Twintig kilometer lang, 867 meter hoogteverschil: dat is de klim naar de Kaunertaler gletsjer in Tirol, Oostenrijk. ‘Qua uitdaging vergelijkbaar met de Mont Ventoux of de Alpe d’Huez’, vertelt Sonja de Groot. ‘Hier moet je serieus voor trainen.’
De HandbikeBattle werd in 2013 opgezet en is uitgegroeid tot een jaarlijks handbike-evenement voor mensen met een chronische beperking zoals een dwarslaesie. Er doen dertien revalidatiecentra mee met een team van oud-revalidanten die bij de training worden begeleid door therapeuten. Hiermee willen de revalidatiecentra deelnemers motiveren een actievere levensstijl op te pakken. ‘Het idee erachter is dat het motiverender is om met een doel voor ogen te gaan trainen’, vertelt De Groot.
Kwaliteit van leven
Bewegingswetenschapper Sonja de Groot is sinds het begin bij dit evenement betrokken als één van de initiatiefnemers van het onderzoek, collega-bewegingswetenschapper Ingrid Kouwijzer sloot in 2016 aan als promovendus en werkt inmiddels als postdoc op dit project. Zij onderzoeken de effecten van het trainen voor de HandbikeBattle. De Groot: ‘Dit was een mooie manier om te kijken of de revalidanten echt fitter werden en bijvoorbeeld hun kwaliteit van leven daarmee toenam.’
De bewegingswetenschappers onderzoeken de fitheid van deelnemers door middel van een inspanningstest voordat ze beginnen met trainen en vlak voor de beklimming. Daarnaast vullen deelnemers vragenlijsten in voor, tijdens en na de trainingsperiode over onder andere hun kwaliteit van leven, en wordt er gemonitord hoe ze trainen. De Groot: ‘Het unieke van het onderzoek is dat we inmiddels een grote dataset hebben, dankzij de ongeveer 500 deelnemers door de jaren heen. Dat geeft ons veel informatie.’
De resultaten zijn positief: deelnemers werden fitter tijdens de trainingsperiode voor de HandbikeBattle en dit effect werd ook na afloop vastgehouden. Daarnaast is er een verbetering in de kwaliteit van leven die samenhangt met de toegenomen fitheid. Kouwijzer: ‘Je kunt zien dat mensen fitter worden en dat heeft allerlei positieve effecten op hun kwaliteit van leven, zelfbeeld en zelfvertrouwen. Het helpt dat ze trainen met andere revalidanten en onder professionele begeleiding, waardoor er een stok achter de deur is en relatief weinig deelnemers uitvallen.’
Langetermijneffecten
In haar promotieonderzoek volgde Kouwijzer deelnemers tot een jaar na hun deelname. De meerderheid van de deelnemers blijft sporten na afloop. ‘We zien dat deelname aan de HandbikeBattle ook op lange termijn positieve effecten heeft. De kwaliteit van leven neemt niet alleen toe tijdens de trainingsperiode, maar blijft ook hoger op lange termijn’, legt Kouwijzer uit. Daarnaast keek ze of deelnemers fit bleven na afloop. ‘Er zijn mensen die blijven trainen, die de HandbikeBattle zien als startpunt en een jaar na dato nog fitter zijn. Maar we zien ook een groep die na afloop terugzakt in fitheid.’
Een van de deelnemers die actief bleef na afloop van de HandbikeBattle is Mitch Valize. Hij bleek talent te hebben voor handbiken en werd in Tokyo tweevoudig paralympisch kampioen. Hij komt tijdens de Paralympische Spelen in Parijs opnieuw in actie. Hij is nog steeds betrokken bij de HandbikeBattle en rijdt nu de berg op en neer om deelnemers aan te moedigen.
De directe samenwerking met revalidatieprofessionals vinden Kouwijzer en De Groot ontzettend waardevol. Met goed objectief onderzoek kunnen we het belang van een actieve levensstijl voor mensen met een beperking onderbouwen’, aldus Kouwijzer.
Daarnaast is het motiverend voor hen om de deelnemers te zien groeien in het proces. Kouwijzer: ‘Deelnemers zijn aan het begin van de trainingsperiode echt anders dan aan de start van de HandbikeBattle, zowel fysiek als mentaal.’ De Groot: ‘Je ziet wat deelname met mensen doet en het geeft veel voldoening als je de handbikers omringd door familie en vrienden de finish ziet halen.’