De aftrap van de Summit, Melting Ice, Rising Hope, maakte direct de ernst van de klimaatcrisis voelbaar. Poolreiziger en filmmaker Bernice Notenboom liet zien hoe de gevolgen van opwarming aan de Noordpool onomkeerbaar zijn. Hoogleraar transitiekunde Jan Rotmans benadrukte dat echte systeemverandering pas begint wanneer mensen geraakt worden, “alleen dan ontstaat echte transformatie.” Jane Goodall ambassadeur Nederland Aniek Moonen sloot af met een oproep tot actieve hoop en empathie als motor van verandering.
In het tweede programmaonderdeel Peace in Practice, verschoof de focus naar vrede als collectieve verantwoordelijkheid. Econoom en theoloog Jan Jorrit Hasselaar en student Liliana Gaddi noemden hoop een moreel kompas dat richting geeft aan rechtvaardige systemen. Filosoof Pius Mosima bracht Afrikaanse filosofische traditie in, waarin verbondenheid en rechtvaardigheid centraal staan. Evolutionair psycholoog Mark van Vugt legde uit hoe innerlijke vrede en bewustwording van ons gedrag essentieel zijn om polarisatie te doorbreken. Student Sofia Zampedri benadrukte de rol van onderwijs als startpunt van klimaatactie en verbinding. Rector Magnificus Jeroen Geurts sloot af met het aansteken van een kaart en de woorden van hoop: “vrede is geen eindpunt, maar een uitnodiging tot samenwerking, reflectie en verbeeldingskracht.”
De slotbijeenkomst gaf het podium aan de generatie die centraal stond in de hele Summit: jongeren. In NextGen Solutions: Youth Leading Change, pleitten changemakers als VU-student Sanne Valkink, bestuurslid Jeugd Klimaatbeweging Rens Holtkamp en WUR student Yasmin Dijksterhuis voor echte zeggenschap, structurele ondersteuning en vertrouwen in hun vermogen om verandering te leiden. “Wat als universiteiten niet alleen kennis zouden belonen, maar ook moed?” vroeg Valkink zich af. In het panel met oprichter van KidsRight Marc Dullaert en UNSDSN Youth council John Thwaites werd duidelijk: jongeren zijn geen toeschouwers, maar mede-architecten van de toekomst.
De rode draad door alle sessies was duidelijk: hoop is geen naïef verlangen, vrede geen eindbestemming en jongeren geen belofte voor later. Zij zijn nu al de motor van verandering — mits we hen serieus nemen, ondersteunen en de ruimte geven om mee te bouwen.
