Waar draait dit project om?
Suzanne: "Uitwisseling en samenwerking. We hebben goede contacten met het prestigieuze Welcome Center for Ethics and Humanities van Oxford University. ‘We’ zijn prof. Gerben Meynen van de afdeling Filosofie en ik. Vraagstukken rondom bio-ethiek waar we hier bij Metamedica en Filosofie aan werken, worden daar ook onderzocht. Met dit project bieden we masterstudenten, promovendi en onderzoekers uit Amsterdam en Oxford de kans om bij elkaar op bezoek te gaan, kennis uit te wisselen, elkaar scherp te houden, samen te werken en een netwerk op te bouwen."
Wat voor vraagstukken komen er langs?
Suzanne: "Dat is zeer divers. We houden ons onder andere bezig met vraagstukken rondom ouder worden, zorg rondom het levenseinde, maar ook psychiatrie, wilsbekwaamheid en prenatale diagnostiek. Hierbij komen allerlei disciplines en technieken aan bod: neurowetenschappen, filosofie, gezondheidswetenschappen, forensische psychiatrie, ethiek, brain imaging en genetica, om maar wat te noemen. Bio-ethiek beslaat echt een breed, interdisciplinair veld.
Kun je zo’n vraag of dilemma benoemen?
Suzanne: "Mag je mensen verantwoordelijk houden voor slecht gedrag met betrekking tot hun gezondheid? Wat als iemand rookt, kan je hem of haar op een bepaald moment daarop aanspreken? Is het gerechtvaardigd om iemand een lagere prioriteit te geven dan een niet-roker als hij of zij zorg nodig heeft, bijvoorbeeld voor hart-en vaatziekten? Moet iemand meer voor zorg betalen? Dit zijn vragen waar politiek en zorgverzekeraars onder druk van een toenemende zorgfinanciering mee te maken hebben. Wij kijken multidisciplinair naar deze vragen en nemen ook zaken als sociale rechtvaardigheid en solidariteitsbeginselen mee.
Ook nieuwe technologiën vragen om bewustwording en bezinning. Wat kunnen we en willen we bijvoorbeeld met genome sequencing onderzoeken in prenatale tests? Waar willen we brain imaging voor inzetten? Wat zijn voordelen van en bezwaren bij deze nieuwe toepassingen? Het is van belang dat we hier bewust mee omgaan."
En dan laat je de beantwoording over aan het werkveld?
Suzanne: "Bio-ethiek is toegepaste ethiek. Je bent altijd bezig met een bepaald onderwerp rondom leven, dood, gezondheid, ziekte, of zorg en de vraag wat juist is. Hier geef je soms een heel duidelijk antwoord op, soms doe je aanbevelingen, soms beperk je je tot een presentatie van voors en tegens om meer bewustzijn te creëren."
Over de samenwerking: gaat dat niet vanzelf?
Suzanne: "Als je al een internationaal netwerk hebt is dat natuurlijk makkelijker dan als je aan het begin van je carrière staat. Het gaat ons echt om het stimuleren van een nieuwe generatie bio-ethici. Het is ontzettend leerzaam en stimulerend om met vakgenoten over je eigen onderzoek te kunnen praten in een relatief informele, veilige maar ook kritische context. Zo presenteren promovendi bijvoorbeeld hun promotieonderzoek en worden ze hier vervolgens op bevraagd. We noemen het een ‘friendly inquisition’. Dit is om meerdere redenen erg waardevol. Anderen doen kennis op over het onderwerp en een visie daarop, de promovendus leert presenteren, discussiëren, en krijgt waardevolle tips en inzichten. Het is ook een uitstekende voorbereiding op de verdediging van je proefschrift.
Daarnaast is dit een Brexit-proof samenwerking. We doen het informeel, op basis van wederzijdse gastvrijheid. Het is mooi om dat op deze manier in stand te kunnen houden.
