In een strategische casus kregen zijn studenten hulp van avatars die zich opstelden als digitale topbestuurders en hen onderweg begeleidden. Hoe zag dat eruit in de praktijk? En schuift de rol van de docent daardoor langzaam naar de achtergrond? Tjemkes deelt zijn inzichten.
In gesprek met geprogrammeerde experts
Tijdens het vak Foundations of Strategic Management liet Tjemkes zijn studenten kennismaken met avatars die waren geprogrammeerd als CEO, CFO, CMO of CHRO. Niet door erover te lezen of te luisteren, maar door echt met hen in gesprek te gaan. Studenten oefenden zo hun strategisch denken, leerden snel schakelen bij onverwachte situaties en ontdekten spelenderwijs wat het betekent om een managementrol serieus op te pakken. “Normaal leg ik tijdens een hoorcollege uit wat een CEO of CFO doet, maar nu konden studenten het zelf ervaren door gewoon het gesprek aan te gaan. Dat maakt het echt veel interessanter en leerzamer”, vertelt Tjemkes.
In teams van vier kregen studenten elk een eigen rol toegewezen. Via het platform Heygen, geïntegreerd in Canvas, konden ze een-op-een sparren met een avatar die hun specifieke rol tot leven bracht. “De avatars hielpen studenten om echt in hun rol te kruipen”, legt Tjemkes uit. “Een CEO denkt anders dan een CFO, en dat leer je veel sneller door actief te sparren.”
Terwijl studenten individueel hun rol verdiepten met een avatar, moesten ze fysiek samenwerken met hun medestudenten om de opdracht te voltooien, de dialoog aan te gaan en gezamenlijke besluiten te nemen.
AI-video zet studenten op scherp
Een opvallend onderdeel van de les was de inzet van een AI-gegenereerde nieuwsuitzending. Tijdens het werken aan hun casus kregen studenten plotseling bericht over een nieuwe crisis bij het bedrijf dat ze strategisch moesten analyseren. “De AI-video verstoorde het besluitvormingsproces bewust en gaf de teams een nieuwe opdracht, waarbij ze opnieuw moesten schakelen en advies konden inwinnen bij hun consultancy-avatar”, vertelt Tjemkes.
Tjemkes: “De video bracht echt een nieuwe dynamiek in de collegezaal. Studenten moesten onder tijdsdruk hun oorspronkelijke plannen aanpassen en opnieuw kritisch nadenken. Het maakte de casus levendiger en liet zien hoe belangrijk flexibiliteit en samenwerking zijn bij strategische besluitvorming.”
Menselijke interactie blijft onmisbaar
Ook voor Tjemkes was het een bijzondere ervaring: “Op het moment dat studenten druk in gesprek zijn met avatars, realiseer je je even: als een avatar het uitleggen overneemt, wat blijft er dan nog over voor de docent? Maar juist in de debriefing en bij het samen reflecteren, verbinden en verdiepen, kom je als docent weer echt in beeld. Daarin blijft menselijke interactie onmisbaar. AI kan uitleg geven, maar de docent blijft nodig voor verdieping en ethische keuzes.”
De reacties van de studenten waren ook positief: vooral het directe gesprek met hun rol-avatar werd goed ontvangen. “Maar we zagen ook dat studenten nog wel hulp nodig hebben bij het stellen van goede vragen aan AI. “Effectief leren ‘prompten’ richting AI is echt een vak apart,” zegt Tjemkes.
Hoe maak je als docent zo’n sessie mogelijk?
Het experiment werd mede mogelijk gemaakt door de ondersteuning van het VU Centre for Teaching & Learning (VU CTL), de VU Onderwijswerkplaats en collega’s van SBE, die hielpen bij het technisch inrichten van het platform en het programmeren van de avatars.
Volgens Tjemkes kan het concept worden hergebruikt buiten strategieonderwijs: “De opzet – met avatars, een realistische casus en een duidelijke leerdoelstelling – zou een VU-breed product kunnen worden. Met goede ondersteuning kunnen veel meer vakken AI-avatars in hun onderwijs integreren.”
Terugkijkend noemt Tjemkes het experiment een groot succes. “Het werkte goed binnen onze Active Blended Learning-aanpak. Je combineert digitale tools met fysieke samenwerking en dat geeft echt verdieping. En ja, er zijn nog uitdagingen, zoals de wifi-capaciteit en verdere verfijning van de opdrachten. Maar het smaakt absoluut naar meer.”