Misgendering en genderregistratie
Toch worden zij binnen de muren van VU Amsterdam nog steeds continue misgendered. “Dat is erg teleurstellend voor een universiteit dat zegt vooruitstrevend te zijn”, legt Bee uit. “Als non-binaire transpersoon met fysieke beperkingen word ik in e-mails van HRM nog steeds aangesproken met het geslacht dat in mijn paspoort geregistreerd staat. Maar dit geeft niet mijn genderidentiteit weer en ik had graag dat de VU dit zou respecteren” Kai denkt er exact hetzelfde over: “Het zou geweldig zijn als je het geslacht van je keuze kon opgeven, bijvoorbeeld non-binair of een X, net zoals je je eigen naam kunt opgeven.”
Beiden zijn ervan bewust dat de VU bezig is het probleem op te lossen, maar vinden dat het proces veel te langzaam gaat. Bee heeft een vermoeden waarom. “Eén van de problemen zit ‘m in het feit dat alle HRM-systemen in verschillende pakketten van Amerikaanse en andere buitenlandse techfabrikanten gekocht zijn. Dit maakt dat deze bedrijven erg huiverig zijn dat er (vanwege copyrightregels) aan hun software gesleuteld wordt om meerdere genderopties te programmeren.”
Kai, die ook een tijdje als VU-employee heeft gewerkt, deelt dezelfde frustratie en hekelt het signaal dat de universiteit onbewust afgeeft. “Door van werknemers geslachtsregistratie te eisen zonder alle opties te bieden, lijkt het alsof ze alleen mensen in dienst nemen die zich als man of vrouw identificeren. Als het aan mij lag, zou ik me meer focussen hoe je voor personen die wel een legale X als gender in hun paspoort hebben staan een officiële derde optie kan creëren, zodat zij op een legale manier zich voor een opleiding kunnen inschrijven.
Genderneutrale voornaamwoorden en toiletten
Gelukkig is er ook goed nieuws. VU-studenten en docenten kunnen sinds kort in de Canvas-omgeving hun genderneutrale voornaamwoorden registreren en deze zichtbaar tonen aan andere bezoekers. Naast zij/haar of hij/hem zijn, kan men ook voor die/diens óf hun kiezen. Bee snapt dat dat taaltechnisch voor veel Nederlanders ongemakkelijk kan overkomen, maar legt uit dat de voornaamwoorden die/diens als alternatief vrij makkelijk te gebruiken zijn. “Als je dat op mij toepast, zou je kunnen zeggen: ‘die zei of ik een afspraak kon maken’ of ‘het is diens wens dat de vergadering om tien uur begint’. Het is niet alleen een kwestie van even wennen en doorgaan. Het is ook een kwestie van fatsoen en respect tonen tegenover je medemens.” “Of doe wat ik doe”, zegt Kai lachend. “Heb je een huisdier, zoals in mijn geval een kat, oefen dan de voornaamwoorden op je huisdier. Hoe langer je oefent, hoe meer je eraan zal wennen en minder kans maakt om andere personen te misgenderen.”
Daarnaast hopen zowel Kai als Bee dat de VU haar belofte om overal op het universiteitsterrein genderneutrale toiletten te introduceren snel waarmaakt. Het staat al jarenlang hoog op de agenda, maar afgezien van het hoofdgebouw (en slechts alleen op twee plekken op de begane grond), lijkt er nog weinig schot in de zaak te zitten. Op de vraag waarom dit zo belangrijk is, antwoord Kai stellig: “Als je moet plassen, wil je dat uiteraard op een veilige plek doen. Voor trans, interseks en non-binaire personen is veiligheid echter niet zomaar een gegeven.”
Bee vult verder aan. “Het is een feit dat trans, interseks en non-binaire personen dagelijks moeten dealen met discriminerende scheldwoorden, sociale uitsluiting en fysieke intimidatie. Dat doet wat met je geestelijke gezondheid. Het enige wat wij willen is onszelf kunnen zijn, ook wanneer we van een publieke toiletruimte gebruik moeten maken.”
Een goede bondgenoot zijn
Veel Nederlanders zien de Pride Week als één grote feestevent. Kai en Bee spreken dat niet tegen, maar benadrukken wel dat het veel meer is dan slechts een week lang uit je dak gaan en dansen op disco- en housebeats. Voor hen staat dit jaarlijkse evenement voor de viering van gelijkwaardige werelden waarin alle individuen met al hun kleurrijke culturen, seksuele oriëntaties, genders en economische achtergronden menswaardig behandeld worden.
Het is nog een lange weg voordat die gelijkwaardigheid realiteit zal zijn. Het positieve nieuws is dat steeds meer cis hetero’s zich aansluiten bij de strijd van de LGTBQIA+. Bee zegt blij te zijn met deze ontwikkeling, maar wil wel een belangrijk advies aan de nieuwe bondgenoten geven: “Doe wat je moet doen om onze strijd te steunen, maar let op: er is niets over ons zonder ons. Daarmee bedoel ik te zeggen dat je niet moet gaan gissen wat het beste voor de gemeenschap is. Stel altijd de vraag wat de behoeften zijn. Informeer jezelf, ga naar workshops en help als de gemeenschap erom vraagt. Maar zet je eigen ego niet centraal.”
Het zou volgens die ook helpen als de VU workshops over genderidentiteit en de impact van racisme, discriminatie en marginalisering organiseert, en stafleden en wetenschappers verplicht deze te volgen. “Dit moet wel, want ik heb gemerkt dat VU-collega’s in mijn geval ook de plank behoorlijk hebben misgeslagen. Vlak voor mijn inauguratie in april dit jaar bijvoorbeeld had ik aangegeven dat er in het persbericht moest staan dat de ‘VU een transpersoon had benoemd voor de leerstoel Boeddhisme’. De reactie was nogal veelzeggend. Dat is toch niet academisch relevant, zei men. Maar natuurlijk is het relevant! Het gaat immers om zichtbaarheid en representatie. Dat is relevant voor alle trans en non-binaire studenten en stafleden, omdat zij dan ook zien dat het mogelijk is om het cisgender-plafond te doorbreken en trots te zijn op wie je bent.”
Weerwoord VU Amsterdam
Wim Haan, Diversity Officer Campus & Community namens VU Amsterdam, is er zich van bewust dat de implementatie van de genderregistratie en genderneutrale toiletten nog wat te wensen overlaat. Desalniettemin is hij heel blij dat Kai en Bee dit blijven aankaarten. “Dat is belangrijk, want juist bij LGBTQIA+ issues loop je als universiteit het risico om zelf te gaan bedenken wat het beste voor de gemeenschap is. Persoonlijk vind ik dat er in vergelijking met andere instellingen de afgelopen jaren veel gebeurd is aan de VU om een inclusievere cultuur te realiseren voor onze LGBTQIA+ medewerkers en studenten, maar je mag je zeker niet koesteren in een ‘wij doen het zo goed’ gevoel. Het kan wellicht sneller en ongetwijfeld beter, maar dat begint met goed luisteren en adequaat reageren op verbetervoorstellen.”
In de Prideweek voorafgaand aan de Canal Parade organiseert VU Pride i.s.m. Pride University en het Student Hotel workhops, gastcolleges, speeddates en nog veel meer rondom het thema gender