Het is een kaart die aan twee kanten bedrukt is.
De voorzijde (Sheet A) bestaat uit drie deelkaarten:
- France (North West), Belgium (West and Central) en Holland (part of) op een schaal van 1:1.000.000;
- The Pyrenees (East & Central), schaal 1:500.000 en
- The Pyrenees (West), [schaal 1:500.000].
De achterzijde (Sheet B) bestaat uit twee deelkaarten:
- France (South West) en Spain (North) op een schaal van 1:1.000.000 en
- German-Swiss frontier op een schaal van 1:300.000.
Het zijn topografische kaarten, waarbij in de legenda wordt aangegeven wat voor type wegen op de kaart staan en hoe grenzen en afstanden worden aangegeven. Via kleuren op de kaart wordt de hoogte in het landschap aangegeven. De kaart is uitgegeven in 1943.
Wat maakt deze kaart zo bijzonder?
De kaart behoort tot de categorie kaarten die Evasion-and-escape maps genoemd worden. De geallieerden maakten deze kaarten gedurende de Tweede Wereldoorlog en drukten ze af op zijde en rayon (kunstzijde). De Britse evasion-and-escape agency Military Intelligence 9 (MI-9) en de Amerikaanse tegenhanger Military Intelligence Service’s Evasion and Escape Section (MIS-X) werkten hierin samen. De Britten richtten zich vooral op kaarten van het Europees grondgebied. De militairen kregen deze kaarten mee in hun military kit en waren bedoeld om - indien nodig - te helpen om te ontsnappen.
Voor kaarten die echt goed verborgen moesten worden, had het brein achter de evasion-and-escape hulpmiddelen van MI-9, Christopher Clayton Hutton, een Japans papier (zgn. mulberry tissue) uitgekozen om kaarten op af te drukken. Deze konden zo klein opgevouwen worden dat ze in een uitgehold potlood verstopt konden worden.
Het grote voordeel van deze kaarten is, dat het niet erg is als ze nat worden en ze geen verraderlijk knisperend geluid maken. Escape maps werden ook naar krijgsgevangenen gestuurd tussen speelkaarten of verstopt in het bekende Monopoly-spel.
Hoe komt de Universiteitsblibotheek aan deze kaart?
Destijds zijn er veel van dit soort kaarten gemaakt: in 1942 had MI-9 reeds 209.000 kaarten uitgegeven. Hoewel ze nog steeds te koop worden aangeboden op websites als eBay voor zeer uiteenlopende bedragen, kom je ze ook weer niet heel veel tegen. Dit exemplaar kwam ik tegen in een antiquariaat in Bredevoort en heb ik gekocht voor 1 gulden.
