De Digital Services Act (DSA) moet daar verandering in brengen. Sarah Eskens, expert op het gebied van digitale wetgeving aan de VU, legt uit wat deze wet inhoudt en waarom die zo belangrijk is.
Wat regelt de DSA?
De DSA is een wet die online platforms (zoals onlinemarktplaatsen, sociale netwerken, en videoplatforms) regels oplegt om een veiligere en transparantere online omgeving te creëren. ‘Het doel ervan is niet om als EU te bepalen wat mensen wel of niet mogen zeggen,’ legt Eskens uit. ‘Maar de wet verplicht platforms om eerlijk en consistent te handelen bij het modereren van content.’ Dat betekent onder andere dat gebruikers die herhaaldelijk illegale content delen tijdelijk kunnen worden geschorst en dat grote platforms heldere procedures moeten volgen als ze berichten verwijderen.
Voor de “zeer grote online platforms” (zoals Facebook, Amazon en TikTok) gelden extra regels. ‘Zij moeten jaarlijks in kaart brengen of hun diensten risico’s opleveren, bijvoorbeeld voor verkiezingen of de mentale gezondheid van jongeren,’ zegt Eskens. ‘Als die risico’s er zijn, moeten ze maatregelen nemen.’
De DSA verplicht platforms niet om alle schadelijke of misleidende content te verwijderen. ‘De wet bevat slechts enkele regels over illegale content,’ benadrukt Eskens. ‘En niet alles wat schadelijk of misleidend is, is ook illegaal. Bovendien stelt de DSA ook geen directe verwijderplicht voor illegale content. Als een platform hiervan een melding krijgt en het verwijdert de content vervolgens niet, dan kan het platform wel aansprakelijk worden gesteld op basis van nationale wetgeving - niet op basis van de DSA zelf. Die werkt meer als een stimulans dan als een harde verplichting.’
Bescherming tegen schadelijke content en AI-moderatie
Een belangrijk verschil met eerdere wetgeving, zoals de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG), is dat de DSA niet draait om privacy, maar om contentbeheer. ‘De wet bepaalt niet welke content verboden is, maar dwingt platforms om transparant te zijn over hoe ze modereren. Dat is extra relevant nu AI-systemen steeds vaker worden ingezet om automatisch content te detecteren en verwijderen.’
‘Als platforms AI gebruiken voor moderatie, moeten ze transparant zijn over hoe dat werkt,’ zegt Eskens. ‘Gebruikers en andere buitenstaanders moeten kunnen controleren of AI op een eerlijke manier wordt ingezet. Daarnaast verplicht de DSA platforms om rekening te houden met de vrijheid van meningsuiting bij contentmoderatie. AI mag er niet toe leiden dat content van bepaalde groepen onevenredig vaak wordt verwijderd. Platforms moeten dus actief voorkomen dat hun systemen discriminerend werken.’
