Vrouwen met een bipolaire stoornis hebben weinig stemmingsklachten tijdens zwangerschap door preventieve medicatie
De kans op stemmingsklachten tijdens de zwangerschap bij vrouwen met een bipolaire stoornis neemt duidelijk af bij gebruik van preventieve medicatie. Het is daarom belangrijk om een goede afweging te maken over de voor- en nadelen van preventieve medicatie. Het belangrijkste nadeel van voortzetten van medicatie is het risico van aangeboren afwijkingen bij het kind, en van stoppen het risico van een depressie of manie. Dit blijkt uit onder onderzoek van psychiater Anja Stevens die - ook vergeleken met eerder onderzoek - weinig stemmingsepisodes aantrof bij de vrouwen tijdens hun zwangerschap. Stevens: “Een mogelijke verklaring hiervoor is dat de zorg in Nederland voor deze groep patiënten, zeker tijdens een zwangerschap, goed geborgd is.”
De bipolaire stemmingsstoornis is een psychiatrische aandoening die gekenmerkt wordt door depressieve en (hypo)manische episoden, afgewisseld met perioden van een neutrale stemming. Een zwangerschap en het krijgen van een kind zijn enerverende gebeurtenissen. De periode van zwangerschap en de drie maanden na de geboorte van de baby zijn voor vrouwen met een bipolaire stoornis extra uitdagend, waarbij de kans op een stemmingsepisode vooral in de periode na de geboorte van de baby fors verhoogd is.
Stevens: “Het doel van mijn onderzoek is om de invloed van zwangerschap op het beloop van de bipolaire stoornis te onderzoeken en meer specifiek of slaapproblemen tijdens de zwangerschap en rondom de bevalling een risicofactor zijn voor stemmingssymptomen in de postpartum periode bij vrouwen met een bipolaire stoornis. Een ander doel is te achterhalen welke ideeën en zorgen vrouwen met een bipolaire stoornis hebben met betrekking tot gezinsplanning en zwangerschap.”
Slaapproblemen risico of niet?
Een belangrijke bevinding van Stevens is dat de vrouwen die meededen aan dit onderzoek relatief weinig last hadden van stemmingsproblemen tijdens de zwangerschap en de periode na de bevalling.
Bij slaapproblemen in de eerste week na de bevalling is het gebruikelijk om slaapmedicatie voor te schrijven om een manie te voorkomen. “Het optreden van een manie is zeer ingrijpend en leidt meestal tot opname van de moeder”, aldus Stevens.
Uit het onderzoek van Stevens blijkt dat slaapproblemen tijdens de zwangerschap niet voorspellend voor het optreden van een manie of depressie na de bevalling. Stevens: “Wel zagen we dat slaapproblemen in de eerste week na de bevalling een voorspeller zijn voor het optreden van manische symptomen in de tweede week na de bevalling.”
Meer informatie over het proefschrift