Toen ik eind jaren zestig van de vorige eeuw aan de VU studeerde, herbergde De Boelelaan 1085 het Instituut voor Aardwetenschappen. Toendertijd arriveerde er ieder jaar nog maar een klein aantal studenten zodat buitenlandse excursies gezamenlijk met de UvA- en UU- zusterfaculteiten werden uitgevoerd.
Gevonden
Een van die excursies voerde langs de west- en zuidkust van Engeland waar allerlei geologische formaties prachtig zijn ontsloten. Een van de excursiepunten was de kustsectie bij Lyme Regis, waar gesteenten uit de Lias, van zo’n 180 miljoen jaar geleden, toegankelijk zijn. De Lias maakt deel uit van het Jura tijdperk, waarin een grote diversiteit aan dinosaurussen op aarde rondliep. De sectie is beroemd vanwege het feit dat Mary Anning (1799-1847), hier het eerste complete skelet vond van een ichthyosaurus, een zwemmende saurier. Nog steeds is het een geliefde vindplaats van fossielen.
Tijdens de excursie werd een halfronde steen doormidden geslagen en keken we verbaasd naar de inhoud: een soort bot of tak, met daaromheen kleine schelpjes en hier een daar een prachtig schaaltje van een ammoniet, een inktvisachtige. Veel tijd om na te genieten was er niet, de professor nam de steen in beslag voor de VU-collectie en ik heb hem daarna nooit meer teruggezien.
Teruggevonden
Toen ik in de jaren ’90, inmiddels werkzaam aan het Instituut voor Aardwetenschappen, gevraagd werd om oude collecties opgeslagen in de krochten van het W&N gebouw te evalueren, kwam ik tot mijn grote vreugde de Lyme Regis steen weer tegen. Sindsdien prijkt hij op mijn bureau en af en toe gebruikte ik hem om studenten die gezakt waren voor hun tentamen paleontologie het verhaal achter de steen te laten reconstrueren. Zelf was ik daar na al die tijd ook achter gekomen.
Magisch…
In het midden van de steen ligt een tak, die blijkbaar van een boom was afgebroken en via een riviertje in zee terecht gekomen. De tak bleek een prima vehikel voor de aangroei van schelpdiertjes. Gezamenlijk dreven ze de zee op, totdat de belasting te groot werd, de tak zijn drijvend vermogen verloor en naar de zeebodem zakte. Af en toe daalden daar ook lege schaaltjes van ammonieten neer. Langzamerhand werd alles afgedekt door sediment waardoor de verschillende elementen van land, kust en zee gebroederlijk fossiliseerden. Lang bleef hun geschiedenis in steen verborgen; opeens is daar het verhaal van een eenvoudige gebeurtenis die 180 miljoen jaar geleden plaatsvond. Magisch.