Nieuwe checklist en app helpt om emoties bij mensen met een verstandelijke beperking beter te reguleren
Om ouders en begeleiders te helpen om te gaan met emoties van mensen met een ernstige verstandelijke beperking, was gedragswetenschapper Tanja Doodeman betrokken bij het ontwikkelen van de Aansluiten & Stimuleren-checklist. Uit haar promotieonderzoek blijkt dat de checklist en bijbehorende app goede instrument zijn om emoties te herkennen en hier gepast op te reageren.
Omgaan met emoties is voor mensen met een ernstige verstandelijke beperking niet makkelijk. Zij hebben daar de hulp van hun ouders en begeleiders bij nodig. Om als ouder of begeleider te helpen met het omgaan met emoties, is het belangrijk om gevoelig te zijn voor de signalen waarmee een persoon emoties laat zien en adequaat te reageren op deze signalen, zodat emoties worden begeleid. “De signalen waarmee deze personen emoties tonen, zijn vaak subtiel of anders dan we gewend zijn,” zegt Doodeman. “Daardoor is het moeilijker om ze op te merken en goed te interpreteren.”
Om ouders en begeleiders te helpen, heeft Doodeman samen met anderen de Aansluiten & Stimuleren-checklist (A&S-checklist) ontwikkeld. Bij het ontwikkelen was onder andere een ouder van een kind met een ernstig verstandelijke beperking betrokken. Deze checklist bleek een goed observatie-instrument om emotionele signalen bij mensen met een verstandelijke beperking te herkennen en heeft een positief effect op zowel begeleiders als cliënten. Doodeman: “Het zorgt ervoor dat ouders en begeleiders gevoeliger worden voor de emotionele signalen van hun kind of cliënt en hier goed op kunnen reageren in dagelijkse situaties.” Daarom hebben ze op basis van de checklist een app ontwikkeld, om de tool toegankelijker te maken. Ook deze app is positief geëvalueerd.
Doodeman: “Een ouder vertelde bijvoorbeeld dat de A&S-app haar helpt om de gradaties in spanning bij haar kind beter te herkennen, zodat zij tijdig kan reageren als de spanning oploopt, waardoor haar kind nu minder stress laat zien.”
De A&S-app en checklist zijn beschikbaar voor ouders en begeleiders, waarmee ze de kwaliteit van leven van hun kind of cliënt kunnen verbeteren door een betere emotionele ondersteuning.
Meer informatie over het proefschrift