Onderzoeksprojecten CPC

Onze projecten

• maatschappelijk verantwoord overheidsinkopen

  onderzoekers

  Chris Jansen, Myrthe Vogel, Sophie Prent

  omschrijving

  De overheid gebruikt bij haar inkoop competitieve aanbestedingen als instrument om doelstellingen te realiseren die ruimer zijn dan de vervulling van haar primaire inkoopbehoefte. Te denken valt aan sociale- en milieudoelstellingen en aan de bescherming van mensenrechten. Het is de beleidsvrijheid van de overheid hoe zij deze doelen wil realiseren. Wel dient zij in dat kader op grond van het aanbestedingsrecht voor een eerlijke competitie te zorgen. Dit project onderzoekt de relatie tussen maatschappelijk verantwoord inkopen door de overheid enerzijds en (de regulering van) de aanbesteding van overheidsopdrachten anderzijds. Het doel is een bijdrage te leveren aan een juridisch kader dat maatschappelijk verantwoord overheidsinkopen faciliteert. 

  onderzoeksthema

  Verdeling van schaarse rechten door de overheid

  invalshoeken

  Europees recht en nationaal recht

  onderzoeksresultaten van dit project

  De inschrijver als hoeder van het algemeen belang? Reactie op A.J. van Heeswijck, ‘De verplichting tot het creëren van zoveel mogelijk “maatschappelijke waarde” voor de publieke middelen

  Promoting human rights compliance through public procurement (regulation): the New European Directive

• aanbesteding en realisatie van complexe bouw- en infrastructurele projecten

  onderzoekers

  Chris Jansen, Peter Kamminga, Anna Kapteijn

  omschrijving

  De realisatie van complexe bouw- en infrastructurele projecten pakt helaas niet altijd positief uit. Regelmatig ontstaan aanzienlijke vertragingen en budgetoverschrijdingen. Dit project onderzoekt de relatie tussen (de regulering van) de aanbesteding van dergelijke projecten en de uitvoering van de daaruit voortvloeiende bouwcontracten. Het doel van dit project is bij te dragen aan een juridisch kader (aanbestedings- en contractfase) waarbinnen betrokken partijen beter in staat zijn (de gevolgen van) problemen bij de realisatie van projecten te beheersen. 

  onderzoeksthema

  Contracteren met de overheid

  invalshoeken

  Algemene leerstukken en bijzondere rechtsregels

  onderzoeksresultaten van dit project

  • E.M. Bruggeman & C.E.C. Jansen, ‘Naar een coherent aanbestedings- en juridisch-administratief kader voor de bouw - voorstel voor een routekaart’, TBR 2021/99, p. 774-787.
  • C.E.C. Jansen, ‘Over “twee-fasen-proces”, “bouwteam met UAV-GC” en “alliantie”: mogelijke oplossingen voor een verbeterde beheersing van het informatierisico bij de aanbesteding en realisatie van geïntegreerde projecten’, TBR 2021/94, p. 692-710.
  • C.E.C. Jansen, Herbezinning op de aanbesteding en realisatie van geïntegreerde bouwprojecten. Verkenning van bestaande en nieuwe inrichtingen van het bouwproces met het oog op een verbeterde beheersing van het informatierisico, Den Haag: Instituut voor Bouwrecht 2021.
  • C.E.C. Jansen, ‘Feitenrapport – Deel 2 Aanbesteding, Contract en Contractmanagement’, in: Het onderwijs- en cultuurcomplex. Leren van een bouwproject, onderzoeksrapport Rekenkamer gemeente Den Haag, 6 november 2020, p. 169-248.
  • C.E.C. Jansen, ‘Over de regeling van vergunningen, ontheffingen, beschikkingen en toestemmingen in de MBO met bijbehorende UAV-GC 2005’, in: P.J. Huisman, A.R. Neerhof & F.J. van Ommeren (red.), Verwant met verband: Ruimte, Recht en Wetenschap: Vriendenbundel voor prof. mr. J. Struiksma, Den Haag: Instituut voor Bouwrecht 2019, p. 403-413.
  • C.E.C. Jansen, ‘Over de regeling van vergunningen, ontheffingen, beschikkingen en toestemmingen in de MBO met bijbehorende UAV-GC 2005’, TBR 2019/168, p. 1052-1058.
  • C.E.C. Jansen, ‘Eigen schuld van de opdrachtgever in geval van verzuim van een waarschuwingsplicht van de aannemer: reactie op het artikel “Medeschuld in de bouw: de spijker op wiens kop? (Deel 1)”’, TBR 2019/51, p. 324-328.
  • C.E.C. Jansen, ‘Naar een permanente commissie voor coherente juridisch-administratieve voorwaarden in de bouw’, in: A.G. Bregman, E.M. Bruggeman, A.B.M. Chao & N. Van Wijk-Van Gilst (red.), Eindafrekening met pepernoten.: Voor een onbetaalbare bijdrage aan het bouwrecht and beyond. Vriendenboek aangeboden aan prof.mr.dr. M.A.B. Chao-Duivis, Den Haag: Instituut voor Bouwrecht 2019, p. 687-698.
  • C.E.C. Jansen, ‘Beperking van aansprakelijkheid in de UAV-GC 2005: tijd voor een herziening?’, TBR 2016/50, p. 334-345.
  • C.E.C. Jansen ‘Coherentie en integratie van juridisch-administratieve voorwaarden in de bouw. Jaarrede uitgesproken op 11 december 2014 tijdens de jaarvergadering van de Vereniging voor Bouwrecht’, TBR 2015/38, p. 206-213.

• privaatrechtelijk overheidshandelen

  onderzoekers

  Frank van Ommeren, Pim Huisman

  omschrijving

  De belangrijkste vragen die in dit project aan de orde komen zijn: wanneer is het de overheid geoorloofd langs privaatrechtelijke weg op te treden, wat betekent dit voor de toepasselijke normen? Aan de orde komen onder andere het overheidscontractenrecht en het overheidsrechtspersonenrecht (de overheidsvennootschap en de overheidsstichting). Het project zal in het voorjaar van 2022 resulteren in een tweede druk van het handboek ‘Hoofdstukken van privaatrechtelijk overheidshandelen’.

  onderzoeksthema

  Contracteren met de overheid

  invalshoeken

  Publiekrecht en Privaatrecht

  onderzoeksresultaten van dit project

  Overheidscontracten en schaarse publieke rechten

  Concessies 2.0: de concessie op de grens van de vergunning, de overheidsopdracht en de subsidie

  The Execution of Public Contracts and Third-Party Interests in the Netherlands

  De toelaatbaarheid van privaatrechtelijk overheidshandelen: de doorkruisingsformule en enige andere maatstaven

  Artikel 2:1 BW hoort in de Awb: Over publiekrechtelijke rechtspersonen en hun bestuursorganen

  Hoofdstukken van privaatrechtelijk overheidshandelen: Publiekrechtelijke en privaatrechtelijke rechtspersonen op de grens van publiek- en privaatrecht

  Openbare zaken in eigendom van de overheid en de grens tussen publiek- en privaatrecht (I): Huidige positionering en recente ontwikkelingen

  Openbare zaken in eigendom van de overheid en de grens tussen publiek- en privaatrecht (II, slot): Wenselijke en toekomstige positionering

  De bijzondere positie van de overheid in het Nederlandse privaatrecht. De tweewegenleer en het overheidsovereenkomstenrecht

• wetgevingsbeleid en experimenten

  onderzoekers

  Rianne Jacobs

  omschrijving

  In dit project wordt onderzoek gedaan naar experimenteerregelgeving; wet- en regelgeving die beoogt om proefondervindelijk vast te stellen of nieuwe regels zo effectief zijn als van te voren bedacht. Daarbij gaat de aandacht vooral uit naar de juridische vormgeving van experimentele regelgeving. Wanneer is experimentele regelgeving nuttig of noodzakelijk, hoe werkt experimentele regelgeving in de praktijk en wat kan daarvan worden geleerd voor nieuwe wetgeving?

  onderzoeksthema

  Governance: wetgeving en innovatie

  invalshoeken

  Algemene leerstukken en bijzondere rechtsregels

  onderzoeksresultaten van dit project

  En wéér zwelt de reguleringsgolf aan... Wetgeving en protocollen in en na coronatijd

  Open het deksel van de schatkist! Bruikbare rechtsorde en de toekomst van het wetgevingsbeleid

• semipublieke en toegelaten of erkende instellingen

  onderzoekers

  Frank van Ommeren, Niels Jak

  omschrijving

  Semipublieke instellingen zijn privaatrechtelijke rechtspersonen die institutioneel verbonden zijn met traditionele overheidsinstellingen, bijvoorbeeld vanwege financiering, aandeelhouderschap, benoemingsrecht van bestuurders, aanwijzings- en goedkeuringsbevoegdheden. Ook zijn semipublieke instellingen private rechtspersonen die maatschappelijke of publieke belangen behartigen. Zij bevinden zich daarmee op het grensvlak van publiek- en privaatrecht. Het onderzoek is gericht op de toepasselijkheid van publiekrechtelijke normen en bestuursrechtelijke rechtsbescherming. Daarbij kijken we ook naar buitenlandse rechtstelsels, zoals dat van het Verenigd Koninkrijk en Zuid-Afrika.

  onderzoeksthema

  Verdeling van verantwoordelijkheden op de markt

  invalshoeken

  Publiekrecht en Privaatrecht

  onderzoeksresultaten van dit project

  Het Cornelius Haga Lyceum en de algemene beginselen van behoorlijk bestuur: Iets over toegelaten, erkende of bekostigde instellingen

  Het College van Beroep voor de Examens vanuit bestuursrechtelijk perspectief

  Semipublieke instellingen en de Algemene wet bestuursrecht: De afnemende betekenis van het bestuursorgaanbegrip als sleutel tot rechtsstatelijkheid bij ontstatelijking.

  Van de overheidsvennootschap en de overheidsstichting: De publiekbelangbenadering

  Toegelaten of erkende maatschappelijke instellingen: Een andere visie op de maatschappelijke onderneming

  Bestuursrechtelijke rechtsbescherming jegens private aanbieders. Het sociaal domein als proeftuin

  Semipublieke instellingen als normadressaat en drager van de grondrechten uit het EU-Grondrechtenhandvest

  Semi-public entities and the public/private-law divide in South African and Dutch law

  Semipublieke instellingen en aansprakelijkheid uit onrechtmatige daad: een verkenning

  Semipublieke instellingen en de Wet open overheid

  Het overheidsbegrip in de Wet modernisering Vpb-plicht overheidsondernemingen vanuit bestuursrechtelijk perspectief. De subjectieve belastingplicht van private overheidsondernemingen

  De publieke-taakjurisprudentie verduidelijkt. Over privaatrechtelijke rechtspersonen en het bestuursorgaanbegrip

  Semipublieke instellingen: De juridische positie van instellingen op het snijvlak van overheid en samenleving

  Publiekrechtelijke normering van semipublieke instellingen. De verticale werking van de algemene beginselen van behoorlijk bestuur, de grondrechten en het EVRM

  Het intern toezicht door de raad van toezicht. Verantwoordingsarrangement vanuit democratisch perspectief

  De overheidsstichting: een tussenstand

• openbare orde: private actoren en pps

  onderzoekers

  Mandy van Rooij

  omschrijving

  In dit project beantwoorden we de vraag hoe private actoren openbare orde en veiligheid kunnen reguleren en handhaven en welke normen zij daarbij in acht moeten nemen. Het gaat daarbij met name om de horizontale werking van grondrechten en de vraag of er voldoende adequate rechtsbescherming bestaat tegen optreden van private ordehandhavers. Private actoren streven in toenemende mate een actief veiligheidsbeleid na in aanvulling op of geïntegreerd met overheidsoptreden. Ook onderzoeken wij in dit project in hoeverre de overheid een privaat veiligheidsbeleid kan sturen, gezien de partijautonomie van private ordehandhavers en het legaliteitsbeginsel.

  onderzoeksthema

  Verdeling van verantwoordelijkheden op de markt

  invalshoeken

  Publiekrecht en Privaatrecht

  onderzoeksresultaten van dit project

  Bestrijding van voetbalgeweld. De civielrechtelijke, bestuursrechtelijke en strafrechtelijke aanpak van voetbalgeweld geïntegreerd beschouwd

  Rechtsbescherming bij publiek-private handhaving van de openbare orde. Van fragmentatie naar integratie?

  Private Powers for Public Order: On the Protection of Personal Liberties When Private Actors Maintain Public Order at Public Events

  Private ordehandhaving op voor publiek toegankelijke plaatsen

• schaarse publieke rechten

  onderzoekers

  Frank van Ommeren, Chris Jansen

  omschrijving

  Dit onderzoeksproject heeft betrekking op de verdeling van schaarse rechten door de overheid, zoals vergunningen, concessies, subsidies en overheidsopdrachten. Kern van het onderzoek is het identificeren en ontwikkelen van algemene regels van verdelingsrecht die op elke verdeling van schaarse rechten van toepassing zijn. Het onderzoek omvat zowel nationaal bestuursrecht als Europees recht en betrekt tevens overwegingen van economische aard in de analyse.

  onderzoeksthema

  Verdeling van schaarse rechten door de overheid

  invalshoeken

  Algemene leerstukken en bijzondere rechtsregels, Europees recht en nationaal recht

  onderzoeksresultaten van dit project

  Geen 'harde knip' tussen bestemmings- en verdelingsschaarste? De andere kant van de schaarse publieke rechten

  Regionale Energiestrategie: juridisch instrumentarium en bestuurlijke praktijk

  Schaduwwerking van het legaliteitsbeginsel en beginselen van behoorlijk bestuur op normalisatie

  Limited Authorisations Between EU and Domestic Law: Comparative Remarks from Dutch Law

  Challenges for the National Legislator: The Allocation of Limited Rights by the Administration

  Allocation of Limited Rights from a European Public Procurement Law Perspective

  Tussen schaarste en open einde: Eisen aan de verlening van vergunningen met schaarse effecten

  From public contracts to limited authorisations and vice versa: Exploring the EU Court’s corollary approach on award procedures

  An allocation perspective to public law: limited public rights and beyond

  Schaarse publiekrechtelijke rechten. Een algemeen leerstuk gerelativeerd

  De verdeling van schaarse vergunningen. Convergentie in de jurisprudentie?

  Schaarse vergunningen: het beginsel van gelijke kansen als rechtsgrondslag

• de rol van certificering en normalisatie in het publiek domein

  onderzoekers

  Richard Neerhof

  omschrijving

  Normalisatienormen zijn technische normen waarmee de prestaties van producten en productieprocessen worden bepaald. Normalisatie-instellingen zijn (veelal) private instellingen zonder winstoogmerk. Bij conformiteitsbeoordelingen wordt door een onafhankelijke instelling op basis van bepaalde normen of beoordelingsrichtlijnen beoordeeld of een product, dienst, persoon of systeem voldoet aan bepaalde eisen. De conformiteitsbeoordelende instanties zijn vaak geen overheidsinstellingen. We onderzoeken hoe op nationaal en Europees niveau in wetgeving en bestuurlijke besluitvorming gebruik wordt gemaakt van normalisatie en conformiteitsbeoordeling en onder welke voorwaarden dit verantwoord is.

  onderzoeksthema

  Verdeling van verantwoordelijkheden op de markt

  invalshoeken

  Europees recht en nationaal recht

  onderzoeksresultaten van dit project

  The Use of Conformity Assessment of Construction Products by the European Union and National Governments: Legitimacy, Effectiveness and the Functioning of the Union Market

  Alternatief bestuursrecht: normalisatie en conformiteitsbeoordeling in het publieke belang

  Private kwaliteitsborging als wetgevingsvraagstuk

  Consultatiewetsvoorstel Kwaliteitsborging voor het bouwen. Laat verwachtingen geen bron voor teleurstellingen zijn

  Constructieve veiligheid: een onderzoek naar communicatie en borging in bouwprocessen. Voorkomen is beter dan genezen

  Een grotere rol van privaat toezicht in de bouw: gaat dat werken?

  Certificering en normalisatie in het publieke bouwrecht

  Standardization in construction law: an example of successful decentring of regulatory governance?

• de bestuurlijke rechtsbetrekking

  onderzoekers

  Pim Huisman, Frank van Ommeren

  omschrijving

  In dit project onderzoeken we in hoeverre de verhouding tussen bestuursorganen en burgers op een andere wijze vorm kan krijgen dan door middel van klassieke Awb-besluiten (publiekrechtelijke rechtshandelingen). De aandacht gaat vooral uit naar het twee- of meerzijdige overheidshandelen, zoals het overheidscontractenrecht, en het feitelijke bestuurshandelen. We bekijken of en in hoeverre het concept van de ‘bestuursrechtelijke rechtsbetrekking’ hiervoor goede diensten kan bewijzen.

  onderzoeksthema

  Contracteren met de overheid

  invalshoeken

  Publiekrecht en Privaatrecht

  onderzoeksresultaten van dit project

  De bestuursrechtelijke rechtsbetrekking in het sociaal domein

  Incrementeel bestuursrecht: een groeimodel voor de rechtsbetrekking

  Van besluit naar rechtsbetrekking: op zoek naar een scherp criterium. Feitelijk bestuurshandelen bij de bestuursrechter

  Van besluit naar rechtsbetrekking: een groeimodel

• doorwerking van de aanbestedingsverhouding in het contractenrecht

  onderzoekers

  Chris Jansen, Sophie Prent

  omschrijving

  Wanneer geschillen rijzen na totstandkoming van de overeenkomst die de inzet van de aanbesteding vormde, kunnen vragen aan de orde komen die verband houden met de doorwerking van de aanbestedingsverhouding en het aanbestedingsrecht in de toepassing van leerstukken van contractenrecht. Met het in kaart brengen en beantwoorden van deze doorwerkingsvragen beoogt dit onderzoeksproject een bijdrage te leveren aan het wegnemen van rechtsonzekerheid in de praktijk. Een tweede doelstelling is een bijdrage te leveren aan verdere kennisontwikkeling met betrekking tot algemene problematiek van de wisselwerking tussen verschillende regelsystemen.

  onderzoeksthema

  Verdeling van schaarse rechten door de overheid

  invalshoeken

  Algemene leerstukken en bijzondere rechtsregels, Europees recht en nationaal recht

  onderzoeksresultaten van dit project

  Case note: Vzr. Rb. Overijssel (Aanvulling van overeenkomsten die na een Europese aanbestedingsprocedure tot stand zijn gekomen)

  Wijzigen van van overheidscontracten die door middel van een gereguleerde aanbestedingsprocedure tot stand zijn gekomen

  Towards (further) EU Harmonization of Public Contract Law

  Uitleg van overeenkomsten die na een aanbestedingsprocedure tot stand zijn gekomen

  Onevenwichtige contractvoorwaarden bij overheidsaanbestedingen en het beroep op artikel 6:248 lid 2 BW

• de aanbestedingsverhouding in verbintenisrechtelijk perspectief

  onderzoekers

  Chris Jansen, Sophie Prent

  omschrijving

  Wanneer geschillen rijzen tijdens de aanbestedingsprocedure, kunnen vragen aan de orde komen die verband houden met de wisselwerking tussen het verbintenissenrecht en het aanbestedingsrecht. Dat de aanbestedingsverhouding in belangrijke mate door het aanbestedingsrecht wordt beheerst, laat namelijk onverlet dat zij in de eerste plaats als een verbintenisrechtelijke rechtsverhouding kan worden gekwalificeerd. Met het in kaart brengen en beantwoorden van deze wisselwerkingsvragen beoogt dit onderzoeksproject een bijdrage te leveren aan het wegnemen van rechtsonzekerheid en het verminderen van de met aanbestedingsprocedures gemoeide (onnodige) transactiekosten.

  onderzoeksthema

  Verdeling van schaarse rechten door de overheid

  invalshoeken

  Algemene leerstukken en bijzondere rechtsregels, Europees recht en nationaal recht

  onderzoeksresultaten van dit project

  Wanneer mogen deelnemers aan een private aanbesteding redelijkerwijs de verwachting ontlenen dat de aanbesteder de beginselen van aanbestedingsrecht in acht zal nemen?

  Interaction between EU public procurement law and national contract law in the framework of a regulated tendering procedure: the correction of errors in tenders

  Totstandkoming van overeenkomsten en afbreken van onderhandelingen in de context van een gereguleerde aanbestedingsprocedure

  Case note: Hoge Raad (KLM/CCC)

  De aanbestedingsovereenkomst. Aanbesteden in verbintenisrechtelijk perspectief. Preadvies voor de Nederlandse Vereniging voor Aanbestedingsrecht

  Wisselwerking tussen aanbestedingsrecht en verbintenissenrecht

• de fiscale vaststellingsovereenkomst

  onderzoekers

  Pim Huisman

  omschrijving

  De fiscale vaststellingsovereenkomst, ook wel het fiscaal compromis, is een bijzonder soort overheidscontract. Maatschappelijk zijn er veel vragen over te stellen: draagt het bij aan het Nederlandse fiscale klimaat en aan het imago van een betrouwbare overheid? Ook uit een oogpunt van rechtsbescherming is dit een bijzondere rechtsfiguur nu de belastingrechter ervan kennis neemt, terwijl de meeste andere overheidscontracten onder de gewone rechter komen.

  onderzoeksthema

  Contracteren met de overheid

  invalshoeken

  Algemene leerstukken en bijzondere rechtsregels

  onderzoeksresultaten van dit project

  De competentieverdeling bij geschillen over fiscale vaststellingsovereenkomsten

  De fiscale vaststellingsovereenkomst

• wetgeving en digitalisering

  onderzoekers

  Mariette Lokin

  omschrijving

  Digitalisering van samenleving en overheid heeft op verschillende manieren haar weerslag op wetgeving, als product en als proces. Wetgeving landt in veel gevallen in een ICT-systeem voor het geautomatiseerd nemen van beslissingen of in portalen of apps met reken- en regelhulpen voor burgers en bedrijven. Dat vereist dat de betekenis van wettelijke regels duidelijk en eenduidig is; een computer kan slecht overweg met open normen en ambiguïteit. In dit project onderzoeken we wat nodig is om de verbinding tussen wetgeving en ICT op een goede manier tot stand te brengen, zodat wetgeving ook in een digitale omgeving letterlijk tot haar recht komt.

  onderzoeksthema

  Governance: wetgeving en innovatie

  onderzoeksresultaten van dit project

  Wetsanalyse: voor een werkbare uitvoering van wetgeving met ICT

  RegelSpraak: een brug tussen wetgeving en ICT

  Een wendbare medewetgever: Ideeën voor versterking van de technologische rationaliteit in het parlementaire wetgevingsproces

  Van wet naar loket: bedrijfsregels en agile werken voor een transparante wetsuitvoering

  Wetgeving en digitalisering: van gelegenheidscoalitie naar duurzame relatie

  Wendbaar wetgeven