‘We weten uit onderzoek dat broers en zussen van kinderen met een beperking veel verantwoordelijkheden op zich nemen,' vertelt uitvoerend onderzoeker en orthopedagoog Linda Messemaker – Veerman. 'Ook vragen ze niet zo snel om hulp en houden ze emoties zoals boosheid, verdriet, schuld en schaamte voor zich. Ze maken zichzelf onzichtbaar, waardoor veel volwassenen als het ware door hen heen kijken. Daarom worden brussen ook wel “glazen kinderen” genoemd.’
‘Het is belangrijk om broers en zussen te zien en te ondersteunen. Dit draagt niet alleen bij aan hun welzijn, maar verlaagt ook het risico op psychosociale problemen later. Om daaraan bij te dragen hebben we besloten een serious game te ontwikkelen. Dit is de brussengame Broedels geworden.’
‘Vanaf de eerste stap werden brussen, ouders en zorgprofessionals betrokken in de ontwikkeling. Zij dachten mee over de verhaallijn, vormgeving, belangrijke boodschappen, minigames en materialen rondom de game. Ook filmden we de brussen bij hen thuis, waarvan mini-documentaires in het spel gemaakt werden. Na verschillende ontwikkel- en testrondes was uiteindelijk in 2022 "Broedels" klaar om onderzocht te worden. Dit deden we met 107 gezinnen in Nederland en Vlaanderen.’
‘Uit het onderzoek kwam naar voren dat "Broedels" brussen kan ondersteunen bij het omgaan met het hebben van een broer of zus met een beperking. De gemeten effecten waren klein en op de meeste uitkomstmaten vonden we geen significante verschillen tussen de controlegroep en de interventiegroep. Wel zagen we dat brussen in beide groepen, ongeacht of ze de game hadden gespeeld, een kleine verbetering lieten zien in kwaliteit van leven, zelfwaardering, ervaren sociale steun en broer-zus relatie. Dit heeft mogelijk te maken met de erkenning en huisbezoeken die kinderen uit beide groepen hebben gehad.’
‘Naast de effectiviteit onderzochten we ook de sociale validiteit, dus hoe de game gewaardeerd werd. De meeste kinderen en ouders vonden de game (heel) leuk, nuttig en (een beetje) leerzaam. Ouders en kinderen noemden dat de game had geholpen bij een aantal zaken, namelijk:
- Het weten dat je niet de enige bent,
- Het (h)erkennen en uiten van emoties en behoeften;
- Het omgaan met emoties en situaties, en
- Het versterken van open communicatie en de relaties in het gezin.
‘Sinds begin 2025 is de game gratis beschikbaar voor iedereen in Nederland en Vlaanderen via www.brussengame.nl. De game en bijbehorende werkbladen en ouderhandreiking zijn zelfstandig door gezinnen te gebruiken. Toch merkten we dat extra ondersteuning aan gezinnen nodig kan zijn. Ook is nog niet iedereen op de hoogte van het bestaan van de game. Daarom gaan we dit jaar aan de slag met een implementatieproject, waarbij we samen met diverse onderwijs-, zorg- en welzijnsorganisaties bekijken wat er allemaal nodig is om gezinnen goed te kunnen ondersteunen met “Broedels”.
Bron: "Serious game ‘Broedels’ ondersteunt broers en zussen van kinderen met een beperking", ZonMw, februari 2025