Emoties verspreiden zich in groepen, maar real-time voorspellen met computersimulaties blijft uitdagend
Emoties kunnen besmettelijk zijn. Computerwetenschapper Erik van Haeringen onderzocht hoe emoties zich verspreide in grote groepen.
In zijn onderzoek bestudeerde hij hoe we de verspreiding van emoties in groepen kunnen voorspellen door middel van computermodellen. Emotiebesmetting in menigten wordt gezien als een van de oorzaken van gevaarlijke situaties waarbij mensen zich collectief emotioneel gedragen. Denk bijvoorbeeld aan agressie tijdens rellen of mensen die elkaar in paniek verdrukken.
We begrijpen echter nog niet goed hoe emoties zich in groepen verspreiden. Bovendien is het lastig om data te verzamelen van emotieverspreiding in groepen, vanwege praktische, ethische en juridische bezwaren. Van Haeringen bouwde computermodellen en deed experimenten in het lab. Het doel van het onderzoek was om meer inzicht te krijgen in de verspreiding van emoties in groepen en hoe we dit beter zouden kunnen voorspellen.
Van Haeringen droeg bij aan een aantal theoretische problemen van eerdere computermodellen die emotiebesmetting simuleren, zoals hoe je de gelijktijdige uitwisseling van verschillende soorten emoties in groepen kunt modelleren. Ook droeg hij bij aan de kennis uit observaties en experimenten die nodig is om deze modellen te eiken en te toetsen aan de werkelijkheid.
Videobellen
Hiervoor ontwierp Van Haeringen een nieuw experiment, waarin hij de emoties van een groep mensen meet terwijl ze met elkaar videobellen. Hieruit bleek dat emoties van de mensen die een virtuele ruimte deelden meer op elkaar gingen lijken. Als je vervolgens binnen de groep inzoomt op een-op-een interacties blijkt dat iemands gezichtsuitdrukking meer gaat lijken op de expressie van degene waar die zijn blik op richt.
Maar wanneer we de webcamvideo vervangen door een virtueel persoon die iemands blik live nabootst blijken veel van de patronen die wijzen op emotiebesmetting te verdwijnen. Wanneer je mensen in de rol van beveiliger in een virtueel stadion plaatst worden zij wel emotioneel beïnvloed door collectieve virtuele expressies van emotie.
Hoewel het onderzoek in eerste instantie gericht was op het live voorspellen van emoties voor crowd control, ziet Van Haeringen op dit moment substantiële wetenschappelijke en ethische bezwaren voor deze toepassing. Maar hij concludeert wel dat we op korte termijn een realistisch computermodel kunnen toepassen van hoe emoties zich verspreiden in groepen. Dit kan dienen als training voor beroepsgroepen die werken met menigten, zoals beveiligers.
Camera uitzetten
Verder kunnen inzichten in emotiebesmetting bijdragen aan het beter inrichten van sociale omgevingen op bijvoorbeeld werk of school. Een idee is om bij videobellen niet toe te staan dat mensen massaal hun camera uitzetten, omdat dit volgens Van Haeringens onderzoek mogelijk de uitwisseling van emoties verstoort.
Daarnaast waarschuwen de uitkomsten van dit proefschrift voor overhaaste introductie van nieuwe communicatietechnologieën in de maatschappij. Meer kennis over hoe emoties zich verspreiden in digitale groepen is essentieel om onze sociale interacties te kunnen beschermen tegen schadelijke effecten van nieuwe technologische ontwikkelingen.
More information on the thesis