Hoe en hoe goed functioneert het Surinaams tribaal bestuur en wat valt daarvan te leren voor de kwaliteit van bestuur?
Er bestaat in Suriname nog geen formele gezamenlijke bestuursstructuur die zeggenschap heeft over het woongebied van de tribale samenlevingen en de natuurlijke hulpbronnen (goud en hout). Dit blijkt uit het promotieonderzoek van bestuurskundige Ine Apapoe. Traditioneel en modern overheidsbestuur opereren los van elkaar, en werken elkaar ook tegen. “Gezamenlijk duaal bestuur is in ieders belang, zeker ook van de traditionele gemeenschap. De gebrekkige structuur leidt er toe dat binnen het moderne én het traditionele bestuur private belangen ten koste kunnen gaan van het publieke belang,” aldus Apapoe.
Goed bestuur
Apapoe voerde haar onderzoek naar de invulling van modern, traditioneel en duaal bestuur in Suriname uit tegen de achtergrond van de steeds toenemende aandacht voor de rol van traditionele samenlevingen bij het bestuur van de gebieden die zij al eeuwen bewonen. De decennialange discussies over wie recht heeft op het land van de inheemse en tribale samenleving, heeft niet alleen in Suriname maar ook in andere delen van de wereld bijzondere aandacht. De prominente aanwezigheid van natuurlijke hulpbronnen leidt vaak tot conflicten. Dit vraagt om aandacht van overheden en tribale autoriteiten om gezamenlijk te zoeken naar een manier om deze gebieden en vooral de natuurlijke hulpbronnen te besturen, met specifieke aandacht voor goed bestuur.
Duaal bestuur
Apapoe’s onderzoek is interessant voor overheidsbesluiten die genomen worden over het exploiteren van de natuurlijke hulpbronnen in traditionele woongebieden. Haar bevindingen bieden een perspectief bij het oplossen van het grondrechtenvraagstuk van de traditionele samenleving. Apapoe stelt een formele duale bestuursstructuur voor, waarbij het modern en traditioneel bestuur samen besluiten nemen over en zeggenschap hebben over de natuurlijke hulpbronnen in de woongebieden van de traditionele samenleving. ‘Duaal bestuur moet leiden tot duurzame investeringen vanuit de middelen van deze sectoren voor de ontwikkeling van het Surinaamse binnenland. Het is van belang dat dit duaal bestuur een juridische grondslag heeft en als zodanig haar werkzaamheden uitvoert met in achtneming van de belangrijke waarden van goed bestuur, zoals integriteit, democratie en wederzijds respect.’, aldus Apapoe.
Onderzoek bij Ndyuka Marrons
Apapoe voerde haar onderzoek uit in Suriname, bij de Ndyuka Marrons. Om de relatie tussen het modern en traditioneel bestuur te bestuderen en te analyseren, selecteerde zij drie casestudies: houtkap, goudwinning en onderwijs. Zij bestudeerde (beleids)documenten, rapporten, wetenschappelijke literatuur, wetgeving, krantenberichten en nam interviews af met beleidsmakers en medewerkers van de Surinaamse overheid, leden van het traditioneel bestuur van de Ndyuka en andere deskundigen om een beeld te vormen van de organisatie van bestuur in Suriname en de wijze waarop de Ndyuka samenleving wordt bestuurd door moderne, traditionele en duale (modern en traditionele bestuur samen) bestuursstructuren.
Meer informatie over het proefschrift