Negatieve bevallingservaring hoeft geen risico te zijn voor ouderschap
Sommige vrouwen ervaren hun bevalling als negatief of zelfs traumatisch. Wat zijn de gevolgen daarvan? En hangt dit risico samen met eerdere traumatische ervaringen? Psycholoog Annaleena Holopainen onderzocht de voorgeschiedenis en de gevolgen van een negatieve bevallingservaring. Zij concludeert dat een negatieve ervaring geen gevolgen hoeft te hebben voor de ouder-kindrelatie of volgende bevallingen.
“Uit eerder onderzoek weten we dat een negatieve bevallingservaring voor een vrouw nadelige effecten kan hebben op het hele gezin,” vertelt Holopainen. “Contact met de baby kan bijvoorbeeld stressvol zijn voor de moeder, omdat de baby haar aan de geboorte herinnert.” Maar het was onduidelijk of een negatieve bevallingservaring, naast nadelige effecten zoals stress bij de moeder, ook invloed heeft op het opvoedgedrag van de moeder of op de ouder-kindrelatie. Holopainen: “Daarnaast was het ook onduidelijk of ervaringen van voor de zwangerschap, bijvoorbeeld uit de jeugd of een eerdere traumatische bevallingservaring, van invloed zijn op hoe vrouwen hun bevalling ervaren.”
Om vrouwen beter te beschermen tegen negatieve bevallingservaringen en de gevolgen daarvan, onderzocht Holopainen de ervaringen van vrouwen die een rol kunnen spelen in hun bevallingervaring en de gevolgen van een negatieve bevalling. Dat deed ze met behulp van gegevens van een langlopend onderzoek dat sinds 2009 moeders volgt, Generaties2. Daarnaast heeft zij data uit een online survey gebruikt, om te onderzoeken hoe vrouwen met een eerdere traumatische bevallingservaring hun volgende bevalling ervaren. Naast vragenlijsten heeft Holopainen ook gebruikt gemaakt van interviews met moeders over hun ervaringen met eigen ouders en verzorgers, en gegevens van observaties van opvoedgedrag en ouder-kindrelatie.
“Dit onderzoek laat zien dat eerdere ervaringen geen risico hoeven te zijn voor een nieuwe bevalling,” vertelt Holopainen. “Men dacht dat vervelende ervaringen uit de jeugd of een eerdere traumatische bevalling vrouwen kwetsbaar zouden maken voor een negatieve bevallingservaring, maar dit bleek niet uit dit onderzoek.”
Wel bleek het maken van bewuste keuzes tijdens een bevalling, bijvoorbeeld kiezen voor een thuisbevalling, beschermend te werken voor vrouwen met eerdere traumatische bevallingservaringen. Daarnaast vond deze studie, in tegenstelling tot eerdere studies, geen verband tussen negatieve bevallingservaringen en het opvoedgedrag van de moeder of de ouder-kindrelatie. Een negatieve bevallingservaring hing wel samen met meer stress bij moeder en partner.
“Voor zwangere vrouwen kan het fijn zijn om te weten dat vervelende ervaringen uit de jeugd of een eerdere traumatische bevalling geen risico hoeven te zijn voor een nieuwe bevalling,” legt Holopainen uit. “Maar om stress bij beide ouders te voorkomen, is het belangrijk om ervoor te zorgen dat vrouwen hun bevalling niet negatief ervaren. Steun uit de omgeving heeft een belangrijke beschermende rol tijdens de bevalling en het ouderschap.”
Meer informatie over het proefschrift