronormativiteit, religie en eurocentrisme, “in het bijzonder bij een vak dat global environmental change and policy heet”. Dit kan ertoe leiden dat discussies oppervlakkig blijven, studenten niet naar de les willen of durven komen, of er zelfs een vijandige sfeer ontstaat.
Voor grote zorgen als deze, is het natuurlijk lastig om een kant-en-klare oplossing te bedenken. Gelukkig kwam Ana Clara Cassanti, junior docent bij het Instituut voor Milieuvraagstukken en voorvechter van inclusiviteit, de studenten te hulp. Een studente, Anoek, legt uit hoe de samenwerking met Ana als docent, in plaats van alleen studenten, “bijdraagt bij het bereiken van hogere niveaus binnen de universiteit”.
Diversiteit en inclusiviteit in de collegezaal: tips & tricks
Dat is nu twee jaar geleden. Inmiddels heeft het studentencollectief DIVES veel gedaan om de veiligheid in de leeromgeving te verbeteren. Ze hebben een handleiding met tips voor een inclusiever onderwijs, bijvoorbeeld door kritische reflectie op onderwijsmateriaal of je eigen positie als docent.
Daarnaast dient het DIVES collectief als sparringpartner voor docenten. Samen kijken ze hoe kleine aanpassingen, zoals het opstellen van tafels in een U-vorm in plaats van in rijen of het herzien van de syllabus, tot grote veranderingen kunnen leiden. Ook hebben ze het verplichte lesmateriaal gediversifieerd en nodigen ze gastdocenten uit naar de VU die vanuit een niet-Eurocentrisch perspectief spreken.
“Al aan het begin van ons tweede jaar, merkten we dat een aantal van onze adviezen waren toegepast”, vertelt Anoek. Het is wel belangrijk op te merken dat er geen quick fix is om een studie te diversifiëren die is ingebed in een bureaucratische organisatie zoals een universiteit, en dat er nog veel meer moet worden gedaan. “Dit maakt het des te belangrijker dat studenten kritische vragen durven te stellen. Niet elke docent zal op deze zorgen reageren, maar degenen die dat wel doen, kunnen de VU op mooie manieren vooruithelpen,” vertelt Ana Clara.
