Toch is deze praktijk niet gangbaar in het NT2-onderwijs. De Schrijverscentrale en VU-NT2 vinden dit een gemiste kans en hebben de handen ineengeslagen om schrijversbezoeken in de NT2-klas mogelijk te maken. Mede dankzij subsidie van Fonds21 brachten niemand minder dan Sholeh Rezazadeh en Abdelkader Benali de afgelopen maanden lesbezoeken aan NT2-klassen in het volwassenenonderwijs.
Sholeh is schrijfster van het boekenweekgedicht 2025 en is meermaals bekroond voor haar debuutroman De hemel is altijd paars. Abdelkader is onder andere schrijver, theatermaker en columnist en schreef na zijn bekroonde debuutroman Bruiloft aan Zee vele boeken en verhalen. Abdelkader en Sholeh brachten meerdere lesbezoeken aan verschillende NT2-klassen waarin cursisten uit hun werk hadden gelezen. Abdelkader schreef er eerder een column over in Trouw en Sholeh reflecteerde op LinkedIn over haar sterke motivatie hiervoor. In deze nieuwsbrief blikken ze nogmaals terug op hun bijzondere ervaringen.
Sholeh Rezazadeh
“Ik weet niet precies wat ik gelezen heb – ik kende veel woorden niet – maar toch voelde ik wat ik las. En ik wil graag verder lezen.” Dat was de reactie van een van de NT2-cursisten na het lezen van een passage uit mijn roman De hemel is altijd paars. We gingen met elkaar in gesprek over dat gevoel. Samen met de andere deelnemers spraken we over kwetsbare en gevoelige onderwerpen; zelfs de stilste cursist had iets te vertellen.
We werden verbonden door verhalen en poëzie. Als een antwoord op een innerlijke behoefte die al duizenden jaren in ons leeft: het verlangen naar verbinding – en naar verhalen waarin ook ruimte is voor het onbeschrijfelijke, voor onze eigen gedachten, emoties en perspectieven. Taal is niet alleen een verzameling woorden en zinnen. Taal is ook emotie, herinnering, cultuur, geschiedenis, identiteit. En dat geldt net zo voor literatuur.
Als iemand die op haar 26e naar een andere taal is ‘verhuisd’, weet ik uit ervaring hoe belangrijk fictie kan zijn bij het leren en omarmen van een nieuwe taal – en bij het ontwikkelen van een gevoel van erbij horen. Dat mocht ik opnieuw ervaren tijdens mijn deelname aan dit bijzondere project.
Ik hoop dat we blijven vertrouwen op de kracht van verhalen en poëzie – juist nu, in een tijd waarin we een gedeeld hart, een ruimer perspectief en een gemeenschappelijke taal meer dan ooit nodig hebben.
Abdelkader Benali
Mijn lessen voor de NT2-klassen waren over twee locaties verspreid. Het waren ook twee verschillende groepen. De eerste groep waren vooral Oekraïners. Hun begrip van het Nederlands was veel groter dan ik had verwacht. Leerkracht Linda had een warme relatie met ze opgebouwd waar ik dan weer van kon profiteren. Toen ik mijn tweede les moest verzetten werd daar door sommige studenten met teleurstelling op gereageerd. Ik vond dat aandoenlijk. De leerlingen reageerden goed op grapjes. Er was een mooie synergie; van tijd tot tijd kreeg ik aanwijzingen van Linda wat ik beter of anders kon doen in het contact met de leerlingen. De verhalen hielpen de leerlingen om op een andere manier de taal te leren. Om anders te kijken. Te voelen. En ook uit zichzelf ervaringen op te diepen.
De tweede groep was weer een heel andere groep. Inburgeraars, vluchtelingen, jong en met de verplichting op te gaan voor het NT2-examen, afkomstig uit Syrië, Jemen, Turkije en Egypte. Het verhaal van Kader Abdolah over een gevonden vogel raakte een gevoelige snaar in deze groep. Een kort verhaal met veel symboliek, het sprak ze aan. De les ervoer ik als heel inspirerend, de leerlingen kwamen met veel bijdragen, ze hadden geen moeite om zich tot het verhaal te verhouden. Een les over een vogel ging ook over migratie, ballingschap, eenzaamheid. Iedereen kon zich daar wel iets bij voorstellen.
In de derde les stond mijn verhaal centraal, mijn broer en ik. Over een broer als robot. Maar ook over hoe het is om kind te zijn in Nederland en in het land van herkomst. Deze derde les was voor mij heel bijzonder omdat de cursisten heel actief in de les zaten; ze toonden hun beste kant. Ze hadden geen moeite om te antwoorden op vragen, onderbraken elkaar en kwamen zelf met verhalen. Het was een enorm rijke les en ik vond het oprecht jammer dat ik afscheid van ze moest nemen.
Meteen na de lessen, waar ik over schreef in Trouw, kreeg ik uitnodigingen van NT2-docenten in den lande om dit ook bij hun te doen. Het enthousiasme is er, er is ruimte; docenten ervaren de verhalen ook als stimulerend. Je zou bijna zeggen: waarom is dit niet eerder gedaan?
Tot slot
Na de zomervakantie blikken we in de VU-NT2 nieuwsbrief ook terug op hoe NT2-docenten en -cursisten de lesbezoeken ervaren hebben. Tipje van de sluier: veel enthousiaste reacties. Wij hopen dat de komende jaren meer NT2-leerders kunnen genieten van een lesbezoek door een schrijver.
Zou je ook weleens een NT2-schrijver in je NT2-klas willen ontvangen? Bekijk dan eens de auteurs op de website van de Schrijverscentrale (https://deschrijverscentrale.nl/auteurs ) en neem contact op met Anne Bond over de mogelijkheden (e-mail: a.bond@schrijverscentrale.nl).