De meeste organisaties binnen de publieke- en non-profit sector maken gebruik van prestatie-indicatoren. Deze kunnen behulpzaam zijn bij de het monitoren van de implementatie van de strategie en bij het motiveren of aansturen van medewerkers. Naast positieve effecten schuilen er ook gevaren aan het gebruik van indicatoren. Een daarvan is "indicatorisme": een doorgeslagen gerichtheid op het verbeteren van een indicator terwijl het eigenlijke doel uit het oog wordt verloren.
Door Zijlstra docent Berend van der Kolk is veel geschreven over voor- en nadelen van het gebruik van prestatie-indicatoren. In zijn boek De Meetmaatschappij onderscheidt hij vijf typen indicatorisme:
1. Het uitvoeren van simpele taken die een indicator snel verbeteren.
2. Het vermijden van moeilijke taken die misschien veel tijd kosten en de indicator kunnen verslechteren.
3. Het verbeteren van een indicator voor de korte termijn, ten koste van lange termijn doelen.
4. Het negeren van taken die niet in een indicator zijn opgenomen en
5. Het manipuleren of frauderen om een indicator te verbeteren.
Drie tips om indicatorisme in te dammen zijn 1. Het aanvullen van kwantitatieve indicatoren met kwalitatieve informatie, 2. Het zien van een indicator als startpunt voor een gesprek en 3. Het beseffen dat niet alles wat ertoe doet meetbaar is.
In bijgaand TPC artikel is meer over indicatorisme te lezen en een uitgebreide bespreking, en meer tips, zijn te vinden in het boek De Meetmaatschappij.
Tijdens het vak Management Control, dat deel uitmaakt van de opleiding tot Certified Public Controller (EMPC/CPC-opleiding) gaat dr. Berend van der Kolk (associate professor Management Accounting & Control aan de VU) uitgebreid in op het gebruik van prestatie-indicatoren binnen de publieke- en non-profit sector. Ook bij andere opleidingen van het Zijlstra Center besteedt hij uitgebreid aandacht aan dat thema.
Wil je meer weten over de opleidingen van het Zijlstra Center? Bekijk ons opleidingsaanbod of kom naar onze Open Avond op 14 & 19 november.
