Wat zijn preprint servers?
Preprint servers zijn platforms waar je manuscripten kunt delen die nog niet peer-reviewed of gepubliceerd zijn in een traditionele publicatievorm (bijv. tijdschrift, boek). Deze platforms maken snelle verspreiding van je onderzoek mogelijk. Vanuit het VU Open Access Innovatiefonds ondersteunt de VU een aantal betrouwbare preprintplatforms waarop auteurs hun werk kunnen delen:
- ArXiv
- BioRxiv
- MedRxiv
- ChemRxiv
- PsyArXiv
- SocArXiv
- OSF Preprints
- SportRxiv
Waarom zou je gebruikmaken van deze preprint servers?
Ten eerste stelt het preprintformat je in staat om je onderzoek snel en open te delen. Dit verhoogt de zichtbaarheid van je werk en versnelt het hergebruik ervan. Door de preprint open te stellen voor iedereen om te lezen, kun je vroegtijdige feedback op je werk verzamelen om je onderzoek verder te ontwikkelen. Maar naast het helpen van je eigen onderzoek, bevordert het delen van een preprint ook samenwerking en gedeelde innovatie: het stelt academici in staat om snel op elkaars werk voort te bouwen om gezamenlijke onderzoeksvragen sneller en collaboratief te beantwoorden.
Het gebruik van preprint servers zoals de hierboven genoemde, is gratis voor zowel de auteur als de lezer. Preprints kunnen later omgevormd worden tot traditionele onderzoeksoutput (bijv. artikelen) of juist onafhankelijk peer-reviewed en gecureerd worden om de kwaliteit en goede verspreiding van het eindresultaat van je onderzoek te waarborgen. Het delen van preprints kan binnen ieder vakgebied.
Je kunt meer lezen over preprints in de gids A Practical Guide to Preprints: Accelerating Scholarly Communication.
Waarom een Innovatiefonds?
Met het VU Open Access Innovatiefonds steunt de VU sinds 2023 tijdschriften, uitgevers en infrastructuur die zich inzetten voor ‘Diamant Open Access’, waarbij onderzoekers niet hoeven te betalen om te publiceren. Dit is een eerlijkere en openere variant dan de tijdschriften bij de grote commerciële uitgevers die hoge bedragen vragen voor Open Access. Toch is kiezen voor Diamant Open Access nog niet voor alle onderzoekers even gemakkelijk: de tijdschriften en platforms zijn vaak kleiner en daardoor misschien moeilijker te vinden en er bestaan vaak vragen over de kwaliteit en prestige van Diamant Open Access publiceren. Het VU Open Access Innovatiefonds is opgericht om onderzoekers te laten zien dat er kwalitatief goede, eerlijke publicatiealternatieven bestaan die je de mogelijkheid bieden bij te dragen aan inclusievere wetenschap.
