Geografen Anna Bessin, Jordi Serra-Adroer, Niels Debonne en Jasper van Vliet onderzochten waar grootschalige zonneparken (als bodembedekking, niet op daken) en windturbines in Europa staan. Hun studie is gepubliceerd in Renewable and Sustainable Energy Reviews.
De onderzoekers hielden rekening met verschillende variabelen. Enerzijds biofysische factoren, zoals helling, hoogte, windsnelheid en zonnestraling, anderzijds sociaal-economische factoren, zoals afstand tot een elektriciteitsnetwerk, subsidies en overig beleid. Ze gebruikten kaarten en ruimtelijke data om te analyseren in hoeverre deze factoren de locatie van zonneparken en windturbines bepalen.
Zonnestraling, windsnelheid en beleid
De geografen ontdekten dat er sinds 2020 8,5 keer zoveel gegevens over zonneparken en 2,5 keer zoveel gegevens over windturbines zijn. Dat is deels te verklaren uit de snelle groei, en deels uit betere digitale informatie hierover. Daarnaast zagen ze dat inkomende zonnestraling en windsnelheid de belangrijkste factoren zijn voor de locatie. ‘Dat is goed nieuws', zegt Van Vliet, ‘want het betekent dat zonneparken en windturbines dus meestal niet op inefficiënte plekken worden ontwikkeld.’ Verder ontdekten ze dat subsidies en beleid een belangrijke rol spelen in de plaatsing van parken met zonnepanelen of windmolens. 'Beleid kan dus echt een positieve invloed hebben op de energietransitie, met name voor zonneparken.’
Met deze gegevens konden de wetenschappers ook berekenen waar, onder de huidige omstandigheden, in de toekomst waarschijnlijk zonneparken en windturbines worden geplaatst. We kunnen nieuwe zonneparken verwachten in Hongarije, Tsjechië, de platte gebieden in het zuiden en midden van Spanje en Italië, Nederland, Duitsland, en delen van Roemenië, Bulgarije en Griekenland. Voor nieuwe windturbines wijzen ze de kusten van Frankrijk, Ierland, Denemarken en Duitsland aan als kansrijke gebieden.
Hernieuwbare energie in de toekomst
Van Vliet: ‘Er zijn momenteel nog voldoende gebieden die geschikt zijn om de verdere groei van zonne- en windenergie mogelijk te maken. Maar een deel van deze gebieden zijn al intensief in gebruik, bijvoorbeeld voor landbouw. Ons onderzoek laat dus ook zien waar in de toekomst mogelijke conflicten kunnen ontstaan. Gezien de verwachte toename van hernieuwbare energiebronnen is het dus belangrijk om daar rekening mee te houden, en ervoor te zorgen dat de zonneparken en windturbines worden ontwikkeld op plaatsen waar het niet tot veel overlast leidt.’