Uitgangspunt voor deze installatie zijn de individuele verhalen van VU-studenten en VU-medewerkers, die vertellen over een boek dat hen inspireert. De buitenkant ziet eruit als een ronde boekenkast, maar er is ook een ingang naar binnen. Eenmaal binnen biedt de installatie een omgeving om je in terug te trekken. Een 'tussenruimte', waarin je in alle rust kunt luisteren naar de verhalen van studenten, onderzoekers, docenten en andere medewerkers van de VU. Soms klinken stemmen die vertellen over een specifiek boek, dan weer hoor je een soundscape. Dit continu veranderende, afwisselende geluidslandschap prikkelt de verbeelding. Bij het verlaten van de installatie kun je de campus met nieuwe ogen bekijken...
Kunstinstallatie Pantheon door Henk Schut (2022)
Hoe hebben we de boeken geselecteerd voor dit kunstwerk?
Zoals je ziet maken boeken en tijdschriftbanden een groot deel uit van dit kunstwerk. Sommige boeken maken deel uit van de schil, andere kunnen worden gelezen of meegenomen. Boeken als bouwmateriaal en als bron van inspiratie – twee manieren waarop weinig gelezen boeken uit onze magazijnen een tweede leven krijgen en bijdragen aan een levendige en inspirerende Campus.
In de komende jaren zullen nog allerlei andere kunstwerken, boekenwanden en minibiebs op de Campus worden gevuld met boeken en tijdschriftbanden. Die trekken we natuurlijk niet willekeurig uit de kast. Op basis van de kennis en ervaring van onze bibliotheekmedewerkers hebben we na een aantal pilots een reeks voorwaarden vastgelegd waaraan boeken moeten voldoen voordat ze uit de collectie mogen worden verwijderd.
In de eerste plaats halen we alleen boeken uit de collectie die niet meer relevant zijn voor het actuele onderwijs en onderzoek aan de VU. Nieuwe publicaties, tentamenliteratuur en recent uitgeleende boeken blijven uiteraard in de collectie. Elke collectiespecialist bepaalt daarbij zelf wat ‘nieuw’ en ‘recent’ betekent voor zijn of haar collectie: binnen geesteswetenschappen kunnen boeken die jaren of zelfs decennia geleden gepubliceerd nog zeer relevant zijn, terwijl een medisch boek misschien eerder gedateerd is. Daarnaast houden we ons aan het lokale en nationale bewaarbeleid. Zo bewaren we boeken uit schenkingen en boeken waarvan anders nog maar één ander exemplaar in Nederland zou zijn. In geval van vragen of twijfel wordt de betreffende faculteit geraadpleegd.
Hoewel deze selectie voor een belangrijk deel digitaal gebeurt, wordt ieder boek door minimaal één bibliotheekmedewerker handmatig gecheckt op bijzondere kenmerken voordat het definitief uit de collectie verwijderd wordt. Op deze wijze kunnen wij er zeker van zijn dat alle boeken met de grootste zorg worden behandeld.
‘Omboeken’ in het Pantheon naast de aula
Ad Valvas deed verslag van de opening op 20 september 2022: "Het Pantheon werd gisteren onder grote belangstelling officieel geopend door bestuurslid Marcel Nollen met speeches van Nollen zelf en van Hilde van Wijngaarden, directeur van de VU-bibliotheek, die uitlegde dat de kunstinstallatie van Schut gezien moet worden in het kader van Omboeken, een project waarmee de bibliotheek buiten de paden van de traditionele omgang met boeken wil treden."