Zoeken naar zingeving, eindigen in extremisme: hoe sociale media jongeren in Amsterdam en Mumbai kunnen radicaliseren
Sociale media kunnen extremistisch-religieuze denkbeelden versterken. Onderzoeker op het gebied van media, ethiek, onderzoek, reputatiemanagement en innovatie Clyde A. Missier beschrijft hoe dat werkt voor mensen tussen 18 - 35 jaar in Amsterdam en Mumbai, en geeft ook suggesties om de dreiging van radicalisering te bestrijden.
"Hoogopgeleide religieuze jongeren in Amsterdam en Mumbai, India zoeken steeds vaker naar zingeving op sociale media platforms als Instagram, TikTok en YouTube", zegt Missier. "Ze gebruiken de religieuze content van influencers zoals Mufti Menk, Sadhguru en Andrew Tate als inspiratie, religieuze autoriteit of als bron om meer kennis op te doen over de eigen religieuze achtergrond en identiteit.
"De keerzijde daarvan is dat ze ook meer in aanraking komen met de extreme visualisering van content en haatberichten, gevoed door de algoritmes van social media. In het huidige digitale landschap worden conservatieve en orthodoxe religieuze groepen vaak met scepsis en minachting bekeken. Ze worden negatief geframed als 'christelijke fundamentalisten', 'islamisten' en 'hindoe-duivelaanbidders'. In combinatie met de groeiende sympathie voor de extreemrechtse retoriek in het reguliere journalistieke landschap, drijft dat hen naar digitale nicheplatforms, zoals CestMocro.
"Dat leidt ertoe dat deze jongeren in sommige gevallen, als zij bijvoorbeeld al angst, stress of discriminatie ervaren, meer empathie kunnen krijgen voor religieus fundamentalistische denkbeelden en kunnen radicaliseren. In mijn onderzoek doe ik ook suggesties hoe zulke radicalisering kan worden bestreden. Dat zou verder moeten gaan dan enkel online. Digitale media is een stukje van een grotere puzzel, wat daar bijvoorbeeld ook bijhoort zijn lessen op scholen over gevoelige maatschappelijke kwesties."
Meer informatie over het proefschrift