Zowel in de gezondheidszorg als in de academische wereld hebben we het vaak over ‘dialoog’, maar wat houdt dat eigenlijk in? Hoe kunnen we zinvolle gesprekken voeren die vertrouwen, wederzijds begrip en gezamenlijk leren bevorderen, over de grenzen van beroepen, disciplines en samenlevingen heen?
The Art of Dialogue is een praktische trainingsreeks voor onderzoekers, docenten en praktijkbeoefenaars die een dialogische mindset willen integreren in hun werk, of dat nu gaat om patiëntenbetrokkenheid, interdisciplinaire samenwerking of publieke communicatie over wetenschap. Elke sessie combineert ervaringsgericht leren, reflectie en conceptuele onderbouwing. Samen vormen ze een volledig traject dat zich uitstrekt van spreken en luisteren, tot het faciliteren van dialoog tussen anderen, tot het ontwerpen van dialogische processen binnen complexe omgevingen zoals de gezondheidszorg, onderzoek of onderwijs.
Waarom het belangrijk is
Dialoog is geen soft skill. Het is een wetenschappelijke en ethische competentie die samenwerking tussen verschillende partijen mogelijk maakt. Voor onderzoekers en professionals in de gezondheids- en levenswetenschappen biedt het een krachtige methode om om te gaan met onzekerheid, complexiteit en morele spanningen in onderzoek en zorg.
Sessie 1 - Donderdag 4 december 14:00-17:00 uur, VU Campus
De kunst van spreken en luisteren: dialoog oefenen
Focus: Interpersoonlijke communicatie en de mindset van dialoog
Wat u leert:
Deze sessie introduceert de basisprincipes van dialoog als een aparte vorm van communicatie, die heel anders is dan discussie of debat. Deelnemers onderzoeken hoe nieuwsgierigheid, het opschorten van oordelen en aandachtig luisteren de kwaliteit van een gesprek bepalen. Aan de hand van korte oefeningen en praktijkvoorbeelden uit de gezondheidszorg en het onderzoek oefenen we met het vertragen van het tempo van de uitwisseling, het ruimte maken voor meerdere perspectieven en het identificeren van de subtiele dynamiek van vertrouwen en begrip in complexe situaties.
Sessie 2 – Maandag 12 januari 2026 14:00-17:00 uur, VU Campus
De kunst van faciliteren: dialogen begeleiden in de praktijk
Focus: Faciliterende vaardigheden en groepsdynamiek
Wat u leert:
Onderzoekers bevinden zich vaak in de rol van informele facilitators: ze leiden vergaderingen, reflectierondes of interdisciplinaire discussies. Deze sessie richt zich op het creëren van ruimte voor anderen. Je leert concrete facilitatietechnieken om een open en veilige dialoog te bevorderen, spanningen productief te beheersen en om te gaan met emoties of machtsongelijkheid in groepsgesprekken. We putten uit praktijkvoorbeelden waarin dialoog heeft bijgedragen aan het overbruggen van professionele silo's, het aanpakken van ethische dilemma's of het herstellen van vertrouwen na conflicten.
Sessie 3 – dinsdag 3 februari 2026 14:00-17:00 uur, VU Campus
De kunst van het ontwerpen: dialogische processen creëren
Focus: Dialogen ontwerpen die een verschil maken
Wat je leert:
De laatste sessie richt zich op het strategische en creatieve werk van dialoogontwerp: hoe creëer je een zinvolle gespreksarchitectuur die een doel dient? Bijvoorbeeld het verbeteren van teamreflectie, het onderzoeken van morele kwesties in de zorg of het betrekken van burgers bij gezondheidsonderzoek. Deelnemers leren systematisch na te denken over de context, belanghebbenden en gewenste resultaten. Samen verkennen we verschillende prototypesessies die zijn afgestemd op de eigen omgeving van de deelnemers, zodat ze klaar zijn om dialoog te implementeren als een gestructureerde en duurzame praktijk.