De beelden uit Gaza zijn onbeschrijflijk. Tienduizenden burgers zijn gedood, waaronder veel kinderen. Een veelvoud is gewond of op de vlucht door voortdurende bombardementen en grondoperaties, terwijl ziekenhuizen, scholen en vluchtelingenkampen worden geraakt. De bevolking lijdt onder extreme honger, gebrek aan water, medische zorg en onderdak, doordat humanitaire hulp nauwelijks wordt doorgelaten en de infrastructuur grotendeels is vernietigd. Het is moeilijk om woorden te vinden die de enorme omvang van de humanitaire ramp die zich momenteel voltrekt in Gaza, te omschrijven. Het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies spreekt inmiddels van genocidaal geweld.
De onmacht en het verdriet zijn ook voelbaar op de campus. Als bestuurders dragen we de verantwoordelijkheid voor het bewaken van de ruimte waarin vrije en zorgvuldige wetenschap kan plaatsvinden. Juist die ruimte staat nu onder druk. We zien al geruime tijd met lede ogen aan hoe de bredere maatschappelijke polarisatie ook onze gemeenschap splijt. Dat mogen we niet laten gebeuren. Een universiteit moet bij uitstek de plek zijn waar opvattingen naast elkaar kunnen bestaan en het academische gesprek kan plaatsvinden.
Oorlog gaat gepaard met diepe emoties – juist omdat het om mensenlevens gaat en raakt aan fundamentele waarden. Op de campus heerst groot verdriet in eerste instantie bij alle mensen met familie en vrienden in de regio zelf. Tegelijk is er gerede angst over antisemitisme en islamofobie op de campus, en het gevoel niet gehoord te worden. Sommigen van ons zoeken naar manieren om zich te kunnen uitspreken zonder veroordeeld te worden. Anderen willen zich liever niet uitspreken, maar ervaren druk om dat wel te doen.
Als bestuur willen we het gesprek op de campus faciliteren en stimuleren. Wij blijven geloven dat de VU een plek is waar dit gesprek plaats kan vinden. Ook in gepolariseerde tijden. Onze oproep vandaag is er een van verbinding. Juist nu hebben we elkaar nodig. We nodigen jullie uit om met ons en met elkaar in gesprek te blijven – via bestaande dialoogactiviteiten zoals die geregeld plaatsvinden op de campus, of door zelf het gesprek te beginnen. Die ruimte is er. En elke keer dat we haar samen betreden, maken we de universiteit weer tot wat ze wezenlijk is: een plek van menselijkheid, moed en betekenis.
Jullie College van Bestuur,
Margrethe, Marcel & Jeroen