Microbiomen
Het onderzoek is gericht op microbiomen: de verzameling van miljarden bacteriën, schimmels en virussen die zich overal om ons heen bevinden. Ze hebben grote effecten op de gezondheid van mens, dier, plant en milieu. Micro-organismen in onze darmen zijn het bekendst, maar microbiomen zijn overal: op onze huid, in de bodem, in water, in planten en dieren. Bij problemen als chronische ziekten, antibioticaresistentie, afnemende bodem- en waterkwaliteit en stikstofuitstoot spelen microbiomen een belangrijke rol. Alle microbiomen samen vormen een microbiologisch netwerk overal om ons heen: een holomicrobioom.
Pionierende aanpak
Het is voor het eerst dat een project zich richt op microbiomen in het complete voedselsysteem. Kennisinstellingen, bedrijven en onderzoeksinstituten gaan aan de slag om de complexe relaties tussen microbiomen en duurzaamheid en gezondheid in kaart te brengen. Parallel daaraan zal het Athena Instituut spelers binnen de Nederlandse landbouw, veehouderij, voedselproductie, gezondheidszorg, en bodem- en waterbeheer samenbrengen. “Door middel van inclusieve co-creatietrajecten zorgen we voor aansluiting tussen de ontwikkelingen binnen het project, en vragen en mogelijkheden uit de praktijk”, zegt Athena-onderzoeker Linda van de Burgwal, die samenwerkt met collega’s Pim Klaassen en Kristiaan Kok. “Zo kunnen we sneller valoriseren en een grotere maatschappelijke impact bereiken.”
Van betere voedsel en gezondheid tot stikstofreductie en circulariteit
Uit het onderzoek zullen grote maatschappelijke innovaties voor alle onderdelen van het voedselsysteem voortkomen: van gezondere voeding tot medische behandelingen, van duurzame en circulaire landbouw en veehouderij tot betere bodem- en waterkwaliteit en minder uitstoot van broeikasgassen en nutriënten.
Het kernteam van betrokken partijen bestaat uit tien Nederlandse universiteiten (VU - Athena Instituut, AIMMS en ACTA -, RU, RUG, TUD, UL, UM, UT, UU, UvA, en WUR) en zes medische onderzoeksinstituten (ACTA, Amsterdam UMC, Erasmus MC, LUMC, Radboud UMC en UMCG). Tal van bedrijven en kennisinstituten zijn daarnaast als partner aangesloten. In totaal verenigen 16 universiteiten, 46 private partners, 11 publieke partners en 19 supporters zich in het consortium.
Nationaal Groeifonds
Zeven aanvragen van VU Amsterdam zijn door het Nationaal Groeifonds positief beoordeeld. Landelijk hebben achttien projecten groen licht gekregen. Mirjam van Praag, voorzitter van het College van Bestuur van de VU, reageert verheugd op de toekenning. “Dit is fantastisch nieuws. Onze maatschappij staat voor gigantische uitdagingen, onder meer op het gebied van natuurherstel, klimaatverandering, personeelstekorten in de zorg, en de kwaliteit van het onderwijs. Met de bijdrage uit het Nationaal Groeifonds kan de VU samen met partners blijven investeren in essentiële kennisontwikkeling en valorisatie om die uitdagingen te adresseren, en zo bijdragen aan een betere wereld.”