Nederland kent grote, systematische gezondheidsverschillen: mensen met een laag inkomen en een laag opleidingsniveau leven gemiddeld 6 jaar korter en 15 jaar in minder goed ervaren gezondheid dan mensen met een hoge sociaaleconomische status (SES).
Lage SES groepen hebben beperkte gezondheidsvaardigheden (vaardigheden met betrekking tot het verkrijgen, begrijpen en toepassen van gezondheidsinformatie) en leven relatief ongezond. Gezondere leefstijlen worden veelal gepromoot door middel van persuasieve brochures, waarbij argumenten de lezer van het gewenste gedrag – of het nalaten van het huidige, ongewenste gedrag – moeten overtuigen. De verwerking van dergelijke argumentatieve teksten vraagt de nodige aandacht, motivatie en vaardigheden. Deze vaardigheden kunnen (te) veeleisend zijn voor mensen met een lagere SES, terwijl juist die doelgroep de meeste baat heeft bij gezondheidspromotie. Hierdoor neemt de gezondheidskloof eerder toe dan af.
Als UD Taal & Communicatie zet ik mij actief in om deze groepen wél te bereiken – in taal, beleving en behoefte – om zo bij te dragen aan het terugdringen van de gezondheidsverschillen. Bij het ontwikkelen van effectieve gezondheidscommunicatie voor lage SES groepen maak ik gebruik van Storybridging, verwijzend naar de brug die verhalen vormen. Als universele communicatievorm zijn verhalen begrijpelijk voor een brede doelgroep, inclusief groepen met lagere SES en gezondheidsvaardigheden. Verhaalpersonages kunnen bovendien fungeren als rolmodellen; zij tonen het gewenste gedrag en de weg ernaartoe, inclusief verleidingen en obstakels (de spreekwoordelijke draken en beren). De Storybridging methode kent 4 concrete stappen, die ik in eerder onderzoek heb ontwikkeld en toegepast binnen de transportsector: het in beweging krijgen van vrachtwagenchauffeurs. Daarnaast ben ik actief betrokken bij een aanvraag rondom HPV-screening onder vrouwen met een migratieachtergrond.
Verandering begint bij contact, voorbij de verschillen: wat is het verhaal achter het gedrag? Naar mijn mening wordt effectieve gezondheidscommunicatie voor, door en met de doelgroep ontwikkeld.
Anniek Boeijinga