Deze en veel meer historische wetenswaardigheden over de VU Amsterdam komen naar voren uit het archief van de VU, dat sinds kort is ondergebracht bij het Stadsarchief van Amsterdam.
Goed nieuws voor iedereen met interesse in de geschiedenis van de Vrije Universiteit Amsterdam (VU): het historisch archief van de universiteit is beter toegankelijk dan ooit. Onderzoekers en geïnteresseerden kunnen nu eenvoudig de rijke geschiedenis van de VU ontdekken in de studiezaal van het Stadsarchief Amsterdam of documenten laten digitaliseren via de ‘scanning on demand’-service. “Een organisatie kan pas goed functioneren als ze zich bewust is van haar eigen geschiedenis”, stelt universiteitshistoricus Ab Flipse. “Wanneer je weet waar je vandaan komt, kun je ook een visie ontwikkelen voor het heden en de toekomst. Dat geldt zeker voor een oude en complexe organisatie als een universiteit. Het is prachtig voor historici dat dit project is afgerond, maar het is ook van belang voor vele andere betrokkenen bij de VU en het hoger onderwijs in het algemeen.”
Meer dan een kilometer archief
De collectie telt maar liefst 1.3 kilometer aan historisch bedrijfsarchief vanaf de oprichting van de Vereeniging voor Hooger Onderwijs op Gereformeerden Grondslag en de stichting van Vrije Universiteit Amsterdam in 1880 tot en met ca. 2002. Denk aan de archieven van de centrale bestuursorganen: Colleges van Directeuren, Curatoren, Senaat, Universiteitsraad en het College van Bestuur, maar ook archieven van de faculteiten en diensten. Recentere archieven zullen stap voor stap worden toegevoegd, met inachtneming van de wettelijke openbaarheidsbeperkingen.
Monsterproject
Het idee om het historisch archief van de VU naar het Stadsarchief Amsterdam over te brengen ontstond geleidelijk. Al veel langer leefde de wens om het archief beter te ordenen, schonen en inventariseren. Dit, gecombineerd met plannen voor herindeling van de depots van de VU, leidde tot het besluit voor overdracht. Het was een waar monsterproject waar sinds 2018 de afdeling Documentmanagement en Archief van Bestuurszaken, samen met het bedrijf VADA, aan heeft gewerkt.
Stadsarchief en Bijzondere Collecties VU
Het Stadsarchief van de gemeente Amsterdam is het geheugen van Amsterdam waar bijna 750 jaar aan documenten, persoonsgegevens, beelden en verhalen zijn opgeslagen. Sinds kort is daar ook het wettelijk te bewaren archiefmateriaal van de VU opgenomen. Het niet-wettelijk te bewaren materiaal dat als erfgoed eveneens belangrijk is voor de VU, is opgenomen in de Bijzondere Collecties van de Universiteitsbibliotheek van de VU. Het gaat hier bijvoorbeeld om materiaal van studieverenigingen, van de introductieweken voor eerstejaars, informatiefolders en wervingsmateriaal.
Voor een overzicht van alle relevante VU-archieven, de plek waar ze zijn opgeslagen en de manier waarop ze kunnen worden ingezien, zie op het ‘Geheugen van de VU’: VU Archief en Collecties of www.vu.nl/archieven
Historisch archief VU opgenomen in Stadsarchief Amsterdam
31 januari 2025
Wist je dat de Vrije Universiteit Amsterdam ook zomaar in een andere stad had kunnen staan: elders in Nederland, of zelfs in Duitsland of België? Pas kort voor de stichting in 1880 werd gekozen voor Amsterdam. Of wist je dat de hoogleraren al in het eerste collegejaar spraken over ‘het wangedrag’ van een student?