Wat is uw vakgebied en welke aspecten daarvan vindt u het meest interessant?
Ik ben econoom, afgestudeerd als ontwikkelingseconoom. In de jaren '70 schreef ik een proefschrift over internationale handel met ontwikkelingslanden, vooral over de export van goedkope producten uit Zuidoost-Azië. Tegenwoordig heeft China die rol grotendeels overgenomen, maar destijds was China nog niet zo dominant. Eind jaren '80 ben ik me gaan specialiseren in milieueconomie en werkte ik bij het Instituut voor Milieuvraagstukken. Ik ben nog steeds actief als milieueconoom en adviseer verschillende organisaties, waaronder de Raad van State, over klimaatbeleid. Dit blijft een fascinerend onderwerp voor mij, vooral hoe we milieubeleid kunnen uitvoeren en de maatschappelijke impact daarvan. Wat ik leuk vind aan dit onderwerp, is dat het bijna als een hobby voelt. Elke dag is er wel iets over in het nieuws of de krant. Voordat ik alles heb gelezen en bestudeerd, is het vaak al weer middag.
Waarom heeft u ervoor gekozen om docent te worden?
Ik ben tien jaar decaan geweest van de economische faculteit van de VU. Na mijn vertrek in 2014 ben ik weer colleges gaan geven aan eerstejaarsstudenten, wat ik met veel plezier heb gedaan. Het lesgeven in zo’n grote collegezaal vond ik altijd erg leuk.
Is dit de eerste keer dat u een HOVO-cursus geeft?
Ja, dit is de eerste keer dat ik een HOVO-cursus geef. Ik heb er eerder over nagedacht, maar omdat ik tijdens mijn werkende leven altijd erg druk was, is het er nooit van gekomen.
Wat lijkt u leuk aan het lesgeven aan volwassenen, en hoe is dat anders dan lesgeven aan jongere studenten?
Bij jongere studenten merk je soms een gebrek aan interesse. Ze hangen achterover in de zaal of doen iets anders. Ik verwacht dat bij oudere studenten, zoals bij HOVO, de belangstelling veel groter is. Zij luisteren beter en zijn meer gemotiveerd. In die zin is het dankbaarder om les te geven aan ouderen. Bij studenten kon het soms demotiverend zijn wanneer ze na een college vroegen: 'Moeten we dit echt leren?' Terwijl ik dacht: 'Dit is toch interessant?' Bij HOVO-cursisten draait het meer om pure interesse en minder om toetsen.
Wat is het onderwerp van uw HOVO-cursus?
Mijn cursus gaat over het denkraam van een econoom. Ik wil de cursisten laten zien hoe een econoom denkt en beslissingen neemt. Vaak wordt een econoom gezien als iemand die overal tegen is, maar het gaat om het maken van afwegingen tussen kosten en baten. Ik zal de cursisten leren hoe ze die afwegingen kunnen maken, zowel in geld als in andere waarden. We zullen ook ingaan op de geschiedenis van het economische denken, van Adam Smith uit de 18e eeuw tot de huidige debatten over neoliberalisme. Daarnaast wil ik onderwerpen zoals rentetarieven, inflatie, milieubeleid en de ideologische kant van de economie behandelen. Ik wil de reeks afsluiten met de vraag ‘Is de economische wetenschap echt waardevrij, of zit ze juist vol met ideologische vooroordelen?’.
Waar kijkt u het meest naar uit tijdens het lesgeven?
Ik ben vooral benieuwd naar de vragen en discussies die zullen ontstaan. Oudere studenten hebben vaak andere vragen en een ander perspectief dan jongere mensen. Het lijkt me interessant om te zien hoe zij tegen de onderwerpen aankijken. Soms worden mensen boos op economen omdat ze alles in geld lijken uit te drukken, en dat levert leuke discussies op. Zelf ben ik op latere leeftijd ook weer actief en wordt gedwongen om gestructureerd te werken, want ik moet alles weer netjes in PowerPoint-presentaties gieten en alles goed op orde krijgen. Dat vind ik fijn, omdat het ervoor zorgt dat je betrokken blijft. Het idee dat er straks mensen op je zitten te wachten in een volle collegezaal, nieuwsgierig naar wat je te vertellen hebt, geeft me ook voldoening.
Zou u nog iets buiten uw vakgebied willen leren?
Het is lastig om los te komen van mijn vakgebied, maar ik lees tegenwoordig veel biografieën van grote denkers. Momenteel ben ik bezig met een biografie over Willem van Oranje. Daarnaast wandel ik graag met mijn hond door de bossen of over de hei, wat ik bijna dagelijks doe.
Wilt u meer weten over de cursus van Harmen Verbruggen?
- Cursus Encyclopedie van de economie
startdatum: 22 januari