Hieronder vind je een korte omschrijving van de lopende onderzoeksprojecten. Meer informatie over de looptijd en de samenwerkingsverbanden van een onderzoeksproject vind je in het document 'Overzicht activiteiten Academische Werkplaats 'Sociale relaties en Gehechtheid'.
- Gehechtheidstherapie: Integratieve Therapie voor Gehechtheid en Gedrag - K & J
In samenwerking met ZO!-zorgoplossingen is een project gestart naar ITGG-K&J. Het effect van de gehechtheidstherapie zal worden onderzocht bij kinderen. Voor meer informatie over ITGG. Zie ook het boekje met praktijkcasussen over ITGG op de Bartiméus website.
- Biorespons systeem ‘de slimme sok'
Het kan voor begeleiders moeilijk zijn om het non-verbale gedrag van cliënten te lezen en te begrijpen. De ‘slimme sok’ helpt in het nog beter begrijpen van het non-verbale gedrag van cliënten met een visuele- en (zeer) ernstige verstandelijke beperking. De ‘slimme sok’, samen met een app, biedt extra informatie aan begeleiders over de hoeveelheid spanning de cliënt ervaart. Deze extra informatie kan bijdragen aan het beter herkennen van signalen bij de cliënt. Meer informatie over ‘de slimme sok’.
- NPG: Sociale Relaties en ICT
Technologie valt niet meer weg te denken uit de zorg en kan veel mogelijkheden bieden aan mensen met een verstandelijke beperking. Weinig technologie richt zich op het aanleren van begrippen zoals empathie en mentaliseren. Dit terwijl het vormen van duurzame affectieve relaties de kern van het verbeteren van de zorg is en het de kwaliteit van bestaan van mensen vergroot. Het doel van het project is om sociale relaties te bevorderen met behulp van technologie door het ontwikkelen van:
- een serious game 'Jij & Ik' om het mentaliserend vermogen bij mensen met een LVB te bevorderen
- het instrument 'Aansluiten & Stimuleren' voor ouders en begeleiders van mensen met een ernstig verstandelijke beperking
- een 'HiSense app' voor ouders en begeleiders van mensen met een matig of licht verstandelijke beperking
Meer informatie over de Sociale Relaties en ICT.
Uit een gebruikersvriendelijkheidsonderzoek binnen Bartiméus in samenwerking met TU/e (Buchina, Sterkenburg, Lourens, & Barakova (submitted) blijkt dat Robot BART, met voorgeprogrammeerde teksten die vanachter een scherm bestuurd word door de behandelaar, door hulpverleners gebruikt kan worden. Er is echter nog nooit eerder onderzocht: 1) welke elementen aangepast moeten worden voor toepassing bij mensen met een visuele en matig tot licht verstandelijke beperking; en 2) of de robot ingezet kan worden bij deze doelgroep voor het leren verwoorden van gevoelens en gedachten en of dit tot gevolg heeft dat mensen minder gaan piekeren. Onderzoeksvragen zijn:
- Welke aanpassingen zijn nodig voor het gebruik van een sociale robot voor personen met een visuele en matig tot licht verstandelijke beperking bij het leren verwoorden van gedachten en gevoelens?
- Kan de robot ingezet worden bij deze doelgroep voor het leren verwoorden van gevoelens en gedachten en heeft dit tot gevolg dat mensen minder gaan piekeren?
Meer informatie over Robot Bart
Met dit onderzoek willen we de wereld veilig, begrijpelijk en toegankelijk maken voor mensen met een ernstig meervoudige beperking (EMB) en hun netwerk. We willen:
- ouders en verwanten met behulp van de ‘EMB Pijn App’ met de ‘slimme sok’ beter toerusten om signalen van pijn waar te nemen. Hierdoor kunnen ouders gedrag van hun kind met EMB beter begrijpen en adequater reageren.
- ouders ondersteunen in het aansluiten bij hun kind met behulp van de checklist ‘Aansluiten en Stimuleren’ (A&S).
- ouders/verwanten ondersteunen om de wereld toegankelijk te maken met behulp van ICT. We willen een digitale toolkit voor gebruik van ICT ter bevordering van betrokkenheid, interactie en participatie van mensen met EMB ontwikkelen en testen. De programmalijn ‘EMB en ICT’ van Ben Sajet Centrum (BSC) en de Academische Werkplaats Vrije Universiteit – Bartiméus bouwt voort op het project 'Sociale Relaties en ICT’, van Bartiméus en het BSC. Videoproject over EMB & ICT.
- Heterogeniteit in sociale participatie en psychosociaal functioneren
In dit project zijn we op zoek naar specifieke kennis over de rol van verschillende factoren (beperkings-gerelateerde factoren, persoonlijke factoren en sociale context factoren) die succes of obstakels kunnen vormen in de sociale participatie en het psychosociaal functioneren van jongeren en jongvolwassenen met enkel een visuele beperking hebben. Wat zijn de verschillen binnen de doelgroep? En hoe kunnen we de verschillen die we binnen deze doelgroep mogelijk vinden verklaren? Zodat we met die kennis de opvoeding, het onderwijs en de revalidatie kunnen afstemmen op specifieke behoeftes per (sub)groep. Activiteiten in drie deelstudies:
- Inventarisatie van clusters/groepen binnen een longitudinale dataset met meer dan 200 participanten met een visuele beperking
- Een kwalitatieve studie van interventie-gerelateerde processen van een eerder uitgevoerd onderzoek rondom de effectiviteit van een mentoring programma, genaamd Mentor Support, waarin een inventarisatie wordt gedaan van de verschillende factoren die samenhangen met succesvolle sociale participatie.
- Interview studie waarin ervaringen van professionals met heterogeniteit en aanbevelingen voor “op maat” werken om recht te doen aan heterogeniteit wordt geïnventariseerd.
- Longitudinale multiple cohort studie naar sociale participatie en psychosociaal functioneren
Vanaf 1994 is een aantal landelijke onderzoeksprojecten uitgevoerd naar belangrijke factoren in de psychosociale ontwikkeling, sociale netwerken, partnerschap en (aanstaand) ouderschap van jongeren en jongvolwassenen met enkel een visuele beperking. Vele respondenten in meerdere cohorten worden 6-jaarlijks geïnterviewd. In een multi-method multi-participant design worden tevens groepen respondenten toegevoegd als ouders, professionals of romantische partners. In het project van 2012-2018 is ook een interventie ontwikkeld en in een RCT op effectiviteit onderzocht (zie website www.mentorsupport.nl). Meer informatie 'Longitudinale multiple cohort studie naar sociale participatie en psychosociaal functionere'.
- Gebruik van website tijdens Mentor Support
Bij de opzet van de interventie Mentor Support zal gebruik worden gemaakt van het concept ‘blended learning'. Dit betekent dat er gedurende Mentor Support een combinatie zal zijn van contactonderwijs en online-leren. Het voordeel van deze manier van kennisoverdracht is dat interventiemateriaal, contactgegevens en informatie niet verbonden is aan één plaats, persoon of tijdstip, maar altijd online via de website beschikbaar is. Dit is zeer nuttig voor de mentoren en adolescenten van Mentor Support, omdat zij de activiteiten in hun eigen woonomgeving door geheel Nederland zullen uitvoeren. Daarnaast zou deze website een grote bijdrage kunnen leveren aan de werving van adolescenten en mentoren.
Verder zou de website www.mentorsupport.nl een grote bijdrage kunnen leveren gedurende de uitvoering van Mentor Support via:
- Informatie: geschiedenis en inbedding.
- Organisatiehandelingen: voor de adolescenten, mentoren en VU-medewerkers van Mentor Support zal de website de mogelijkheid bieden om informatie over het project te kunnen downloaden of uploaden zoals; toolbox, activiteitenlogboek, evaluaties en roosters.
- Informatie: Voor bezoekers biedt de website korte reportages,nieuwsberichten en publicaties over Mentor Support.
