Internationale samenwerking, het aantrekken van wetenschappelijk talent van over de hele wereld en academische vrijheid zijn voor de VU van groot belang. Hierbij is het belangrijk om aandacht te besteden aan kennisveiligheid.
Aan de basis staan de kernwaarden academische vrijheid en wetenschappelijke integriteit. Bij kennisveiligheid gaat het in beginsel om het voorkomen van ongewenste overdracht van gevoelige kennis en technologie. Verder moet bij kennisveiligheid ook worden gedacht aan heimelijke beïnvloeding van onderwijs en onderzoek door andere staten. Die inmenging kan de academische vrijheid en sociale veiligheid in gevaar brengen.
Tot slot kunnen ethische kwesties, met betrekking tot kennisveiligheid, een rol spelen bij samenwerking met landen die de grondrechten niet respecteren. Kennisveiligheid is geen statisch gegeven, zo hebben veranderende geopolitieke verhoudingen invloed op hoe naar (lopende) samenwerkingen wordt gekeken. De VU heeft de afgelopen jaren een aantal belangrijke stappen gezet op het terrein van kennisveiligheid:
- De VU heeft een Adviesgroep Kennisveiligheid.
- Een bindend Kader Kennisveiligheid VU (sinds 1 september 2023).
- Medewerkers kunnen voor vragen over kennisveiligheid terecht bij de contactpersoon kennisveiligheid van de betreffende faculteit of dienst. De contactpersonen zijn getraind door de Adviesgroep Kennisveiligheid VU en kunnen ook vragen voorleggen aan de adviesgroep.
- De VU participeert in landelijke netwerken voor kennisuitwisseling.
- Er is een informatiepagina voor medewerkers op vu.nl ingericht (zie onderaan de pagina) en er is doorlopend aandacht voor bewustwording.
Het is belangrijk dat de ingezette ontwikkelingen voor kennisveiligheid voortgezet worden en zoveel mogelijk onderdeel worden van reguliere processen op de VU. Daarom wordt komende jaren verder gewerkt aan het implementeren van het Kader Kennisveiligheid VU (voor het aangaan van nieuwe samenwerkingen of verlengen daarvan), bewustwording en in de verdere beleidsontwikkeling van kennisveiligheid worden o.a. handvatten en maatregelen ontwikkeld. Deze handvatten en maatregelen zijn en worden o.a. op het gebied van het aangaan van (internationale) samenwerkingen, aanstellen van medewerkers*, buitenlandse reizen en toegangsbeleid ontwikkeld. Hierin trekken de Nederlandse universiteiten samen op.
*Bij het aanstellen van nieuwe medewerkers is het van belang om rekening te houden met zaken zoals een (pre-)employment screening. Op de interne medewerkerspagina wordt aandacht besteed wanneer en hoe deze screening plaatsvindt en wat de rol van leidinggevenden hierin is.
Lees meer over kennisveiligheid voor VU-medewerkers. Landelijke informatie met betrekking tot kennisveiligheid is te vinden via Nationale leidraad kennisveiligheid - Rijksoverheid.nl en Loket Kennisveiligheid.