Bewegen doe je natuurlijk niet alleen met je lichaam, maar ook met je brein. Katinka van der Kooij, psycholoog op de afdeling Bewegingswetenschappen aan de Vrije Universiteit Amsterdam, onderzoekt hoe successen en mislukkingen ons leerproces bij bewegingen beïnvloeden en hoe je gemotiveerd blijft om te bewegen.
Hoe leren we nieuwe bewegingen aan? In deze video legt Van der Kooij daar meer over uit. Een van de conclusies die Van der Kooij trekt is dat falen belangrijk is. ‘Proefpersonen die net gefaald hadden gingen veel meer uitproberen in hun bewegingen. En uitproberen leidt tot leren’, vertelt ze. Falen is niet alleen belangrijk voor leren, maar ook voor motivatie, legt Van der Kooij uit. ‘Want als iets een keer niet lukt, maakt dat het volgende succes waardevoller.’
(Her)leren van bewegingen door spel
Ze werkt daarvoor onder andere samen met een bedrijf dat revalidatiespelletjes maakt. Met deze spelletjes (her)leren patiënten bepaalde bewegingen, terwijl de spellen tegelijkertijd motivatieproblemen kunnen tegengaan. Oefeningen worden thuis misschien niet altijd even goed uitgevoerd en dan helpt zo’n spel om de motivatie op gang te houden, stelt van der Kooij. ‘In een spelletje kun je iemand motiveren met puntenscores voor goede bewegingen.’
Maar hoe moeilijk moet een spelletje zijn? Of in dit geval: bij welk percentage van de bewegingen moet de speler punten scoren om de motivatie op peil te houden? Dat legt Katinka van der Kooij uit in deze video. Te veel uitdaging is niet motiverend, maar een te makkelijke taak is dat ook niet. Van der Kooij: ‘Succes is een beloning. Als je van tevoren al weet dat iets je niet gaat lukken heeft het geen zin om te beginnen. Maar als je altijd succesvol bent, wordt succes minder waardevol. Het is waardevoller een tenniswedstrijd te winnen tegen een goede tegenstander dan tegen je jonge buurmeisje.’
Falen om te leren en gemotiveerd te blijven
Uit haar experimenten blijkt dat een succeskans van 80 procent optimaal is om gemotiveerd te blijven. Daarbij is uitdaging en vaardigheid in balans. Het is dus goed om af en toe te falen. En dat komt goed uit, want falen biedt ook de kans om te leren.
Hoe kunnen we hier inspiratie uit halen als we zelf in beweging willen blijven? Een doel stellen kan dan werken, maar het moet wel haalbaar zijn, stelt van der Kooij. Stel dat je wil hardlopen, dan is gelijk een marathon willen lopen geen goed idee. Wees ook niet te streng voor jezelf, vervolgt ze. ‘Sta jezelf toe om je doel bij te stellen als je merkt dat je niet meer gemotiveerd bent. Maar maak het jezelf ook niet te gemakkelijk. Ga bijvoorbeeld eens rennen met iemand die sneller is.’ Van der Kooij: ‘Als je niet meer gemotiveerd bent, ga dan goed na of het sporten te makkelijk of te moeilijk voor je is en vergroot of verklein de uitdaging in kleine stapjes.’
