Strong Religion and Extreme Beliefs - onderzoeksgroep

Strong Religion and Extreme Beliefs - Onderzoeksgroep

• Missie

  Wij bestuderen extreme overtuigingen en extreem gedrag. Zulke extremen vinden we in terroristische activiteiten, zoals de aanslag op Charlie Hebdo in 2015 door Islamisten, of de aanslag op de synagoge van Halle in 2019 door een rechtsextremist. We treffen ze echter ook aan in de vorm van religieuze indoctrinatie op middelbare scholen, de afwijzing van rechten van minderheden, zoals die van de LHBTI+ gemeenschap, verschillende complottheorieën, en de geleidelijke vervreemding van het democratische politieke bestel. Onze missie is grondig empirisch-verankerde epistemologische en ethische kaders te ontwikkelen om extreme overtuigingen beter te kunnen begrijpen, verklaren, en voorkomen – vooral in die gevallen waarin ze tot extreem gedrag leiden.

• Doel

  Ons doel is om extreme overtuigingen in hun relatie tot extreem gedrag – zoals dat zich manifesteert in fundamentalisme, extremisme, terrorisme, fanatisme en complot denken – beter te kunnen begrijpen, verklaren en beoordelen. We doen onderzoek naar de oorsprong van zulke overtuigingen, de rol die groepsdynamiek speelt in deze overtuigingen, en hoe zulke overtuigingen zich tot emoties en handelingen verhouden. Voor een goede verankering in de alledaagse werkelijkheid én in de academische literatuur over extreme overtuigingen en strong religion, gebruiken onze leden niet alleen theoretische methodes, zoals conceptuele analyse en reflectief equilibrium, maar voeren zij ook empirisch en historisch onderzoek uit. Daarnaast houdt de groep zich bezig met het formuleren van passende wijzen om op extreme overtuigingen te reageren in de context van een plurale samenleving.

  Huidige en toekomstige onderzoeksactiviteiten:

  • Maandelijkse bijeenkomst van de Strong Religion & Extreme Beliefs-onderzoeksgroep.
  • Maandelijkse bijeenkomsten van het Extreme Beliefs-team.
  • Een tweewekelijkse leeskring van het Extreme Beliefs-team.
  • Jaarlijkse conferentie/workshop.
  • Jaarlijks boekensymposium.
  • Jaarlijks een aantal (+/- 4) gastlezingen.
  • Verschillende gezamenlijke publicaties.
  • Subsidieaanvragen:
    • NWA pre-aanvraag (in behandeling).
  • De beste MA-scripties worden omgewerkt naar artikelen.
  • Er worden regelmatig opiniestukken, in het Engels en het Nederlands, gepubliceerd om een breder publiek te bereiken.
  • Er is contact met verscheidene beleids-georiënteerde instituten, om ons onderzoek in te zetten voor maatschappelijk belang, in het bijzonder m.b.t. beleidsdocumenten.
  • Junior-leden gaan in de komende jaren NWO-aanvragen (of soortgelijke subsidieaanvragen) schrijven en indienen.

• Team

  Senior-leden

  • Rik Peels (Onderzoeksgroepsleider)
  • Dirk-Martin Grube
  • Henk van den Belt
  • Theo van Willigenburg

  Junior-leden

  • Nora Kindermann
  • Chris Ranalli
  • Naomi Kloosterboer
  • Imane Amara

  Buitenpromovendi

  • Clyde Missier
  • Scott Gustafson
  • Anne Dijk
  • Benjamin Anderson
  • Aku Antombikums

• Disciplines en Methoden

  Onze groepsleden hebben hun achtergronden in de theologie, filosofie, ethiek, religiewetenschappen, mediastudies, Islamitische theologie, sociologie, psychologie, en economie.

  Wij gebruiken een scala aan methoden. In het bijzonder: filosofische methoden (vooral m.b.t. epistemologie en ethiek), zoals conceptuele analyse, gedachtenexperimenten, logica, en reflectief equilibrium, en empirische methoden, zoals interviews, historisch-kritische analyse, sociale netwerk analyse, en scoping reviews (populair binnen de sociale wetenschappen, psychologie, en religiewetenschappen).

• Mogelijke Scriptieonderwerpen

  Voorbeelden van voormalige en huidige scriptieonderwerpen:

  • Economische verklaringen van fundamentalisme (Arina den Besten).
  • Rechtspopulisme op sociale media in Nederland (Ruth Heringa).
  • Fundamentalisme en manicheïsme (Niek Dijkstra).
  • Deepfakes en extreme overtuigingen (Jack Esselink).
  • Creationisme en letterlijkheid in het fundamentalisme (Chiel de Groot).
  • Fundamentalisme en complottheorieën (Marin Djurisic).
  • Humor en fundamentalisme (Zoe Longworth).
  • Godsbeelden in fundamentalistische kringen (Michiel Bouman).

• Mogelijke PhD-onderwerpen

  • Normativiteit in het bestuderen van fundamentalisme en complot denken.
  • Complot theorieën en (transcendente) betekenisoverdracht.
  • De relatie tussen extreme handelingen en extreme overtuigingen.
  • De metafysische en epistemische status van complot denken.
  • Wat maakt overtuigingen extreem?
  • Hoeveel ruimte dient er in democratische samenlevingen te zijn voor extreme overtuigingen?
  • Hoe kan weerbaarheid tegen extreme overtuigingen gecultiveerd worden?
  • Wat zijn groepsexcuses?
  • Wat is indoctrinatie?
  • Wat betekent het om extreem gedrag te verklaren?
  • Welke rol spelen theologische Godsbeelden in extreme overtuigingen en extreem gedrag?
  • Hoe verhoudt extremisme zich tot orthopraxis en religiositeit?
  • Hoe verhoudt religieuze bekering zich tot deradicalisering?

• Projecten

  Rik Peels leidt een ERC Starting Grant: Extreme Beliefs: The Epistemology and Ethics of Fundamentalism en is co-leider van een door Templeton (TWCF) gefinancierd project over Epistemic Progress in the University.

• Verbinding met onderwijs

  • Rik Peels en Nora Kindermann beogen samen een MA vak te geven in 2022/2023 over fundamentalisme en extreme overtuigingen (meer algemeen).

• Academische Relevantie en Maatschappelijke Urgentie

  In onze keuzes voor projecten streven wij zowel academische als maatschappelijke relevantie na. Dit verwezenlijken we in het bijzonder door rigoureus interdisciplinair te werk te gaan (filosofie, theologie, en empirische wetenschap) en door te zoeken naar een synthese van perspectieven vanuit zowel de eerste als de derde persoon, die het subject, dat er extreme overtuigingen op nahoudt, als een normaal, gezond en rationeel persoon behandelen. Wij vertalen onze bevindingen door in vormen die geschikt zijn voor een breder publiek; bijv. voor publicatie in kranten, voor radio, TV, podcasts en andere publieke platformen. Ook zoeken wij concrete toepassingen in verschillende beleidsdocumenten die betrekking hebben op extremisme en deradicalisering.

• Verbinding met centra/instituten

  Wij werken nauw samen met verschillende leden van andere instituten die extremisme en terrorisme bestuderen, zoals Security in Open Societies aan Utrecht University, het International Center for Counter-Terrorism in Den Haag, en het Canadian Network for Research on Terrorism, Security, and Society. Wij zijn tevens nauw betrokken bij verschillende filosofische onderzoeksinstituten, zoals de Dutch Research School of Philosophy, en het European Epistemology Network.

• Agenda

  De onderzoeksgroep Strong Religion and Extreme Belief organiseert elk jaar verschillende lezingen, workshops en symposiums. Zowel onze eigen leden van het team als externe sprekers worden hier uitgenodigd om hun onderzoek voor te leggen. Daarnaast presenteren de leden van de Extreme Beliefs groep elke 1e vrijdag van de maand hun eigen werk aan elkaar, en elke 3e vrijdag van de maand doen de leden van beiden groepen (Extreme Beliefs en Strong Religion) dit. 

  Voor de rest van dit jaar (2022) staan de volgende lezingen gepland:

  • 21 juni 2022: Lezing door Lorne Dawson 

  Misunderstanding the Role of Religiosity in the Explanation of Religious Terrorism

  https://extremebeliefs.com/event/lecture-by-lorne-dawson/ 

  • 15 en 16 september 2022: International Workshop and Symposium

  Explaining Extreme Belief and Extreme Behavior

  https://extremebeliefs.com/event/workshop-explaining-extreme-belief-and-extreme-behavior-15-09-22/ 

  • 21 september 2022: Lezing door Nikolaj Nottelmann

  Titel TBD

  https://extremebeliefs.com/event/lecture-by-nikolaj-nottelmann/ 

  • 13 oktober 2022: Lezing door Ayhan Kaya

  Islamist and Nativist Radicalizations in Europe

  https://extremebeliefs.com/event/lecture-islamist-and-nativist-radicalizations-in-europe-by-ayhan-kaya/ 

  • 8 december 2022: Lezing door Ruth Rebecca Tietjen en Hina Haq

  Titel TBD

  https://extremebeliefs.com/event/lectures-by-dr-ruth-rebecca-tietjen-and-hina-haq/